Ka jingïakhun kumno ban khanglad ïa ka jingma u duma ha India

0

Shillong, Lber 30: Ha kawei na ki sienjam ba dang shu pynmih shen, ka Lakshmi Ramamurthy, Hon. Trustee, Centre for Public Policy Research ka la pynpaw ïa la ka jingsngew ba halor kumno ban khanglad ban pynduna ïa ka jingma na u duma ha ka ri.
Ka la kdew ruh ba ka India, ka la pyntreikam ïa ka aiñ ban nym shah shuh ban pyndonkam ïa ki e-cigarette ha u snem, hynrei kane kam shym la urlong satia halor ka jingshna bad pynmih ïa kine ki jingdih duma. Ka finance bill u snem 2021, ka sorkar ka la pyntip ïa ka jingpynïapher ïa ka khajna hapdeng ki cigarette trai shnong, e-cigarette bad HTP hynrei kane ka jingpynïapher kam shu la treikam halor ka jingkhang ïa ki e-cigarette.
Ka Panama ka la pynlong da ka Conference of the Parties tenth session (COP10) ha u Rymphang. Ka COP10, hapoh ka Framework Convention for Tobacco Control (FCTC) ka WHO, ka la shimkhia na ka bynta ka koit ka khiah ha ka pateng ban wan.
Ka FCTC ka la pashat jingmut ruh ïa ki laitylli ki mat ban ïada ïa ka jingdih duma- kata ban pynduna ïa ka jingpynmih, pynduna ïa ka shalan bad pynduna ïa ka jingma.
ïa mynta ka Conference ka la pynsngew ba donkam ïa ka FCTC ban don ïa ki kor ki bor ban khanglad ïa ka jingma ka jingdih duma.
Ha kajuh ka por ka la dei ïa ki aiñ ban ai ka jingpynsaja ïa ka karkhana pynmih duma sla. Ka COP10 ka la pynbna ruh ba ka thong ka long nyngkong eh ïa ka koit ka khiah u paidbah.
Shibynta ban ïada ïa ka jingma ki jingdih duma, bad ka jingpyndonkam ïa u duma ïa ki sikret, bun ki ri ka pyrthei ki la pyndonkam noh da ki electronic cigarette (e-cigarettes), kum ki vape, bad kiwei pat ki Electronic Nicotine Delivery Systems (ENDS). Ha ka jingwadbniah kiba bun ki ri ki pynkut ba ki e-cigarette ki khamduna ka jingma ban ïa kiwei pat ki jait cigarette.
Ha ka jingwadbniah da ka Public Health England la kdew ba kito kiba pyndonkam ïa ki e-cigarette ki kham lait jingma. Wat hapdeng ka jingwadbniah bad ki jingshisha halor ki e-cigarette, ka Finance Ministry of India ka la pynbna ba ka la ñiewbeaiñ noh ïa ki e-cigarette ha u snem 2019, bad la mana bym bit shuh ban shna, shalan, wanrah nabar, die bad kiwei kiwei ïa ki e-cigarette.
Ka jingkhang ïa ki e-cigarette ka la ong ba ha baroh ki liang kynthup ïa baroh ki Electronic Nicotine Delivery Systems (ENDS), heated tobacco products (HTP), e-Hookahs, bad kiwei kiwei ki jait tiar.
Ka rai ban khang khyrdep ïa ki e-cigarette, HTP, bad kiwei pat ka long khlem da pule bniah ne wadbniah. Watla mynta la arphew snem ka jingïakhun ban ïada ïa ka jingma na u duma, hynrei la sakhi ïa ka jingïap kaba dang bteng haduh mynta.
Ka India kum ka dkhot ka FCTC, ka la ïakhun dohïap ban pynduna ïa ka jingdon ki nongdih duma namar ka dei ka ri kaba ar ha pyrthei ban don bun tam ki nongdih duma, kumba 100 million (GATS 2017). Ka ICMR ha ka Cancer Registry Programme ka shem ba ka cancer na u duma ka la jan kot kumba (48.7%) ha ka ri ha u snem 2021.
Halor kane ka jingma, ka India ka la pynleit jingmut ban pynduna noh ïa ka jingpynmih ïa u duma da kaba pynheh ïa ka khajna, buh kyndon kiba kham eh bad pynlong ïa ka jingïalap paidbah halor ka jingma u duma.
Pynban wat hapdeng kine ki jingïakhun, ym pat ïohkheit satia ïa u soh jingjop. Ka jingïakhun ban pynduna ïa u duma khlem pep kan pynduna ïa ka jingpang bad ka jingïap.
Ha India, ka jingdih ïa u duma ka dei ruh kawei na kiba bun jingma ïa ka koit ka khiah ki paidbah. Kumba 5.3% la pynlut ïa ka pisa tang ha kaba sumar ïa ki jingma kiba ïadei bad u duma bad ha u snem 2023 ka jinglut ka kot kumba ?13,500 klur kaba long 1.04% ka jinglut ha ka GDP.
Ka jingpyndonkam ïa ki jingdih duma bad bam duma ka buh jingma ïa ka koit ka khiah ki paidbah ha India. Kumba palat shi million ki riewrangbah ha India ki duh ei ïa la ka jingim manla u snem namar u duma, kaba long 9.5% na ka jingïap briew bad kane ka pynpaw shai kdar ba u duma ka dei ka dawbah ka jingbun ki briew ba ïap ha ka ri. Ban pynduna ïa ka jingma u duma ka India ka donkam ban pynlong ïa ka prokram pynsngew thuh paidbah halor ka jingma u duma.
Ka India ka hap bud ïa ka nuksa kiwei pat ki ri kum ka United States, United Kingdom, New Zealand, Sweden, Japan, bad Canada ban pyndonkam ïa ka jingpyndonkam duma.

Leave A Reply

Your email address will not be published.