ïa ka jingrwai Anthem la thaw katkum ki aiñ ki kanun, ong u MR bad Myntri Arts and Culture

Shillong, Kyllalyngkot 23 : U Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma mynta ka Sngi Ba Ar u la ong ba ïa ka jingrwai Anthem jongka jylla la thaw kat kum ki ktien kiba la don ha ka Aiñ ban pyndonkam ha ka jylla kata ka English kum ka Official Language bad ki ar tyllli ki ktien kum ki Associate Languages kata ka ktien Khasi bad Garo.
Haba ïakren bad ki nongthoh khubor, u Conrad ula ong “Ngi la pynshong nongrim ïa ka rai jong ngi halor ki kyndon kiba don hapoh ki Aiñ lane ki Rules….Ngi la ïaid beit ha kane ka nongrim bad ngi la buh ïa kine ki ktien (ha ka Anthem) halor ka nongrim jong ka Official bad Associate Official Language”.
Hadien ka jingpyllait paidbah ïa ka State Anthem, ki seng saiñ pyrthei bad ki sengbhalang ki la pynpaw ïa ka jingsngew khia halor ka jingbym pynrung lang ïa ka ktien Jaintia ha kane ka jingrwai ka Jylla.
“Lada ngi ïaid lait ïa kane, ngim don daw eiei shuh ban ai ïa kiwei pat, kiba lah ban dawa lashai la shisngi. Lashai ngi lah ban don ki Bhoi kiba ong ba ki kwah shikyntien ka ktien Bhoi ban don ha ka jingrwai lane kawei ka kyntien na kiwei pat ki riewlum kiba don ha ka Jylla. Lada ngi pynksan ba ngim lah, kin sa ong ba phi la ai ia kawei ka ktien ne katei ka ktien bad kumta kan buh jingeh ïa ka Sorkar ban pynksan. Ngi hap ban leh ïa ki kam halor ki kyndon kiba don ha ki rule lane ki aiñ bad dei kata ka daw ba ngi la shna ïa kane ka jingrwai kat kum ki kyndon ba don”.
Kumjuh ruh haba ïakren bad ki nongthoh khubor ban pynshai ïa kane ka jingsngewthuh bakla ïa kane ka kam, u Myntri ka Tnad Arts & Culture Bah Paul Lyngdoh ula ong ba ka Kynhun Myntri ka dei kaba hap ïaid kat kum ki Rule, ki Aiñ kiba don bad ka State Anthem ka Meghalaya ka dei kaba hap ïaid katkum ki Aiñ bad ki Rule ba la pyntreikam da ka Jylla.
Ula pyntip ba ka Meghalaya State Language Act 2005 ka dei kaba la mynjur da ka ïing Dorbar Thaw Aiñ ka Jylla bad ka la ïoh ïa ka jingsoi pynskhem na u Lat ka Jylla ha ka 1 tarik Jymmang 2005. La pynmih ha ka Gazette ka Meghalaya ha ka 4 tarik Jymmang, 2005.
U Bah Paul ula ong ba ka Act kala kren shai ba ka ktien phareng kan dang ïai bteng ban long ka Official Language jong ka Jylla Meghalaya bad ba ka ktien Khasi bad Garo lah ban pyndonkam kum ki Associate Official Language ha baroh ki kam ha ki District, Sub Division bad ki Block jong ka Sorkar Jylla kiba don ha ki District ka Ri-lum Khasi Jaintia bad Garo Hills.
“Kane ka (Act) ka dei halor ka nongrim ba la thmu bad thaw ïa ka State Anthem. Kam dei satia ka jingkwah jongno re jongno ban ibeiñ ïa kano kano ka jaidbynriew hynrei kaei kaba la ong da u MP ka Shillong ba ong balei ba ka ktien Pnar kam shah kynthup ka dei namar ka Language Act kaba la wanrah ha ïing Dorbar da ka Sorkar Congress hapoh ka jingïalam Bah DD Lapang kum u Myntri Rangbah ha u snem 2005 mynba ka Congress ka dang don ha ka bor bad u MP ha katei ka por ruh u dei na ka Congress” ula ong.
Halor ka jingkylli, u Bah Paul ula ong “Katba ngi dang don ïa ka Official Language Act kaba dang treikam bad katba ym pat lah pynkylla ia kane ka Act, ngam tharai ba don ba lah ban bynrap, weng ne wanrah ïa ka Anthem kaba thymmai”.
“Hato phi mut ong ba ha u 2005 ym shym la don ki Dkhot na Ri-lum Jaintia ha ka Cabinet, hato phi ong ba ha u 2008 (ha ka por ba thaw ia ka Rule) ym shym la don MLA na Ri-lum Jaintia?. Balei ba ym shym la kren ïa kane ka mat ha u 2005 bad 2008 bad mynta ba ka Sorkar kala pynshong nongrim ïa ka Anthem na ka Act ba la rai da ka Assembly bad mynjur da u Lat ban long ka Act, sa kaei pat phi khmih lynti ïa ka Sorkar ba kan leh” ula bynrap.