Heh mynsiem ki longkmie armet naduh ba plie ki Transit Homes hajan ki jaka sumar

Shillong, Risaw 23 : Ki jaka sah jong ki longkmie armet lane ki Transit Homes kiba la pynmih kyrpang lyngba ka skim Chief Minister Safe Motherhood Schemes (CM-SMS) ki la long shisha ka jingkyrkhu kaba khraw na ka bynta ki longkmie ba armet kiba dei na ki shnong kiba jngai na ki jaka sumar khamtam eh na kito ki shnong ki ba jynjar wat ban poi kali. Katei ka sienjam ba la shim da ka sorkar jylla ka long beit da kawei ka thong, kata ban pynduna ïa ka jingïap ki longkmie por kha khunlung bad kumjuh ïa ki khunlung por ba dang kha ha kane ka jylla.
Ha kawei na ki jingjia, kawei ka longkmie armet ba dang 21 snem ka Tira T Sangma kaba dei ka high risk mother na ka shnong Imbegre ka nongrit kaba don ha West Garo Hills ka la dei ban kha ïa i khun ba lai ha Asanang PHC. Itei i dei i khun ba nyngkong ban kha ha jaka sumar namar ïa ki arngut kiwei pat la kha hi ha iing da ka jingïarap ki nongpynkha khun bad ruh ka kmie jong ka.
Ïa ka Tira la lap ba ka duna snam hadien ba ka leit sha ka Village Health Nutrition Day (VHND) ba la wan da ka Auxiliary Nurse Midwife (ANM) bad hangtei la pynshai ïa ka ba kam dei shuh ban kha ha iing ïa itei i khun jong ka. Kumta shiphew sngi shwa ban dei ka por ban kha ïa i khunlung ma ka ryngkat bad u kurim ki la leit sha Asanang Transit Home ba la pynïaid da ki Mahila Asanang Self Help Group kaba la pyllait paidbah da u Myntri Rangbah ka jylla, Conrad K Sangma.
Katei ka skim CM-SMS ka kynthup ha ki saw bynta, kata ka jingbuh ïa ka Transit Home na bynta ki longkmie armet, ka jingkyrshan na ka bynta ki ANM ban pyntikna ba kan don tikna ka jingpynshai paidbah kaba ïadei kumno ban ïoh ïa ka jingïada na ka bynta ki kmie bad ruh ki khunlung ha ki shnong ki thaw, ban don ka kali kaban leit shaw ïa ki longkmie armet sha ki PHC, CHC ba kin ïoh ïa ka jingsumar bad ruh ka jingai bai burom ïa ki nongwan synran lane ki nongap kiba la pynshlur ïa ki bahaiing ha sem ban leit synran ïa kitei ki longkmie armet bad ban sah bad ki.
Khyndiat shaphang ki Transit Home : Kine ki jaka sah jong ki longkmie armet ki don hajan ki PHC bad CHCha kaba tang ki longkmie armet ba kham don jingma ki lah ban sah khnang ba kan kham suk ban leit buh ïa ki sha jaka sumar ha kano kano ka por ba ki la suh kha. Ym tang katta, kitei ki jaka sah kin pynsuk wat ban ïoh ïa ka jingsumar kaba tikna kumba donkam, ki dawai kiba biang, ki jingbam kiba tei nalor kiwei kiwei.
Shuh shuh ha kitei ki jaka sah, ki longkmie kin ïoh jinghikai ruh shaphang ka jingai buin ïa ki khunlung, ka jingdonkam ban pynbiang ïa ki jingai injek bad ruh kumno ban sumar ïalade kum ka kmie.
Ïa katei ka skim la pyntreikam paidbah dang ha ki bynta ba sdang jong une u snem bad tad haduh mynta ki la don haduh 129 tylli ki Transit Home kiba la buh kylleng ki bynta jong ka jylla kaba la ai ruh ka jingshakri bad ka jingmyntoi haduh 600 ngut ki longkmie armet ba don ha ki jingma.
Na bynta ki PHC bad CHC kiba don lypa ki jaka ïa kitei ki jaka sah la buh hajan hangtei hi hynrei na ka bynta kito ki jaka sumar bym don ki jaka ba biang, la pan ka jingïatrei lang jong ki SHG bad ki nongtrei kam lajong ban wad lane ai ki jaka ban buh ïa ki transit home.
Ka dawbah kaba pynlong ïa ki longkmie ha ki nongkyndong ban kha hi ha iing ban ïa kaba leit kha ha ki jaka sumar jong ak sorkar kadei namar ki tieng ban ieh ïa kiwei pat ki khun ha iing na bynta bun bun sngi. Hynrei lyngba kane ka skim, ki longkmie kim donkam ban ieh hi ïa ki khun lada jia ba ym don nongpeit ïa ki ha iing namar ka transit home ka don ka jaka kaba biang wat na ka bynta ki khun bad ki nongap ne nongwan synran ruh.
Lyngba katei ka skim CM-SMS, ryngkat bad ki kyndon jong ka transit home, ka don ruh ka jingmang wat ban pynbiang kali ïa ki Auxiliary Midwife Nurses (ANMs) ban leit peit sha ki longkmie armet bad ruh ban pyntikna ba kin kha suk. La buh kyrpang ïa ki kali ha kito ki PHC bad CHC ba kin ïoh pyndonkam na ka bynta ban leit shaw ïa ki longkmie armet na ki iing ki sem jong ki ban pynpoi pat sha ki jaka sumar lane ki transit home kiba don hajan tam.
Haba phai biang sha katei ka longkmie Tira T Sangma, dang nyngkong ka la pyneh ban leit kha ha jaka sumar hynrei hadien ba ka la ïoh jingshai kaba bniah shaphang ka jingma kiba ap ha ka por ba kha khun, kumta da ka jingkyntu lang u kurim ka la treh bad pdiang ban leit. Kumta ka la sah ha katei ka transit home na bynta san sngi bad ka la dei ban kha pat ïa i khun ha ki san sngi ban wan. Ka pynpaw ruh ba ha ka sien kaba nyngkong ka sngew suk sngewshngain shaphang ka jingkha khun namar ka tip ba ka don ha ki kti kiba shngain na bynta ïalade bad ruh na ka bynta i khun iba kan sa kha.
Kane ka long katkum ka kyrwoh ba la phah da ka tnad ka Koit ka khiah ka sorkar jylla.