Donkam ban pynneh pynsah bha ïa ka um bad ïa ka khyndew: Santa Mary Shylla

Khliehriat, Iaiong, 02:Ka tnat Divisional Soil & Water Conservation East Jaiñtia Hills District, ha ka sngi baar ka la pynlong ïa ka prokram ba kyrpang ha shnong Lelad, East Jaiñtia Hills District, ha kaba la pynshai paidbah halor ka jingdonkam ban pynneh pynsah ïa ki khlaw, ki um bad ka khyndew, ïa kane ka project la khot da ka Pradhan Mantri Krishi Sinchayee Yojana, haba kren kum ka kongsan, ka MLA jong ka Sutnga Saipung Constituency, ka kong Santa Mary Shylla ka la ong ba ka long kaba donkam bha ban pynneh pynsah ïa ka um bad ïa ka khyndew.
Shuh shuh, ka kongsan ka la pynpaw ka jingsngew kmen ba kane ka sorkar jylla ruh ka la wanrah bun ki skim kiba iarap ïa ki paidbah bad kane ka skim Watershed Yatra ruh ka dei kaba nyngkong kaba wanrah ha ka shnong Lelad “khmih lynti ban dang bun shuh shuh ki skim ki ban long ka jingiarap ïa ki paidbah khamtam ïa ki kynhun SHG kiba la pyni nam ïa ki kam kiba ki la leh, ka sorkar Meghalaya ka pynshlur shuh shuh khamtam ïa ki longkmie ban pynneh ïa ki khlaw, ïa ka khyndew bad kane ka skim PMKSY Watershed Component ka dei kaba la ai sha kiba bun ki jaka ha ri India khamtam hapoh ka jylla Meghalaya ruh ki la bun ki jaka ba la ai ïa kaba kum kane ka skim, kane ka Watershed ka long kaba iarap bha na ka bynta kine ki um ki wah, phi la iohi hi ba ha ka thaiñ jong ngi ha East Jaiñtia Hills District bad ha baroh kawei ka jylla la duna um bha, phi iohi ba kum ka JJM kaba la dep shna ruh ka dang duna ka um ha kaba kam poi ka um sha ki shnong ki thaw, te donkam bha ban buh bad pynlang bha ïa ka um khamtam sha kine ki shnong ki thaw, nga kyrpad ïa phi baroh ban kynmaw bha ba ka um ka dei kawei kaba donkam bha ha ka jingim u briew” ong ka kong Santa Mary Shylla.
Ka kongsan, ka la ong ruh ba ka dang i donkam shuh ban don ki Watershed ha kylleng ki shnong, namar kane ka thaiñ ka dei ka thaiñ kaba tih ïa ki marpohkhyndew kumta donkam ban pynneh pynsah bha ïa ka um bad ïa ka khyndew ba kan neh ha ki pateng ban wan ruh namar ngi la iohi ïa ka jingkylla ka suiñ bneng ha baroh ka pyrthei ba ka la pher bha na ka por sha ka por, ka kyntu ïa ki paidbah ba donkam ban pyrkhat bha ïa ka lawei khamtam ha kaba ïadei bad ka koit ka khiah ioh, ban pynneh pynsah ïa ki um ki wah, ki khlaw, ki btap, ka la ai ruh ka jingkhublei kitbok kitrwiang ïa kito kiba la ioh jingmyntoi na kane ka skim ba la pynlong ha kane ka prokram ha shnong Lelad.
U Deputy Commissioner ka East Jaiñtia Hills District, u Shivansh Awasthi, IAS, u la pynsngew ba ïa kane ka prokram, Watershed Yatra Programme la pyllait paidbah da u myntri ka sorkar pdeng (Union Minister of Rural Development) u Shivraj Singh Chouhan myn ha u bnai rymphang bad hadien kane la pyllait paidbah sa hapoh ka jylla bad kane ka Yatra Shed ka la iaid kylleng kylleng ha ki jaka bapher bapher, u la ong ruh ba ka jingthmu jong kane ka skim Watershed Yatra ka dei ban wanrah ïa kino kino ki jait skim sha ka Watershed ha kaba ki paidbah bad ki shnong ki thaw kin tip ïa ki jait skim, kumta donkam ban iatreilang bad kiwei kiwei ki tnat sorkar ruh “Balei kane ka Watershed ka long kaba donkam dei namar ba baroh ngi tip ba ka watershed ka dei kata ka jait skim kaba wanrah ïa ka roi ka par lada ngi shim ïa Watershed kum kata ka bynta ka ban wanrah ïa ka roi ka par, ki don bun jait ki kam, lah ban leh ïa ka rep ka riang, lah ban leh ïa ka kam ban pynlang ïa ka um bad kane ka iarap shibun ban kyntiew ïa ki shnong ki thaw, te halor kane ym dei tang ka tnat Soil and Water Resourse ka ban trei hynrei ki don kiwei ki tnat ruh kiba leh ïa kane ka kam ban pynlang um ne ka Water conservation kum katnat P.H.E kaba leh ïa ka skim JJM, ka tnat Basin kaba leh ïa ki kam thung dieng, ka tnat Water Resourses kaba peit ha ki kam ban pynpoi um sha ki jaka rep bad kiwei kiwei”
