50 million dollar pynshim ram ka sorkar pdeng ïa ka Meghalaya na ka bynta ban pynlang umslap
New Delhi, Nohprah 5 : Ka Sorkar India bad ka Asian Development Bank (ADB) mynta ka sngi ki la ïasoi ïa ka jingshim ram kaba $50 million kaba thmu ban kyntiew ka jingdon um da kaba shna ïa ki rukom pynlang um ban kyntiew ïa ka jingïoh um bad pynduna ka jingktah ka jingkylla ka suinbneng ïa ka imlang sahlang ha Meghalaya.
Kiba soi ïa ka soskular na ka bynta ka jingshim ïa kane ka ram ha Meghalaya ki long ka Juhi Mukherjee, Joint Secretary, Tnad Economic Affairs, Tnad Kam Pla Tyngka jong ka sorkar pdeng, na ka liang ka Sorkar India, bad ka Mio Oka, Country Director jong ka India Resident Mission jong ka ADB, na ka liang ka ADB.
Hadien ka jingsoi ïa ka soskular shim ram, ka Mukherjee ka la ong ba ka projek ka ïahap bad ka Meghalaya State Water Policy (MSWP) 2019, kaba thmu ban kot sha ka roi ka par kaba lah ban ïaineh, ka jingpeit bad ka jingpyndonkam ïa ka um ha ka jylla lyngba ka rukom treikam kaba ïashim bynta lang, ka jingpynduna ïa ka jingktah bad ban kyntiew ïa ka jingpeit ïa ki jingdon jingem kiba ïadei bad ka um.
“Nalor ka jingbei tyngka, ka jingai jingmyntoi shuh shuh ka ADB ka kynthup ka jingïarap ïa ka jylla ban pyntreikam ïa ka MSWP bad ïalam lynti ha ki sienjam ban pynïasoh ïa ki kam kiba ïadei bad ka jingkylla ka suiñbneng ban wanrah ïa ki jingpynkhreh na ka bynta ka jingshngaiñ ha kaba ïadei bad ka um. Kane ka kynthup ka jingsaiñdur ïa ki rukom pynlang um ban kyrshan ïa ki kam rep, ki kam ri dohkha, ka jingpynpoi um, bad kiwei kiwei ki lad kamai kajih na ka bynta ka jingkyntiew ïa ka ïoh ka kot,” la ong ka Oka.
Ka projek kan iïarap ban wanrah ïa ka WHS master plan na ka bynta ka jylla da kaba peit ïa ki tyllong um bad ka jingïada na ka jinglynshop ki bor ka mariang. Kane kan ïalam lynti sha ka jingpynkhreh ban wanrah jingshngaiñ ha kaba ïadei bad ka um ha ki shnong ki thaw ban khmih da ki village employment council, ki watershed management committee bad ki water users’ association.
Ka projek kan kyrshan ka jingshna 532 tylli ki jaka pynlang um barit ha 12 tylli ki district. Kine ki jaka treikam kin pyndonkam ïa ki sienjam ba lah ban ïaineh na ki jingkylla ka mariang ban pynlang bad pynïaid ïa ka por jur slap bad ki jingshlei um ha ka aiom slap. Ka um kaba la pynlang kan ïarap ha ka jingdon um ha ka aiom tyrkhong. Ka projek kan kyntiew 3,000 hectare ka jaka ban pynbiang um ïa ki jaka rep na ka bynta ki nongrep. Yn plie 50 tylli ki jaka peit bniah ïa ka jinglong ka suiñbneng bad ban lum jingtip shaphang ka suiñbneng bad peit ïa kane ka kam bad ruh ki lad ai um ïa ki jaka rep ba rit ha ki thaiñ Garo, Jaintia bad Khasi Hills. Ka projek kan pyrshang ïa ka micro-hydropower na ki lad pynmih bording ba lah ban pynthymmai ha lai tylli ki WHS.
Ka ADB kan ïarap ban pynkhlaiñ ka bor treikam jong ka Meghalaya State Watershed and Wasteland Development Agency bad ka Tnad Soil and Water Conservation ha ka jingpynïaid ïa ki kam kiba ïadei bad ka um, ka jingpyntreikam bad ka jingpeit ïa kine. Shuh shuh, ka projek kan ai jinghikai ïa ki nongrep, khamtam ki longkmie, ban kyntiew ïa ki lad kamai kajih ba seisoh ha ka kam rep ba bun bynta kum ka horticulture bad ki rukom ri dohkha.
Ka ADB ka ïeng skhem ban pynurlong ïa ka Asia bad Pacific kaba seisoh, kaba kynthup ïa baroh, kaba khlaiñ bad kaba ïaineh, da kaba kyrshan ïa ki sienjam jong ka ban rat dyngkhong ïa ka jingduk tasam. La seng ha u snem 1966, kadei kaba la pynïaid da 69 ngut ki dkhot- 49 na ka thaiñ.