Ha ka por ba ka Meghalaya bad ka Assam, ki la ïapynbeit pud ha ka bynta kaba nyngkong kaba la pyndep ha u snem baldep, kiba bun ki paidbah na Meghalaya kiba shong ba sah ha ki shnong ha khappud, ki la pynpaw ka jingpyrshah bad ka jingbymhun ba ka sorkar Meghalaya kan pynhap noh ïa ki sha Assam. Ha kiba bun tylli ki shnong ki paidbah ki la pynpaw ba kim kwah ban leit sha Assam lynba kata ka Policy Gift and Take, ba la ïapynbeit hapdeng u Conrad Sangma bad u Hemanta Biswa Sarma. Ïa kaba la mynjur ruh da ka sorkar pdeng da kaba ïasoi ruh ïa ka Memorandum of Understanding.
Hynrei kaei kaba la ki paidbah ki la mutdur lypa naduh shuwa ban shah pynhap sha Assam, mynta ka la jia shisha bad kata ka long ba ki paidbah na ki Shnong khappud, kiba shuwa ka jingïapynbeit pud hapdeng ka Meghalaya bad ka Assam ki hap sha Meghalaya mynta pat sha Assam, ki la sdang ban shah ñion ha ki bor sorkar jong ka Assam.
Kane ka la jia ha ka Shnong Garojan, kaba ha shuwa ka jingïapynbeit pud hapdeng ka Meghalaya bad ka Assam, ha ka bynta kaba nyngkong ka hap sha Meghalaya, hynrei lyngba ka MoU pynbeit pud ba la ïasoi hapdeng u Myntri Rangbah ka Meghalaya, u Conrad Sangma bad u Myntri Rangbah ka Assam, u Himanta Biswa Sarma, kane ka Shnong ka la hap noh sha Assam.
Ha kane ka Shnong kiba don ha khappud jong ka West Khasi Hills bad Assam, kiba bun ki nongshongshnong kideiki Rabha bad ki Garo. Ki nongshongshnong hangne ki im da kaba rep kwai, thung kait, thung diengsoh bad kiwei.
Hynrei ha kine ki sngi baladep, la ïathuh ba ka tnad Forest jong ka Assam ki la wan ba pom lut ïa ki dieng kwai, ki dieng kait, ki dieng soh baroh kiba la thung da ki paidbah ha kane ka Shnong.
Ki khubor kiba la ïoh ki ïathuh ba ka Assam, ka la ong ba kane ka Shnong kadei kaba hap ha ka tnad Forest ne ka Forest land ba ki briew kim lah ban shong ha kane kane ka jaka namar ka long beaiñ ba kin shong ha kane ka jaka jong ka sorkar.
Na ka liang ki paidbah ki la ïathuh ba ki la pynpaw ka jingsngewsih kaba jur ïa kane ka jingleh jong ka Assam kaba la shu wan ban pynjot bad pynjulor tang ha ka shi khyllip mat. Hynrei katba ki dang don hapoh Meghalaya pat ym ju don mano mano ba wan pyndik bad ki im palei ha la ka rep ka riang. Ki briew na kane ka Shnong ki la pynpaw ka jingbabe ba ki la hap ban shah pynngat noh sha Assam ha kane ka jingïapynbeit pud.
Nalor ka jingduh ïa ka rep ka riang, ki paidbah na kane ka thaiñ, ki la ïathuh ba ki don sa kiwei pat ka jingshongsyier bad kata ka long ba kin sa shah beh noh na katei ka jaka.
Nangta sa kawei pat ka jingleh donbor ka Assam, ka la sdang ban paw ha ka shno Baikam, kaba don ha khappud jong ka East Jaiñtia Hills bad ka Assam. Kane ka Shnong ka don harud jong ka Wah Malidor ha ki bynta jong ka khlaw Narpuh. Ha kane ka Shnong baroh ki nongshongshnong kidei ki Khasi bad na ka liang jong ki, namar ba ka shnong ka hap ha ka jingiakajia pud hadepng ka Meghalaya bad ka Assam, ki la pynpaw ba ki kwah ban don beit ha Meghalaya lane ban rung sha Meghalaya lyngba ka Gift and Take Policy.
Hynrei la ïohi lyngba ki Video kiba la saphriang ha ki Social Media bad ki briew ka Assam haba ki tip ïa kane, ki la wan ban pyndik ïa ki briew kane ka Shnong da ka jingthmu ban pyntieng ïa ki ba kim dei ban leit sha Meghalaya, hynrei ban don beit ha Assam. Kane ka jingleh ka Assam, khlem pep kan ktah ïa ka jingïapynbeit pud hapdeng kine ki artylli ki jylla ha ka bynta kaba ar.
Ha kajuh ka por, ki briew kiba shong ha ki khappud khamtam ha ki shnong kiba kum kine kiba don hapdeng ka jingïakajia hapdeng ka Assam bad ka Meghalaya kidei ban long kiba husiar ban nym ailad ïa ka Assam ba kan wan pyntieng pynsmiej kumne. Kidei ban ïeng pyrshah kumba la ïeng da ki paidbah ka Baikan, ha kaba wat da ki longkmie ruh ki la mih bad ïeng pyrshah ïa ki briew ka Assam. Nalor kata ka Meghalaya ruh kadei ban peit ba ka Assam kam dei ban leh kumne namar kan ktah ïa kata ka jingtreikam ïai ai ïashim ne ka Gift and Take Policy.