U Shivansh Awasthi, u kyntu ïa ki tnat bapher bapher ban ïatreilang ban kyntiew da kaba u la bynrap “Namar ngi la iohi ha ki snem kiba la leit ba bunsien ki kam jong ka JJM mynta ki lah tyrkhong, watla ngi tip ba ka Meghalaya ka ioh bun bha u slap bad watla katta ki briew ki dang ud ba ka don ka jingkyrduh um, bad kine baroh lah ban leh da kane ka Watershed ban pynlang ïa ka um da kaba thaw ki lad ki lynti ruh ban pynneh pynsah ruh ïa ka um da kaba thung dieng”
U Divisional Soil & Water Conservation Officer, East Jaiñtia Hills District, u bah F. Syiemiong, u la ong “Ngi kyrmen ban poi sha ka thong kumba la buh da ka sorkar, ha kaba u Myntri rangbah ka ri, u N.Modi bad u Myntri rangbah ka jylla, u Conrad Sangma ki la bthah ba dei ban pynsngew sha ki paidbah ban ïakhun ïa kane ka jingkylla ka mariang da kaba ngi donkam ban pynneh pynsah ïa ki khlaw, ki um bad ka khyndew, ïa kane ka project la khot da ka Pradhan Mantri Yojana, Watershed Development Component, ngi la sdang ïa kane ka project ha u snem 2021-22, ka Upper Lytein watershed project ka dei kawei na ki project, ha kaba ki saw tylli ki shnong ki kynthup lang, ka shnong Tongseng, Lelad, Tangnud bad Jongria ki hap ha kane ka project bad kane ka project ka dang iai bteng bad kan sa kut ha u snem 2026-27, kawei pat ka project ka dei kaba hap hapoh ka Wapung C&RD Block bad kata ka dei ka Wah Tangnub Watershed kaba kynthup ïa ki hynñiew tylli ki shnong, ïa kine ki ar tylli ki project la bei tyngka da ka sorkar pdeng lyngba ka Ministry of Rural Development Department of Land Resourses, kata ha ryngkat lang bad ka sorkar jylla, ka jingmut jong kane ka prokram mynta ka sngi ka long ka jingpynsngew paidbah ba ka sorkar ka don ka jingthmu bad jingkitkhlieh ban pynneh pynsah ïa ki tyllong um, ïa ki wah , ïa ki khyndew, ïa ki khlaw bad ban wanrah ruh ïa ka roi ka par ha ki shong ki thaw, ka jingkylla jong ka mariang ka la poi sha kine ki thaiñ jong ngi ruh, ha kaba ngi la donkam ymdei tang ban shu pyrkhat hynrei ban leh ei iei ruh kum da kaba pyntrei ïa ki project ban pynneh pynsah ïa ka mariang”
Kiba la ai jingkren ki kynthup ruh ka kong, Nikiarwon sutnga, kaba dei ka dkhot jong ka SHG Lelad, ka kong Nidala Ïakai, kaba na ka that Divisional Soil & Water Conservation, East Jaiñtia Hills District,u waheh shong Lelad, u bah Pynhun Sutnga bad kiwei kwiei.
Kiba ïa don ryngkat ha kane ka prokram ki kynthup ruh u BDO Saipung C&RD Block, u Dr Riwanki Pyrtuh, u bah R.Tongper bad u bah K.Dkhar, kiba dei ki Junior Engineer jong ka tnat Water Resource, ka Divisional Soil & Water Conservation Officer, ka kong R.Laloo, u Soil & Water Conservation Ranger, u bah R.Lytan, u Waheh Shnong Musniangrim, u bah D.H.Rymbai bad u Waheh Shnong Jongden, u bah P.Bareh, kiba dei ki dkhot jong ka Watershed bad kiwei kiwei.
Ha kane ka prokram ki la don ruh shiphew tylli ki kynthun Self Help Group kiba la wan ban ïa shim bynta bad ki la pyni nam ruh ha ki stall ïa ki tiar ki tar, ba kynthup ki mar rep, ki jaiñ ba ki thaiñ hi, ki tiar ba ki shna hi, ki shiphew tylli ki SHG ki kynthup ka Tanginrual SHG, kaba na shnong Jongria, ka Heiwidonhi SHG, na shnong Tangnub, Roilang-1 SHG, na shnong Tongseng Nongkhlieh, Kynhun baduk SHG, na shnong Lelad, Mynjurlang SHG,na Tongseng Nongkhlieh, Dkhar SHG, na shnong Rangad, Para-1 SHG, na Musniang Jondeng, Etilang SHG,na Lumputhoi, Iatyllilang SHG, na Lumputhoi, Iamonlang SHG na Rangad.
La thung ruh ïa ki tynrai dieng ha ka shnong Lelad.