Ka pyrthei ka kwah ban shna ha India
Piyush Goyal, Myntri Sorkar Pdeng ka tnad Commerce and Industry
Ha ka 25 tarik Nailur, ka ri ka la sakhi ïa ki 10 snem jong ka sienjam ‘Make in India’ jong u Myntri Rangbah duh Narendra Modi kaba la wanrah jingkylla ha ka jinglong ki kam karkhana jong ka ri da kaba pynshlur ïa ki jingbei tyngka ban thaw ki lad ïoh kam bad ai ka jingskhem ïa ki nongshong shnong ban long ki nongseng ïa ka spah.
Ka la long 10 snem ka jingïaid lynti kaba kongsan, kaba la wanrah ïa ka bor ba thymmai ha ki kam karkhana kaba la pynkylla ïa kine sha ki kor jong ka jingkiew shaphrang, pyndap ïa ka jingdawa ha ka ri kumjuh ruh ka jingnohsynniang sha ki kam shalan. Ka jingïaid lynti ka la sdang ha ka por kaba eh, haba ki nongbei tyngka ha ka ri kim sngew don jingkyrmen namar ka jingdkoh ki polisi bad ka jingtlot ka jingsynshar ka sorkar Congress kaba dap da ka jingbym thikna. Ka ïoh ka kot kam khlaiñ, ka jingskhem kam don, ki khubor ki dap da ki kam bamsap, ki jingkiew dor, ki dor jong ka sut ki long kiba heh bad ka tyngka kam thikna.
Ban pynkut ïa kane ka jingsngew diaw, ki briew jong ka ri ki la jied ïa u Myntri Rangbah duh u Modi. U Myntri Rangbah duh jong ngi u wan ryngkat ka thong na ka bynta ka ri. U kwah ban pynthikna ba ka ri ka long ka bor kaba khraw ha ka pyrthei. U kwah ba ka India ka plie ki lad ïoh kam bad ki kabu na ka bynta ki samla jong ngi, ka jingithuh ba ka jingshna tiar ka long kaba kongsan na ka bynta ka jingjop jong ka India. Dei hangne ba u Myntri Rangbah duh u la plie paidbah ïa ka sienjam ‘Make in India.’
Shiphew snem ka la long ka jingïaid lynti kaba kongsan, hynrei kan nym urlong khlem ki jingpynkylla ba bun ba la leh da ka sorkar Modi. Ki sienjam ki kynthup ka GST, ka Bankruptcy Code bad shibun kiwei kiwei ki jingkylla. Ban kyntiew ïa ka jingsuk ban leh ïa ki kam khaïi pateng, palat 42,000 ki jingdonkam la weng noh, bad la weng 3,700 tylli ki kyndon ba ïadei bad ki jingpynshitom ha ki kam beaiñ kiba rit na ki aiñ bapher bapher da ka jing thmu ban ïada ïa ki kam khaïi barit baria na ka jingshah pyndik. Ka India ka la kiew kyrdan ha ka kaiphod Doing Business jong ka World Bank na ka 142 ha u 2014 sha ka 63 ha u 2019.
Ka sienjam Startup India jong ka sorkar ka la pynshlur ïa ki nongwad kam ba bun ban long ki nongseng kam lyngba ka jingïarap jong ka sienjam Startup India. Kane ka la ïarap ka jingkiew ka jingdon ki startup ba la ïoh jingithuh sha ka 1,40,803 tylli ha u Jylliew mynta u snem, bad la wanrah ïa ki jingbei tyngka, bad plie palat 15 lak ki lad ïoh kam. Kine ki Startup ki la kyntiew ïa ka jinglong jingman jong ka jingsaiñdur thymmai ha ka ri, da kaba pyrshang ban wanrah ïa ki jingpynbeit ïa ki jingeh kiba khraw ha ki kam kum ka jingkhuid jingsuba, ki kam kiba ïadei bad ka haw haw, ka jingpynduna ka jingsepei ki mar bam, ka jingplie lad ban ïoh jingsumar, bad ka jingpynkupbor ïa ki longkmie.
