Ka Nul Ding Kut ka pyni sha ka pyrthei ïa ki lariti jong ki Biate kiba ki dang pynneh pynsah haduh mynta

Khliehriat, K’Lyngkot 13: Ka tamasa lane ka jingpyni ïa ki lariti jong ki jaitbynriew Biate kiba dei ki nong shong shnong jong ka East Jaiñtia Hills District ba ju tip kum ka Nul Ding Kut (Biate Festival) ka dei kaba ki ju pynlong man la u snem bad mynta u snem ïa kane ka tamasa la pynlong ha shnong Lamzol, East Jaiñtia Hills District.
Kane ka jingleh kmen Nul Ding Kut ka dei ruh ka tamasa kaba long ka jingïakynduh lang jong baroh ki jaitbynriew Biate kiba na ki shnong bapher bapher jong ka ri lum Jaiñtia bad kumjuh ruh kiba na ki shnong ba marjan kiba na Assam.
Ka kong Santa Mary Shylla, kaba dei ka MLA jong ka Sutnga-Saipung Constituency ka la long kum ka kongsan ha katei ka sngi jong ka ka tamasa Nul Ding Kut bad U MDC jong ka thaiñ, u ba na ka 27-Saipung Constituency, u bah Arbor Hima Darnei bad u Lalremsiama Darnei, MAC, NCHAC na Assam ki long kum ki symbud kongsan.
La sdang ïa kane ka tamasa da kaba pule na ka Bible bad jingdwai na u Rev. Joseph Nampui, u Pastor i/c jong ka Centenary District (Biateram Synod) bad bud pat da ki jingrwai na ki paidbah kiba la rwai ïa ka Biate Anthem “O eilengna Biateram hoi” (“Oh! Biateram our beautiful land”)
La plie ruh ïa ka bynta kaba nyngkong eh jong kane ka tamasa da kaba tied ne shoh ïa ki ksing san sien ha ka rukom sur tynrai jong ki Biate da u Chief Host (Kût Pa), u bah Lalliankhuma Ngamlai, uba dei ruh u Biate Deputy Chief kaba pyni ïa ka dak ba ka Biate ka don san tylli ki jait ne ki kur ba kynthup ka kur Nampui, Darnei, Ngamlai, Ngirsim, bad Thiate.
U Chief Host u khot sngewbha ïa baroh ban ïa map kylliang iwei ïa iwei pat bad ban klet noh ïa baroh ki kam ba sniew kiba pynsngewsih ïa kiwei bad ban peit pat shakhmat ban ioh ïa ka lawei kaba dap da ki jingkyrkhu bad lawei kaba kmen
Haba kren kum ka kongsan, ka kong Santa Mary Shylla, ka la ai mynsiem bad pynshlur ïa baroh ba ki dei ban pynneh pynsah pateng la pateng ïala ka jong ka jong ka lariti kaba la pruid dak da ki longshwa manshwa ban ieng da ka jingsngew sarong bad da kaba pyndonburom ïa la ka jong ka dustur ka riti lane ka lariti.
Shuh shuh na ka liang ka kongsan ka la pynpaw ba ka don ka jingthrang ban wanrah ïa ka jingkylla ha ki jaitbynriew Biate da kaba wanrah ïa ki lad pynroi kata ban wanrah ïa ka roi ka kiew ha ka thaiñ, ban kyntiew ruh ïa ka pule puthi bad ka kam ialehkai sport.
U bah Arbor Hima Darnei ruh kum u nongmihkhmat sha ka JHADC u la pynshlur ïa ki dkhot jong shnong ki thaw khamtam ki khun samla Biate ba ki dei ban peit shakhmat ban poi sha ka thong ba ki thmu bad kyntu ruh ba ki dei ban long kiba trei shitom ha kino kino ki kam bad ruh ban ai ïa kaba bha tam sha ka imlang ka sahlang, ym tang katta, u kyntu ruh ba kum ki samla ki dei ruh ban don ka jingkitkhlieh ban ïada bad ruh ban kyntiew ïa la ka jong ka riti ka dustur.
U Symbud kongsan, u bah Arbor Darnei u la pynpaw ruh ka jingsngew nguh ïa ka ophis jong u Deputy Commissioner, East Jaiñtia Hills District kaba la pynbna ïa kane ka sngi Nul-Ding Kût Festival kum ka sngi shuti hapoh ka district man la u snem.
