Shimkhia ka sorkar halor ka jingpynkup bor ïa ki kynthei ha ka jylla

0

Shillong, K’lyngkot :Ka jingwanrah ïa ki mat treikam ha ki jingïalap ilekshon da ki party saiñ hima kim ju kham urlong satia, kata khamtam ha kaba ïadei bad ka jingpynkup bor ïa ki kynthei.
Ka jylla Meghalaya kaba ai jait sha ka kynthei la ngeit ba ki kynthei ki kham ïoh ïa ki hok haba ïa nujor bad ki shynrang haba phai sha ka jinglong jingim, ka jingpynïaid ïa ki kam pisa pilaiñ bad kiwei pat, kata ym kumba long ha kiwei pat ki bynta jong ka ri ha kaba ki kynthei ki kut tang ha ki sawkynroh jong ka ïing bad pyndep ïa baroh ki kam ïing kam sem bad kiwei kiwei pat.
Hynrei, haba phai halor ka jinglong jingman ka jingshisha hi kam long kumba ka paw haba phai halor ka jingïoh lad ha ka pule puthi, ka jinglong nongïalam, ha ka liang ka sumar sukher na ka bynta ki kynthei armet, ka jingpynïoh ïa ka umbam umdih kaba shngaiñ bad kiwei pat.Ki kynthei kiba kynthup 50% na ki nongshong shnong ka jylla ki la ngat ha kiba bun ki jingshah ïalam bakla nalor ka jingduk tasam bad ka jingbym ïoh ïa ki lad jingsumar kiba biang.Khah khah ki la kylla long ki nongbsa ïa ka ïing ka sem haba ki kurim jong ki, kila ngop noh ha ka kyiad bad kiwei pat ki jingkyrni.
Ban ïaleh pyrshah ïa kane ka jingshah banbeiñ ka donkam ïa ka jingshim ïa ki sienjam ki ban wanrah ïa ka jingkylla, kata tad lada la pdiang mar kumjuh ïa ki kynthei ha kaba ïadei bad baroh ki jingtreikam kiba ïadei bad ka ïoh ka kot bad ka roi ka par.
Kumta ruh na ka liang ka sorkar Meghalaya ba la lamkhmat da ka NPP ka ngeit skhem ba yn lah pat ban wanrah ïa ka jingkylla tad lada plielad ïa ka jingïashim bynta jong ki kynthei ha baroh ki bynta jong ki jingtreikam ha ka liang ka ïoh ka kot bad ka roi ka par.
Da kaba shimkhia halor kane ka bynta, na ka liang ka sorkar jylla kala kyntiew ha kaba ïadei bad ki jingtreikam jong ki kynhun SHG ha ka jylla khnang ban lah ban kyntiew ïa ka ïoh ka kot bad ka roi ka par hapdeng ki longkmie bad ki kynthei ha ki thaiñ nongkyndong.Da ka jingshimkhia lang da ki kynhun nongshong shnong bad lyngba ka jingtrei borbah ka sorkar, ka jingtreikam jong ki kynhun SHG kila nangkiew shaphrang ha ka jylla.
Wat hadien jong ka pandemic, hynrei ka sorkar ka la lah ban aijingkyrshan sha palat 4.2 lak ngut ki kynthei da kaba thaw ïa ki 43,000 tylli ki SHG, kata kaba la kyntiew haduh hynniew shah ka jingdon jong ki SHG ïa kiba la thaw ha kine ki saw snem kiba la dep.Kine ki SHG kila ïoh ïa ki jingïarap pisa ban kyntiew ïala ki jong ki jingtreikam, kata ha ka rukom jong ka ram kaba rit na ka bynta ban seng ïa ki dukan rit, ki jaka die marbam, ka jingthied ksai na ka bynta ki kam thaiñ jingthaiñ bad kiwei pat.
Namar ka jingeh ha kaba ïadei bad ka jingtreikam bad ki bank namar ka jingshitom ban ïohlad ïa ki jingmyntoi lyngba ki skhim ka sorkar pdeng bad sorkar jylla, ki briew kila hap ban leit sha ki jaka kiba jngai ban plie ïa ki bank account jong ki.Ban weng ïa kine ki jingeh, ka sorkar kala pyntreikam da ka Banking Correspondents (BC) model ban poi sha ki nongshong shnong kiba pajih.Ki la don haduh palat 1000 ngut ki BC kynthei ha ki bynta bapher bapher ka jylla kiba la ïoh lad ruh ha ka ïohkam ïohjam bad ban ïarap ban pynïar ïa ki jingtreikam jong ki bank ha ka jylla.
Na ka liang u Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma u ngeit skhem ba ka jingkiew ha ka liang ka ïoh ka kot bad ka roi ka par kan urlong tang lyngba ka jingïashim bynta shitrhem jong ki nongshong shnong kiba dei ki kynthei.U sngew ruh halor ka jingdonkam ban ïa ki nongïalam kiba dei ki kynthei naduh ka tynrai.Da kaba jingshim khia halor kane ka mat, ka sorkar ka la shim ïa ka rai ban bhah 50% ki seat na ka bynta ki kynthei hapoh ki Village Employment Councils (VEC).
Nalor ka jingeh kiba ïadei bad ka jingïoh ïa ka umbam umdih kaba biang ha kane ka thaiñ jaka lum ha kaba ki longkmie ki hap ban ïaid jngai ban leit tong um na ka bynta ki jongdonkam kiba man ka sngi, na ka liang ka sorkar Meghalaya ka la shimkhia halor kane ka mat bad pynthikna ba ka um kan wan poi ha man la ki thliew ïing.Kumta ruh da ka jingthmu ban kyntiew ïa ka jinglong jingim jong ki kyntheim la sorkar ka la lah ban pynïoh um sha ki 2,80,000 ki thliew ïing ha ka jylla, kata lyngba ka jingpynïasoh bad ki 4,500 tylli kat haduh u snem 2018.
Kumjuh ka sorkar jylla kala shimkhia ruh ha kaba ïadei bad ka koit ka khiah bad halor ki jingkhlad jong ki longkmie ha ka por ba kha khunlung namar ka jingbym don ki jaka sumar kiba biang ha ki thaiñ kiba pajih.Ban tehlakam ïa kane na ka liang ka sorkar hapoh ka jingïalam ka NPP ka la ka la pyntreikam da ka ‘MOTHER app,’ ka ban khmih halor ka jinglong jingman bad ban plie ïa ki lad jingïarap na ka bynta ki longkmie armet.

Leave A Reply

Your email address will not be published.