Yn ïakynduh ki jylla ka thaiñ shatei lam mihngi ban ïakren shaphang ka jingpyntreikam ïa ka PMMSY
New Delhi,Kyllalyngkot 4 : Ki kam ri dohkha ki don ka bynta kaba heh ha ka ïoh ka kot jong ka India bad ki plie lad kamai jakpoh na ka bynta kumba 3 klur ngut ki nongri bad nongtong dohkha bad ki ai lad kamai jakpoh ruh ïa kito kiba ïadon bynta ha kiwei kiwei ki kam kiba ïadei bad kane ka kam.
Ka India ka don ha ka kyrdan kaba ar ha kaba ïadei bad ka jingpynmih ïa ki dohkha bad ka don ka bynta kaba 8% ha ka jingpynmih dohkha ha kylleng ka pyrthei, ka don ha ka kyrdan kaba ar ha ka jingpynmih dohkha na ki jaka ri dohkha, ka don ha ka kyrdan kaba nyngkong ha ka jingpynmih bad jingshalan ïa ki shymprong, bad ka don ha ka kyrdan kaba lai ha kaba ïadei bad ka jingpynmih ïa ki dohkha ba shu kem. Naduh u 2015, ka Sorkar India ka la buh kyrpang T 38,572 klur lyngba ki sienjam ba kyrpang kum ka Blue Revolution Scheme, Fisheries and Aquaculture Infrastructure Development Fund (FIDF), Pradhan Mantri Matsya Sampada Yojana (PMMSY), bad ka sub-scheme jong ka, Pradhan Mantri Matsya Kisan Samridhi Sah-Yojana (PM-MKSSY), ban wanrah ïa ka jingkiew shaphrang ha kane ka kam.
Ha u Rymphang 2019, ka Sorkar India ka la sdang ïa ka ‘Tnad Kam Ri Dohkha’ ba kyrpang bad ha u Jylliew 2019, ka ‘Tnad kam Ri Dohkha, Kam ri Jingri bad ka Kam kaba ïadei bad ka Dud’ na ka bynta ka jingkyntiew kaba pura ïa kane ka kam kaba kongsan, bad ruh ban kyntiew ïa ka bha ka miat bad ka kamai kajih jong ki million ngut ki briew kiba trei ha ki kam kiba ïadei bad ki dohkha. Ki projek bad ki sienjam bapher bapher kiba la ïoh jingmynjur na ka tnad Kam Ri Dohkha ki la kyntiew ïa ka kam ri dohkha bad ki la kyntiew ïa ka jinglah pynmih ïa ki dohkha, ka bha ka miat jong ki nongri dohkha bad ki jait bynriew kiba shem jingeh. Kine ki skhim bad ki sienjam ki la don ka bynta kaba heh ha ka jingwanrah ïa ki jingkylla ïa kine ki briew.
Ka thaiñ shatei lammihngi ka long kaba kongsan ha ka jingïaid lynti ka India sha ka jinglah pyndap ïalade ha ki kam dohkha, bad ka dei ka dak jong ka jingkut jingmut jong ka Sorkar na ka bynta ka roi ka par ïa baroh. Namar ka jingbun ki jaka shong um bad ka jingbun ki jait jingim kiba im ha ka um, ka thaiñ shatei lammihngi ka dei ka thaiñ kaba bun bha ki lad bad ka jaka pdeng jong ka roi ka par hapoh ka jingïalam lynti jong ka Sorkar. La ithuh ïa kane ka thaiñ kum kaba riewspah bha ha ki jingthung bad ki mrad, bad kumta kane ka thaiñ ka long kaba kongsan bha ha ka rukom treikam jong ka India na ka bynta ka jingkiew ka ïoh ka kot bad ka jingkyntiew ïa ka kamai kajih.
Ka Sorkar ka la ai jingmynjur ïa ki jingbei tyngka kiba kot sha ka T 2,114 klur na ka bynta ki jaka ri dohkha lyngba ki skhim kum ka Blue Revolution Scheme, ka Fisheries and Aquaculture Infrastructure Development Fund (FIDF), bad ka Pradhan Mantri Matsya Sampada Yojana (PMMSY). Kine ki sienjam ki la kyntiew ïa ki jingdon jingem, ka jingseisoh bad ki la pynkhlaiñ ïa ki rukom treikam ba ïaineh. Namar kane, ka jingpynmih dohkha ha ka thaiñ shatei lammihngi ka la kiew na ka 4.03 lak ton ha u 2014-15 sha ka 6.41 lak ton ha u 2022-23, kaba long ka jingkiew kaba 5% ha man u snem.
Kine ki jingjop ki dei ki dak jong ka jingseisoh jong ki polisi bad ki sienjam kiba la pynlong ïa ka thaiñ shatei lammihngi kum ka thaiñ kaba kongsan ha ka jing thmu Blue Economy jong ka India. Da kaba ïohi ïa ki lad kiba bun ha ka kam ri dohkha, ka Tnad Kam Ri Dohkha ka la peit bniah ïa ka thaiñ shatei lam mihngi kum ka jaka kaba kongsan na ka bynta ka roi ka par.
Ki sienjam jong ka ki kynthup ïa ka jingwanrah ïa ki aquaculture park kiba katkum ka juk mynta, ki hatchery, bad ki fish processing unit, ha ryngkat ka jingpynshlur ïa ki teknoloji kum ki Biofloc system bad ki recirculatory aquaculture system (RAS). Kine ki sienjam ki thmu ban kyntiew ïa ka jingseisoh, pynkhlaiñ ïa ki kam ba ïasoh bad kyntiew ïa ka jingïoh ki nongri dohkha ïa ki ïew. Ban pynbha shuh shuh ïa ki kam ka tnad Kam Ri Dohkha jong ka Sorkar Pdeng ka la jied 47 tylli ki projek ha ka jingmang tyngka kaba T.1,661 lak ha kaba ka bynta jong ka Sorkar Pdeng ka long T. 878.63 lak bad ka dang plie lad ban ïoh 2507 tylli ki kam ban kyntiew ïa ka kamai kajih bad kyntiew ruh ïa ka jingim jong ki briew.
Ki jingtip shaphang ki projek ki long kumne harum:
Annexure 1: Project ba la jied ha ka thaiñ shatei lam mihngi
Sr.No. Project Units
1 Establishment of Hatchery 10
2 Ice plant/Cold storage 2
3 Integrated Development of Reservoir 1
4 Promotion of Recreational Fisheries 1
5 Establishment of Medium Scale Ornamental Fish Rearing Unit 4
6 Establishment of small RAS 12
7 Construction of Fish Kiosks including aquarium and ornamental fish 10
8 Biofloc 2
9 Feed Plant 1
10 Mini Fish Feed Mill 1
11 Establishment of breeding unit 347