Balei ym shym pyrkhing ïa ka aiñ tehlakam ïa ki khynnah

0

K a jingkylli kaba don hakhmat eh ka long balei ba ka tnad sorkar ne ka tnad Social Welfare kaba dei peit ïa ka bha ka miat jong ki khynnah rit kam shym la pyntreikam hok ïa ka aiñ ban ïada ïa ki khynnah ban nym ngop ha ki jingbam ne jingdih ba sniew ba ktah ïa ka bor jingmut jingpyrkhat jongki bad kumjuh ruh ïa ka bor met bor phad jongki?
Kane ka aiñ kaba la tip kum ka Juvenile Justice (Care and Protection of Children) Act kaba thymmai ka la treikam naduh ka 15 tarik Kyllalyngkot 2016 hynrei haduh mynta ym pat ju ioh sngew koid ba ki bor ba dei peit kin kem ne ai jingsneng ïa kito kiba pynkheiñ ïa katei ka aiñ la ka dei ïa ki nongdie ne ïa ki nongthied ruh kumjuh.
Namar kat kum katei ka aiñ Juvenile Justice Act khamtam kat kum ka kyndon ba 77 la khang pyrshah ïa ki nongdie jingdie kata naduh kito kiba die ïa ki jingbam duma bapher bapher, ki Raja khoini, khoini, talab, zarda, Rajnigandha,Shekhar bad kumta ter ter bad kumjuh ruh ki jingdih pynbuaid kum u sikret, ka kyiad bad kiwei kiwei ba kin die sha ki khynnah skul ne ki khynnah ba hapoh 15 snem ka rta.
Hynrei ha kane ka jylla Meghalaya la ïohi ba naduh ki khynnah rit kiba dang leit skul haduh kito ki bym leit skul ruh ki ïoh beit ban thied ïa kitei ki jait jingbam bad jingdih kata ym tang ïa kito ki bym phong uniform hynrei wat ïa kiba phong uniform ruh. Namar ym lah ban len tharai ym dei tang uwei ne ar kiba ïohi hynrei baroh baroh ki ïohi ba ki khynnah skul kiba phong uniform ne ki khynnah kiba dang rit ka rta ki bym phong uniform ruh ki bam ïa kitei ki jait jingbam bad ki dih sikret bad kyiad khlem salia shuh ïano iano ruh.
Mynta lei lei wat ki khynnah skul ha ka uniform ruh kim salia shuh wat la ki dih sikret ne buaid ha lynti syngkieng ruh bad kane ka ju jia eh haba don ki sngi kyrpang na ka bynta ki nonghikai, ki khynnah, ki social meet, ki sngi kha jong ki para khynnah skul ne ki paralok bad kumta ter ter.
Haba jia kumne ym tang ba ki thad ïa ka akor bad burom jongki hynrei kim nang shuh ban burom ïa kiba halor baroh. Namar kata ka jingsneng tymmen halor ka akor bad burom ka la jah noh kumba long mynta bad ïano yn kynnoh hato ym dei ïa kita ki bor ba dei peit ban pyntreikam ïa ka aiñ bad kiba ïadon bynta lem bad ka.
Lada katei ka tnad kaba kam ba ka ïada ïa ka hok ki khynnah ka lah ban khot hajir ïa ki kot khubor tang namar ba jia teng ka khep ba mih kyrteng ne dur kito ki khynnah ba donkti ha ki kam beaiñ ne pyniap briew balei kam lah ban teh lakam sa ïa kane pat ka kam ban tohkit bad khot hajir ïa kito kiba die ïa kitei ki jait jingbam ne jingdih pynbuaid sha ki khynnah. Hato kane kam pynpaw shai kdar ba kiba trei ha katei ka tnad ki ap kmang beit tang na ki kaiphod ba ki ïoh la ka dei na ki kot khubor bad nangne nangtai da kaba shu shong ha shuki bad ha miej katba ha madan kim trei kam satia. Lada ka tnad Social Welfare kaba dei ka tnad kaba peit ïa ka bha ka miat jong ki khynnah ka la dei ban thaw ïa ka polisi ban pynkhlaiñ ïa ka tnad treikam ba kan lah ban phah ïa ki briew jongka sha madan ne sha surok lynti syngkieng ban peit bniah halor kane. Namar lada don ki briew kiba peit bniah khlem pep lada ki lap ïa kiba thied ne ïa kiba buaid kin ïoh ban bat bad tohkit na ki bad hadien ba la lap na kaei ka jaka ba ki ïoh ban thied kin ïoh ban pynshitom ïa ki kat kum katei ka kyndon aiñ kein kata ym tang ban shah set phatok tang 7 snem hynrei wat ka kuna ruh kaba 1 lak tyngka.
Namar lada pyrkhing ïa katei ka aiñ khlem pep kan ïarap ban tei pat ïa ka imlang ka sahlang, namar balei ba ka imlang ka sahlang haduh katne ka jot ka pei, hiar ne ka pra ruh dei namar ba ym don ki bor jong ka aiñ ban teh lakam ïa ki khynnah. Ban leh ïa katei ruh tang katei ka tnad Social Welfare kam lah satia hynrei ka dei ban ïatrei lang bad ki Dorbar Shnong, ki seng bhalang kiba trei shisha na ka bynta ka bha ka miat bad kumta ter ter. Kumta khnang ban pyntrei kam pyrkhing ïa katei ka kyndon aiñ kaba kongsan ka long ba katei ka tnad ka dei ban iamir jingmut bad ki dorbar shnong nangta bad seng longkmie, seng samla shnong, ki seng bhalang, ki seng niam namar lyngba jongki khlem pep yn lah ban pyntreikam hok bad pyrkhing ïa katei ka kyndon aiñ ban tei pat sa shisien ym tang ïa ka bha ka miat ka imlang ka sahlang hynrei wat ïa ka akor ka burom jong ka jaidbynriew kaba la tip kum ka jaidbynriew kaba don “ Akor kaba bha tam ha pyrthei”.

Leave A Reply

Your email address will not be published.