Pynkhlaiñ ka sorkar Meghalaya ïa ka kam ri jingri ban pynmih kam shuh shuh ha ka jylla

0

Shillong, K’lyngkot :Ka India ka dei kawei na ki ri ka pyrthei kaba khlaiñ ban pynmih ïa ki mar kiba mih na ki jingri jingdup. Ha India, ka rukom bam jong ki briewm kala kylla na ka daw ka jingkylla ha ka rukom im bad ka jingkiew ha ka ïoh ka kot ki riew shimet.
Ka jingkiew ha ka jingdawa ïa ki mar ba mih na ki jingri ka ba la pynlong da ka jingkiew ha ka jingdih dud, jingbam doh bad pylleng. Palat 20.5 million ngut ki briew ha India ki shaniah ha ki jingri na ka bynta ban ïoh jingtip, kaba pynlong ïa ki ïew ki hat na ka bynta ki jaingri ban shongdor 930 billion tyngka ha u snem 2020.
Kane ka tnat ka synñiang kumba 25.6 naka 100 na ka GDP ka rep ka riang bad 4.1 na ka 100 na ka GDP baroh kawei, kaba pynpaw ba ka kham duna ïa kaei kaba ka lah ban long. Na ka daw ka jinglong ki jaka, ka suiñ bneng bad ka imlang sahlang ha Meghalaya, tang kumba 10 naka 100 na ka jingheh ka jylla lah ban pyndonkam na ka bynta ki kam rep kam riang.
Ki briew ha ki nongkyndong ki shanniah ha ka kam ri jingri kum ka kam ba ar. Ka jingpyndonkam ïa ki buit technology ka juk mynta kala kyntiew ïa ka jingpynïaid ïew ïa ki kam ri jingri bad jingri syiar kum ka lad kamai. Ka jingkiew ka Meghalaya ha ka shi snem ha ka liang ka dud, pylleng bad ka doh ha kine ki 3 snem ba la lah ka long tang 2.76 naka 100, 1.47 naka 100 bad 2.95 naka 100.
Watla ka kam ri masi ban pynmih dud na ka bynta ban pynïaid ïew ka long ka jingpyrkhat ka bathymmai ha Meghalaya, ki la don ka jingkiew ïa ka jingbam ïa ki mar ba mih na ka dud haka jylla, kaba la lah sha jingjop ha ka jingpynïaid ïew ïa ki nongri masi. Ka Meghalaya ka don ïa ki jaka ri masi kiba paka tam, ka lyer bapyngngad bad ka rukom ri jingri ka baar bynta. Kiba bun na kine ki jingri ki don ha ki ïa ki gene ba ki lah ban heh ban san kloi, ba jyllei bad ba lah ban pynïahap.
Ka Meghalaya Milk Mission, ba la pyllait paidbah da ka sorkar Meghalaya, bala lamkhmat da u Myntri Rangbah u Conrad Sangma, ka kwah ban bujli iaka rukom treikam ka White Revolution ha India da kaba pynshlur ïa ki nongrep bathymmai ban ïashim bynta ha ka roi ka par ki co operative society bad ki jaka ri masi ha ki shnong ki thaw. Hapoh kane ka program, 66 tylli ki dairy co-operative society, 58 ngut ki nongïoh jingmyntoi ryngkat bad 1,066 tylli ki jingri la dep ban ai 25.4 klur tyngka kum ka jingïarap pisa. Ka jingthmu ka mission ka long ban hjikai ïa ki nong ri masi ban pynmih ïa ka dud kaba khuid ban pynshlur ïa ka jingpynmih ha ki thaiñ nongkyndong.
Na ka bynta ban pynbha ïa ka ïoh ka kot bad ka bam ka dih ba tei met jong ki nong Meghalaya, ka sorkar Meghalaya kala pyllait paidbah ïa ka Piggery Mission kaba 209 klur tyngka, ban kyntiew ïa ka kamai kajih jong palat 25 hajar tylli ki longïing. Naduh hyndai hynthai, ka jingri sniang ka long ka lad kamai ki briew haka jylla.
Ka Piggery Mission ka thmu ban ktah ïa ka jingkylla ïa ka rukom pynmih dohsniang ha ka jylla. Ka jingthmu bakogsan jong ka mission ka long ban seng ïa ka lad kamai kaba lah ban long, ka jingpynkha sniang bad ri sniang kaba kyrshan dalade ha kylleng ka jylla. Lyngba kane ka mission 253 tylli co-operative ki la dep ïoh 44.5 klur tyngka kum ka kran. La dep mang 1109 tylli ki jaka kum ki jaka pynkha sniang bad 3866 tylli kum ki jaka ri.
Ka Meghalaya State Aquaculture Mission ka la lah ban pynmih 16,123 MT ki dohkha ha u snem 2020-21. Kiew 30% ka jingpynmih dohkha ha u snem 2016-17.La lah ban pynmih 13.79 MT kikha symbai ha u snem 2020-21. La pynngat shuh sa 1,400 Ha for ka jaka ban ri dhkha.7,000 ngut ki nongri dohkha kila ioh jingmyntoi.Ka jingbei tyngka ba 378 klur tyngka na ka bynta ka MSAM 2.0.
Ka jingri dohkha kala long kawei na ki tnad bakongsan ha Meghalaya, ym tang kum ka lad kamai ïa ki nongrep lyngba ka lad kamai ki bapher bapher kum ka jingri dohkha bad ka jingdie ïa ki, hynrei ruh ha ka ‘value chain management’ tlyngba ka jaka sahnam, jaka khwai bad ruh kum ka kam jngohkai pyrthei. Ka sorkar kala pyllait paidbah ïa ka Meghalaya State Aquaculture Mission 2.0 haka jingbei tyngka ka ba 378 klur tyngka.
Haba nujor bad u snem 2016-17, ka jingpynmih dohkha kala kiew da 30 naka 100 ha u snem 2020-21, ha u snem 2020-21 ka jingpynmih dohkha kala kiew sha ka 13.7 MT. La mang shuh shuh sa 1,400 Ha ka jaka ban ri dohkha. 7000 ngut ki nongri dohkha kila ïoh jingmyntoi naka Meghalaya State Aquaculture Mission. Khnang ban lah ban shim kabu na kane, ka mission ka la nang pynkhlaiñ ïa ki mat jong ka kam ri dohkha haka jylla, kum ka jaka bad ban pynheh ïa ka jingpynmih dohkha, ki surok bad kiwei kiwei ki lad, bad thaw ïa ki jaka pynneh dohkha dohpnat bad kajinglah ha ka ban tei ï aka liang ka jingdon ki briew.

Leave A Reply

Your email address will not be published.