Ka jingïap ki Ngap ka dei na ki kynja dawai: Lamphrang Marweiñ

0

Nongstoiñ, Ïaiong, 29: Ha u bnai Lber ba la dep ka la don ka jingïap khlam jong ki ngap ha ka thaiñ Nongstoiñ kum ha Khliehmawlieh, Umyiap, Porsohsat bad kiwei kiwei ki jaka, ha kaba u bah K.Syiem uwei na ki nongri ngap na Khliehmawlieh u la phah ïa ka umngap ba u la sei na ki ksing ba ki ngap ki ïap bad phah sha ka tnad Horticulture, ban phah leh ïa ka test ban lap ïa ka daw jong ka jingïap jong ki hynrei haduh mynta ym pat lah satia ban lap ïa ka daw.
Hynrei haba ïakynduh ïa u bah Lamphrang Marweiñ uwei na ki nongri ngap na ka shnong Khyllemsangrin na ki thaiñ Langja, u la ong ba ha ki snem ba la dep u la don haduh sawphew tam ki ksing ngap bad bun ki la ïap lut bad mynta u don satang khathynriew tylli ki ksing ngap. Hynrei ar tylli ki ksing kim don ngap shuh namar ki la ïap bad ki don satang khatsaw tylli.
U la ong ruh ba ha ki snem ba la dep u la lap ba ki don ksing ba ki ngap ki ïap, namar ki ïadait para ngap kiba dei na ka juh ka ksing bad haba u peit thuh bha ha kaba ki ïadait para ngap, ki dait shuwa ïa ki sner bad kaba phylla ka long haba uwei u ngap u wan kit jingbam, ki don kiba la ap lypa bad tang shu poi ha i bynta ban rung shapoh ka ksing, ki kynrup bad shisien ba la sdang ban dait uwei ki mih napoh ka ksing bad ki sop ban dait haduh ba un da ïap. U la ong ruh ba shisien ba la ïap uwei kim sangeh shuh ban ïadait haduh ba hapoh ka ksing ki ngap ki don satang khyndiat eh kiba sop ïa ka kiaw ngap tang kat ban ym ïohi shuh ban peit.
U bah Marweiñ u la ong ruh ba mynta u snem u la peit thuh biang bad u la suba jur ba ka jingïap jong ki ngap ha ki ar tylli ki ksing, ka lah ban dei na ka jingktah ka jynhaw jong ka dawai kaba ki briew ki pyndonkam ïa ka dawai pynïap ïa ki ñiut, ki phlang ki kynbat da kaba kynshait ha ka por ba shit sngi bha bad ka jingtreikam jong katei ka dawai, ka long ba hadien ba la kynshait ki ñiut ki ñier ki phlang ki kynbat tang ha dien lai sngi ki la ïap lut khait.
U la ong ruh ba u la peit thuh bha ïa ka pahang ba ki ngap ki mih bad her ban leit wad bam, ba ki ar tylli ki ksing kiba u pynphai sha ka liang ba ki don ki jaka ha ka jing jngai kumba shi kilomitar haduh san kilomitar, ba ki briew ki pynïap ïa ki phlang bad ki ñiut da kaba kynshait da katei ka dawai, kitei ki ar ksing ki ïap duh hi khoit katba ki khatsaw tylli ki ksing kiba u pynphai sha ka phang bym don ba pyndonkam ïa katei ka dawai pynïap phlang kim ïap satia.
Nalor kata u la ong ba ha ka thaiñ Muliang, ki don bun bha ki briew kiba pyndonkam ïa ka dawai kynshait ban pynïap ïa ki ñiut, ki phlang ki kynbat, namar ki thait ban pynkhuid da kaba thiew ne shu prat da ka wait bnoh. U la ong ba ki bor synshar shnong bad ki bor sorkar, ki dei ban khang noh shisyndon ba ki briew kin pyndonkam ïa katei ka jait dawai, namar ka lah ban ktah suki suki wat ïa ka jingkoit jingkhiah jong ki briew ruh.
U la ong ruh ba hadien ba u la pyndep ïa ka jingshah pyntbit ïa ka kam ri ngap ha ICAR Umïam, u la pynleit jingmut bad minot bha ha kaba ri ngap. Hynrei um shym lah pat ban kyntiew ïa ka ïoh ka kot, namar ka jingkylla pyrdet jong ka mariang na ka jingpom pathar jong ki paitbah ïa ki khlaw ki btap, na ka bynta ban shalan dieng bad thang rnga ka pynlong ïa ki ngap ba kin kyrduh bam bad ha ka jinglap jong u ki don ki aïom ba ki ngap ki ïap thngan.
Kawei pat ka jingeh ka long na ka jingrem palat ki ksing bad lada shna hi ka dor jong kawei ka ksing kan ym duna ïa ka 1700 tyngka. Namar ka jingrem dor palat ki lyntang nalor ba kan shim por kumba ar sngi ban shna kawei ka ksing ngap, kata ruh lada dei u misteri dieng uba la tbit bha ka rukom trei. U la ong ruh ba lada ka ïew ka hat ka biang te ka kam ri ngap ka dei kaba ai jingmyntoi bha ïa kiba don ka sap bad kiba minot ïa ka kam ruh kam thikna satia kumta ka pynngiah ban trei.

Leave A Reply

Your email address will not be published.