Ka jingshna 11 tylli ki Industrial Corridor ka dei sa kawei ka bynta jong ka jingphaikhmat ka sorkar. Ki don 20 tylli ki industrial smart city ba la shna hapoh ka prokram, ka ban ïarap ïa kine ki corridor ban long u budlum jong ka jingkiew shaphrang ka kam shna tiar ha India. Saw tylli na kine ki smart city ki la long ki jingkhring ïa ka jingbei tyngka ha kaba lah ban ïoh ïa ki jingdon jingem bad ki jingai jingbit ban seng ïa ki karkhana pynmih tiar. Ka la don ka jingbei tyngka kaba T. 1.7 lak klur ka ban ai kam ïa 80,000 ngut ki briew bad ai kam ruh ha ki kam kiba ïadei bad kine.
Ki skhim PLI jong ka sorkar ki phaikhmat sha ki kam ba kongsan kum ki kam shna tiar elektrik, ki kam shna dawai, shna kali, ki jaiñ bad ki tiar ai jingsumar ban wanrah ïa ki jinglong jingman ba ïaineh ha kine ki kam bad pynthikna ka jinglah ïakhun jong ki kylleng ka pyrthei. Ki skhim PLI ki la ïoh ka jingbei tyngka kaba T. 1.32 lak klur bad ka jingkiew ha ka jingshna tiar kaba long kumba 11 lak klur. La plie ki lad ïoh kam palat 8.5 lak lyngba kane ka sienjam.
Ki sienjam jong u Myntri Rangbah duh ha kaba ïadei bad ki jingdon jingem ki la dei sa kawei ka jingïarap ïa ka kam pynmih tiar ha India, ha ryngkat ka jingwanrah ïa ka jingdawa ïa ki mar bad ki jingai jingshakri, ka jingkyntiew ïa ki jingdon jingem ka dei kaba plie lad ïa ki kam jong ki karkhana. Mynta ka India ka don ka rynsan ki expressway bad ki surok bah ba heh bad ba dang ïar.
Dang shna ïa ki steshon rel ba thymmai katkum ka juk mynta bad ki corridor pynkit mar ba thymmai ki dang wan. La peit ïa ka India kum ka jaka kaba khring bha ban bei tyngka. Ka ri ka don ka jingmyntoi 4D ha ka ktien phareng kiba long- Decisive leadership of PM Modi; Demographic dividend of our youthful, talented, skilled Indians; Demand that 140 crore Indians generate in the economy; bad ka Democracy kaba pynthikna ka jingshngaiñ jong ki nongbei tyngka, bad ka kyndon jong ka aiñ ka bym ailad ban don ka jingniew beiñ iwei ïa iwei. Ka 4-D kadei kaba khring ïa ki nongshna tiar sha India. Ki nongbei tyngka na ka ri bad nabar ri mynta ki ïoh ka kabu ksiar ban pynheh ïa ki kam jong ki.
Ka don shibun ki kam na ki nongbei tyngka. Ki kynhun bapher bapher ki dang wan sha India bad ki kwah ïa ki lad ban bei tyngka bad ïadon bynta lang ha ka jingkiew shaphrang jong ka India. Ki sorkar nabar ri bad ki CEO kylleng ka pyrthei ki phaikhmat sha ki kabu ba don ha India. Bun ki ri ki kwah ban ïïasoi ïa ki jingïakut ha ka khaïi pateng bad ka India.
Ka pyrthei mynta ka peit sha ka India kum ka jaka shna tiar. Bad ka daw ba kongsan jong kane kadei ka jingkhlaiñ ka India bad ki kam ka ïoh ka kot kiba skhem. Mynta ka jingkiew dor ka dei kaba la tehlakam, ka jingkiew shaphrang ka long kaba khlaiñ bad ka Sorkar Modi ka pyni ïa ka jingshemphang ha ki kam ka ïoh ka kot. Kane baroh ka long kaba paw bha hapdeng ki jinglong jingman ha ka pyrthei mynta ha kaba ki bun ki jingiathut bad ki jingartatien. Ki sienjam jong u Myntri Rangbah duh Modi ki la iarap ia ka India ban kiew na ka jinglong jingman ka bym thikna ha ka pyrthei ha u 2014 sha ka jingdon ha ki san kyrdan kiba halor tam ha ka pyrthei.
Ki sienjam jong u Myntri Rangbah duh Modi kum ka Make in India ki la noh synniang ban pynlong ba ki 10 snem ba la leit ki dei ka por jong ka jingkylla – ka jingïapher bak la bak na ki 10 snem ba la duh ei hapoh ka jingsynshar jong ka Congress.