Ki kam pynroi ki long kiba donkam ban weng ïa ka jingduk bad jingsahdien

Bah Staising Kharbteng M.A. (Economics), N.E.T (Lectureship), B.Ed, Thaiñthynroh, Lyngïong Lyngdohship.

0

Ka jingkiew shaphrang jong ka imlang sahlang ha baroh ki liang ka long kaba donkam haduh katta katta khnang ba ki paidbah nongshong shnong kin ïoh ïa ki jingdon-kam baroh da kaba suk ba saiñ la ka long ha ki lynti syngkien, ki jaka ai jingsumar ha ka koit ka khiah, ki jaka ai jingnang jingstad, ka bording elektrik, ka kamai kajih bad kumta ter ter.
Ban pynurlong ïa kitei ki mat baroh ka dei ka kamram jong ki nongïalam jong ngi kiba pynïaid ïa ka synshar khadar ha ki san snem lynter ïa kiba la jied da ki paidbah nongshong shnong. Hynrei haduh katno ki nongïalam jong ngi pat kin shimkhia ban pynurlong ïa kitei ki mat ba kongsan na bynta ka bha ka miat jong uba bun balang, ka shong ha ka jingstad bad jingshem-phang jong ki paidbah ha ka jylla bad ri baroh kawei.
Kum ki paidbah nong-shong shnong ki donkam ban sngewthuh ba ka por ka dawa ban wanrah ïa ki jingkylla ha ka imlang sahlang, ka synshar khadar, ka pyrkhat pyrdaiñ kaba shai bad ban pynurlong ïa kata ki donkam ban weng ïa ka jingduk bad jingsahdien khnang ba ki paidbah nongshong shnong kin lait na ki jingshah ïalam bakla ha kino kino ki jingshah pynbiej. Ka jingkiew sha-phrang ka pule puthi lehse ka dei kawei ka lad ba ki paidbah kin don ha ki ïa ka bor pyrkhat kaba khlaiñ ka ban lait na kano kano ka jingïalam bakla da mano re mano hynrei ban don ïa ka rai kaba khlaiñ na lade hi ne ka strong decision power, lym kumta baroh ki jingthmu jong ka pule puthi ne education kan shu long lehnohei.
Ki donkam ban sngew-thuh ba lada kum ki paidbah ki don ha ki ïa ka rai kaba khlaiñ na lade hi khlem da shah ïalam hano re hano bad kin sa ïoh ïa ki nongïalam kiba shemphang ki ban burom ïa ki paidbah nong-shong shnong, ki ban kiar lai-lum lai-wah ban shu pynbiej ïa u ba bun balang hynrei ban pyndep hok ïa la ka kamram kum ki nongïalam na bynta ka bha ka miat ka imlang sahlang salonsar bad dei hangta ba ynsa lah ban rat dyngkhong ïa ka jingduk bad jingsahdien kiba long ki mawjynthut ïa ka jingkiew shaphrang ka jylla bad ka ri ha baroh ki liang.
Ka jingwanrah ïa ki kam pynroi ha baroh ki liang kan ïarap ban kyntiew ïa ka kamai kajih ne ka ïoh ka kot, ka pule puthi. Kiba lah don ka jingnang jingstad ki donkam ban kynmaw ba ki don ka bynta kaba khraw ban saiñdur ïa ka lawei ba phyrnai jong ka imlang sahlang ban long ka nuksa ba kim dei ban shah pyn-thame ha ki bor khwan myntoi shimet ha kano kano ka bynta khnang ba ka thong ban ïoh ïa ki kam pynroi ha baroh ki liang kin urlong bad ban lah ban weng ïa ka jingduk jingkyr-duh, jingsahdien jingngeit biej bad kumta ter ter.

Leave A Reply

Your email address will not be published.