Ym don ba ithuh ïangi, bynñiaw ki nongïaleh Hill State ha sngi pynkup burom ka UDP

Shillong, K’Lyngkot 16 : Ki rangbah ba don bynta ha ka jingïaleh Hill State naduh ki snem 1968 ter ter ki la pynpaw ïa ka jingdiaw mynsiem ba ym shym la don ba ithuh ne kheiñ briew ïa ka jingnoh synñiang bad ka jingaiti lut jong ki ha ka por ba ki ïakhih ban ïoh la ka jong ka jylla.
Ïa kane kitei ki rangbah ki la pynpaw ha ka jingïalang pynkup burom ba la pynlong da ka UDP ha ka sngi Nyngkong kum ka dak ka jingithuh ïa ka jingaiti met bad mynsiem jong ki, ha kito ki snem tad haduh ba ka sorkar pdeng kan hap ban pyndem bad pynbna ïa ka Meghalaya kum ka Autonomous State ha u snem 1970 bad hadien arsnem pat kum ka jylla ba pura.
Ha katei ka sngi ki la don haduh palat 40 ngut ki riew rangbah kham bun na East Khasi kiba la don bynta hakhmat hakhmat ha katei ka jingïakhun. Ïa kitei baroh, ka UDP lyngba u President, Bah Metbah Lyngdoh la pynkup burom da ka jaiñ tapmoh nangta ka thup sah kynmaw bad ka song jingai sngewbha kaba mar 5,000 tyngka.
Katto katne na kitei ki rangbah haba kren ha katei ka jingïalang pynkup burom kaba long ha ophis treikam jong ka UDP ki la pynpaw ïa ka jingkmen ba ka shim por palat 50 snem ba yn don kiba ithuh ïa ka jingaiti jong ki met bad mynsiem ha ka por ba don ka jingïakhih hill state.
“Ngi long ki shipai hill state ba la shah klet noh bad b un kim tip shaphang jongngi. Hynrei khublei shibun ïa ka UDP kaba la kynmaw ïangi,” ong u Bah AS Mawlong u rangbah ba la 75 snem uba ïathuh kumno ba tang ha ka rta kaba dang khie samla ki la mih ban ïakhun naka bynta ka dawbah jong ka Jaidbynriew.
Shuh shuh u la ïathuh ruh ba dei ha katei ka jingïakhih ba la pynbthei ïa ka lyer pynsat khmat ha Shillong ha kaba ki nongïalam ba hakhmat kynthup naduh u Bah Hoover bad Bah Hoping ki la shah kem.
U ong ruh ba wat ki Myntri Sorkar bad bun kiwei ruh ki bym tip satia ïa kitei ki jingjïa bad ki jingïakhun ba ki riewrangbah ki kynduh ha kitei ki snem da ka lynti kaba jai khlem ïa umsnam ne ka jingïakura khlem da ktah kti ne jaw snam.
Na ka liang utei u rangbah bad kiwei ruh ki la kyntu ïa ka UDP ba kadei ban wad shuh ïa ki rangbah bad ki longkmie kiba don bynta ha katei ka jingïakhun khnang ba kin ïoh lang ïa ka jingithuh bad ka burom kaba ki dei ban ïoh.
Na ka liang u Bah Metbah haba kren ha ka jingïalang u la ong ba ka party kan sa thaw ïa ka komiti kaba kyrpang kaban kynthup ïa ki nongïalam party, ki riewshemphang na ki skulbah bad ki college kynthup ïa ki nongïaleh hill state ba kin pynmih da kawei ka kot kaban batai sani bin pa bin ïa ka jingïaid lynti bad ka jingïakhun jong ki riewshlur ka jaidbynriew ha kato ka por.
U ong ruh ba watla ka jylla ka la dep ban rakhe 50 snem hynrei ym pat ïoh jingtip bakan don kano kano ka kot kaba dei beit thik na ka bynta kitei ki riewshlur ba ïaleh hill state.
“Nga ïohi ba ki don bun ki kot kiba ïadei bad ka jingïoh jong ka Meghalaya ïa ka jylla ba pura hynrei ngam pat ïohi ïa kano kano ka kot kaba ïadei pat bda ka jingïakhih ban ïoh ïa ka jylla ba pura,” u la ong. Na ka liang jong u, u la pynpaw ruh ba kum kane ka bynta la dei ban shimkhia naduh kham mynshwa namar ka long kaba donkam ban don ïa ka rekod kaba paka na ka bynta ki jingïaid lynti ban poi sha ka thong.
“Kaei kaba kine ki nongïalam ki don ban ïathuh ïa ki khana kiba ym pat don ba tip shaphang ka jingïakhun jong ki kadei ban long ha ka kot ym ban shu kut tang ha ka jingïathuh khana da ka ktien,” ula bynrap biang.
U Bah Metbah u la kular ruh ba kin ïai bteng ban pyndep ïa ka jingpynkup burom na ka bynta kito kiwei ruh ki riewshlur kiba la don bynta ha katei ka jingïakhun hill state ha ki distrik jong ki hi.