Donkam ka jylla ban kiew 11.5 % ha ka GDP ban urlong ka thong ka ïoh ka kot 10 billion US Dollar : CM

0

Shillong, Rymphang 17: U Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K. Sangma mynta ka sngi Saitjain ula ong, ba ka jylla ka donkam ban kynjoh sha ka 11.5 percent ka jingkiew ha ka (GDP) ban urlong ïa ka thong ban kynjoh ka ïoh ka kot sha ka 10 Billion US Dollar hapoh u snem 2028.
“Kumba long mynta, ka ïoh ka kot jong ka jylla ka long 45,000 Klur ïa kaba dang donkam ban lehbha shuh shuh. Ka long ka kam kaba khraw hynrei kum ka sorkar, ngi la pynkhreh ïa ka lynti ïaid ban pynurlong ïa katei ka thong” ong u Conrad haba kren ha ka jingbuh mawnongrim ban tei ïa ka Bulk Water Supply Project ha Ballonggre, Tura kaba T.100 Klur.
Ha kane ka jingbuh mawnongrim la ïadonlang u Lamphang ka ïing Dorbar Thawaiñ ka jylla u Thomas Sangma, u Myntri ka tnad PHE u Marcuise Marak bad ka MP Lok Sabha ka Agatha K. Sangma.
La mang ïa katei ka projek ban pynlut kumba T.100 Klur ïa kaba la bei tyngka da ka Ministry of DoNER lyngba ka North East Special Infrastructure Development Scheme (NESIDS). Tang shu dep tei ïa kane ka projek, kan sam um sha ki 14 tylli ki shnong kiba hap ha ka Rongram, Rerapara bad Gambegre Block jongka West bad South West Garo Hills district bad kan kyntiew ruh ïa ka jingsam um ha ka sor Tura.
Namar ka jingbym don katei ka projek, kitei ki shnong ki shaniah tang na ka Tura Urban Water Supply Scheme bad ïa kane ka projek yn tan um na ka Wah Ganol ha kaba yn tei ïa ka Pump House, Reservoir, Treatment Plant, Water Pumping, ka Staff Quarter bad kiwei kiwei.
Ula ong, ba ka sorkar ka la don ïa ka jingïohi jngai na ka bynta ka jylla bad kumta ka la bhah ïa ka tyngka bad ka jingbhah tyngka ka dei na ka bynta ban thaw ïa ki jingtei kiba bha bad ki ban ïai neh, ban thaw ïa ka lad aikam lyngba ka jingseng kam lajong bad ki polisi kiba kyrpang bad ki prokram ki ban kyntiew arshah ïa ka kamai kajih jong ki nongrep.
Ula pyntip ba la ailad ban kyntiew ïa ka ïoh ka kot ha baroh ki liang ha ka thaiñ nongkyndong da kaba pynleit jingmut ha ki kam ki ban kyntiew ïa ki jngdon jingem kiba riewspah jong ka jylla.
Haba kren halor ka jingbym lah ban lehbha ka jylla ha kiba bun ki liang, ula ong ba ha ki 5 snem kiba la leit, ka sorkar MDA kala lah ban shim khia ïa kiba bun ki jingeh.
Ula ong ba ka Meghalaya ka la ïaid shakhmat bad ka la ïoh ïa ka jngithuh kum ka ‘Best Performer’ ha ka jingpyntreikam ïa ki skhim bapher jong ka sorkar pdeng kiba kynthup ïa ka PMGSY, PMAY, JJM, MGNREGS bad kala ïoh pdiang ïa ki khusnam bad la ïoh shuh shuh ïa ka song pisa.
“Shwa u 2019, ka jingbhah tyngka ia ka tnad PHE ka long tang hapoh ka T.50 Klur, hynrei mynta la kyntiew ïa ka jingbhah tyngka sha ka T.3000 Klur bad ka jingpynleit jingmut ka long ban tei ïa ki jingtei ki ban lah ban weng ïa ki jingeh bad jingtynjuh ha kaba ïadei bad ka jingbym biang ka umbam umdih” ula ong bad ka pyntip ba ka State Water Policy bad kiwei kiwei ki skhim kin shim khia ruh ha kaba ïadei bad ka jingkylla ka suiñbneng.
Haba plie ia ka MegARISE ha Tura, ka projek kaba pynleit jingmut ha ka ban ïada ïa ki jaka kiba don ki tyllong um ne ki catchment area ha ka jylla, u Myntri Rangbah ula ong “Kane ka projek ka pynleit jingmut ha ka ban ïada ïa ki tyllong um jong ka Wah Umiew ha East Khasi Hills District bad ia ka Wah Ganol ha West Garo Hills district. Kine ki catchment area ki long kum kiba ai jingim na ka bynta ka nongbah Shillong bad Tura.
Ula pyntip ba ka sorkar jylla kala ïatreilang bad ka KfW (German Development Bank) ban pyntreikam ïa katei ka projek bad kane ka projek kan ai jingmyntoi ïa ki 106 tylli ki shnong kiba don hajan jong ka catchment area.
ïa kane ka projek yn pyntreikam na ka bynta 7 snem ha kaba ka jingbhah tyngka kan kot sha ka T.344 Klur bad yn pyntreikam da ka Meghalaya Basin Development Authority (MBDA).

Leave A Reply

Your email address will not be published.