Kulmar ki paidbah ba kren thurmur ki nongïalam

Patricia Mukhim

0

U myntri korbar ïing (Home Minister) ka sorkar India, u Amit Shah, ha ka taiew ba la dep u la leit ïalap elekshon sha Garo Hills. U Amit Shah u kynnoh ba ka jylla Meghalaya ka long kaba jur tam ha ka jingbamsap haba ïa nujor bad kiwei pat ki jylla ka ri baroh kawei. Lada u Amit Shah u kdew tang ïa ka sorkar MDA kaba la ïalam da ka NPP bad kaba la bat ïa ka bor synshar mynta lah san snem te ngi sngew ïahap, hynrei ban ong ba ka jylla Meghalaya ka long kaba bamsap te ym sngew dei, namar hangne la kynthup ruh ïa ki briew jong kane ka jylla baroh – manga bad maphi baroh lang.
Bun na ngi ngim trei kam sorkar bad ngi ksar ban kamai da la ka umsyep. U Amit Shah u la dei ban kynnoh tang ïa ki nongpynïaid sorkar kiba bat ïa u shabi jong ka pla tyngka paidbah (public money). Balei ban kynnoh kyllum ïa baroh? Hato ki rangli ki juki, ki kup shiliang ki sem shiliang ruh la pynkylla nongtuh lang? Kaba kham phylla shuh shuh ka long ba ka BJP ka dei kawei na ki seng kaba ïatrei lang bad ka NPP ryngkat bad ka seng UDP, HSPDP bad ka PDF ban thaw ïa ka sorkar MDA. Te mynta pat balei ba baroh baroh kitei ki seng ki kynnoh bamsap tang ïa ka NPP? Hato ka UDP kam don arngut ki minister u Bah Kyrmen Shylla bad u Bah Lahkmen Rymbui hapoh ka sorkar MDA? U Bah Kyrmen Shylla u peit ïa ka tnad Social Welfare kaba la die sha ki ïew die lang 5000 tonne u khaw uba dei ban sam sha kiba duk. ïa kane la ai kyrteng ka ‘rice scam’ bad haduh mynta ruh ka sorkar kam pat ai jingpynshai sha ki paidbah kumno bad mano ba ai lad ïa kat kane ka kam bamsap. Nalor kata, U Bah Kyrmen Shylla kum u Minister uba dei peit ïa ki jaka sorkar (Revenue Minister) u la ai lad ïa ki bym dei ki Khasi hynrei ki heh spah ba kin thied jaka sorkar (revenue land) hajan ka ophis paki dulan jong ka NPP. Balei ba ym don ba buh jingkylli ïa kine ki kam kiba ktah ïa ka ïoh ka kot ka jylla bad kiba pynduh ïa u khaw jong ki baduk ba rangli?
U Bah Lakmen Rymbui kum u myntri poh ïing (Home Minister) u ai lad ïa ki trok ba kit tuh ïa u dewiong ba kin ïaid phra la ka sngi da ki spah tylli wat haduh mynta ruh. Ki nongñiah trok ki ong ba ki hap siew 90,000 man la ka trok sha ki bor pulit kiba leit rah pat sha ki bor kiba shalor. Ha ka por ba weng ïa u James Sangma kum u Home Minister la kynnoh ba u pyndonkam bakla ïa ka tnad pulit ha kaban shalan tuh ïa u dewiong. Hynrei kiba tip pat ki ong ynda lah shimti lei u Bah Rymbui lah nang kiew shuh shuh ka bai siew man la ka trok. Haba kumne hato ka UDP ka don hok hi ban kdew kti tang ïa ka NPP?
Te mynta haba ka BJP ruh ka bam ja lang na kajuh ka pliang, ka lah mo ban sait khuid ba kam don jingbit tngit ei ei? Ngim dei ruh ban klet ba U Bah AL Hek jong ka BJP u bat ïa ka kam myntri ka koit ka khiah (Health Department) haduh u bnai July 2021 ha ka por ba ka jingpang Covid ka dang ban ïangi ki paidbah. Ka ri India ka la khot ïa ka shutdown naduh u bnai March 2020. Kane ka mut ba ka jinglut jingsep Covid ïa kaba mynta ka sorkar MDA ka kam ba pynlut haduh 816 klur (kaba long palat liam ban na kiwei kiwei ki jylla kiba kham bun ki nongpang Covid), ka dang hap katto katne por hapoh ka jingpeit jong u Bah Hek kum u Minister bad U Dr Aman War kum u Director, Health Services (DHS). Kaba sngew phylla ka long ba U Dr Aman War u ong ba ka jinglut jingsep Covid ka dei tang 248 klur tyngka. Te shaei keiñ ka jah ka pisa 500 klur tam bad haei la pynlut ïa ka? U kyrtong BJP na North Shillong U Bah Mariahom Kharkrang u byrngem ban tih naduh tyllong ïa kane ka jingpynlut pynsep na ka bynta ka jingïada Covid. Kaba ma ka long ba ïoh bit tngit lang u kyrtong BJP na Pynthorumkhrah ruh.
Lada ka BJP ka shem ba ka sorkar MDA ka long kaba bamsap haduh katta katta te balei ba kam mih noh na ka sorkar naduh ba lah paw kine ki “scam” kawei hadien kawei? Balei ba u Bah Sanbor Shullai u ïai long sah u myntri ha ka sorkar MDA haduh ba kut ka samoi? Hato kane kam dei ka jingpynthame ïangi ki paidbah namar ba la kheiñ ñiut ïangi?
Ki seng saiñ hima (political parties)baroh kiba ïadon bynta bad ka sorkar MDA kim lah ban thet kti ïalade bad ong ba kim don bynta eiei ha ki kam bamsap. Kim don hok hi ruh ban kdew kti tang ïa ka NPP. Baroh ki don katjuh ka jingkitkhlieh. Te wat pynbiej ïangi ki paidbah. Lah biang katto.
Mynta ka shong pat ha ki nongjied la ki dang kwah ban pynjop biang ïa ka NPP, UDP, BJP bad kiwei ki parti rit ne ki kwah ban wanrah ïa ka jingkylla ha ka synshar khadar, namar lada la tip ba ka sorkar MDA ka la ïalam ïa ka jylla sha nurok bad ngi dang ïaid jied ïa kijuh ki nongthaw aiñ te ka mut ba ngi shet shukor hi dalade ïalade.
Kaba ima ka long ba ha kane ka por mynta la jur eh tang ka jingleh shongshit, ka jingleit bam khana ei, ka jingkmen ban ïoh ka pisa ïohei shisien san snem bad ba ym don satia ki ban pyrkhat bad pynshong nongrim ïa ki mat ki phang kiba donkam eh ha kane ka por shuwa ban poi ka sngi jied MLA. Shaei kata ka tip briew tip Blei keiñ?

Leave A Reply

Your email address will not be published.