Kumjuh ruh u Lalremsiama Darnei, u khot lang ïa baroh ki paidbah jong ka jaitbynriew Biate ban kyntiew ïa ka riti ka dustur ne ka lariti jong ka jaitbynriew Biate bad ong ruh “ Ka jingduh noh ïa ka la riti ka dustur ka dei ka jingduh noh ïa ka jingithuh ne ka identity” u la pynkynmaw ruh ba kum ka jaitbnyriew dei ban ñiewkor bad buh ïa ka riti ka dustur hapoh la ka dohnud bad kum uwei na ki dkhot jong ka jaitbynriew Biate u la rwai ruh ïa kawei ka jingrwai Biate kaba kyrteng “Tui-sanglian La ” kaba dei ka jingrwai kaba la pynkhih mynsiem ïa baroh ki paidbah kiba la poi sha katei ka tamasa.
U President jong ka Biate Devanpui Meghalaya, u David Ngaite la khot bad kyntu ïa baroh ba ki dei ban kynmaw ieid bad ruh ban ri burom kumjuh ruh ban pyndonburom ïa kane ka tamasa Nul-Ding Kût Festival bad bynrap ruh ba kane ka tamasa Nul-Ding Kût ka dei ruh kaba la ai da u Blei uba dei u Trai nongbuh, nongthaw bad uba la saiñdur ïa ka jaitbynriew Biate kumne kumba long haduh mynta.
Na ka liang u President jong ka BCOM, u RC Khupa Ngamlai, u la ai ka jingkhublei sngewnguh bad sngewburom ïa u Deputy Commissioner ka East Jaiñtia Hills District, u Shivansh Awasthi IAS, uba la ai shuti ha kane ka sngi ba rakhe ïa ka Nul Ding Kut bad u la ai khublei ruh ïa baroh kiba la wan sha katei ka tamasa bad ha kajuh ka por u pynbna bad khot sngewbha ïa baroh sha ka tamasa Nul Ding Kut kaba yn sa pynlong biang ha u snem ban wan ha ka shnong Mullian East Jaiñtia Hills.
Ha katei ka tamasa Nul Ding Kut la ioh ïa ki jingrwai, ki jingshad bad ka jingiakop Thei bhabriew bad Rang Bhabriew (Mr & Miss Kut) bad ha kane ka jingiakop, u samla Caleb Darnei uba na ka shnong Thuruk u la ioh rah ïa ka nam lah duh kum u Mr-Kut 2025 bad ka samla Miriami Ngamlai , kba na Thuruk Unit ka la rah ïa ka nam kum ka Kut 2025.
La ong ruh ba kane ka tamasa Nul Ding Kut ka dei ruh ka tamasa ba kyrpang kaba pynpaw pyrthei ïa ki riti ki dustur jong ka jaitbynriew Biate ba kynthup ki jingrwai tynrai, ki jingshad tynrai ba la shim bynta da ki kynhun bapher bapher kiba na ka jaitbynriew Biate, ha kaba na ka Saipung Unit la pyni ïa ka riti dustur ba ju tip kum ka Lam Palak, Mebûr Lam bad Par Lam, na ka kynhun jong ka Lura Unit pat la pyni ïa ka Dar Lam bad kiwei kiwei ki jingshad tynrai, baroh kiba shim bynta ha ki jingrwai, jingshad ki la shimbynta da ka jingshitrhem, la ong ruh ba kane ka tamasa kaba mynta u snem ka dei kaba la pyni shynna sha ka pyrthei ïa kawei ka jingshad tynrai jong ki shynrang Biate ba tip kum ka Lam-ving Rikâp.
Kiba la ïa don ryngkat lang ha katei ka sngi ba pynlong ia ka tamasa Nul Ding Kut ki kynthup ruh u Prof. Anthropology, Leiden University, Netherlands, u Dr. Erik De Maaker, ka Anna Notsu, PhD scholar, LeidenUniversity, U ProfessorEnvironmental Science, RV University,Bengaluru, u Dr. Amit John Kurien, kumjuh ruh u Abhimanyu Chettri, PhD scholar, Leiden University, u Sirdar, Saipung Sirdarship, u Zosiama Thianglai, u bah Newbok War, uba na ka Synjuk Waheh Shnong Ri Jaintia, u SDO, PHE Khliehriat, u bah M.Pasah, u General Secretary Jaintia Youth Federation -Central Body, u Oswald B. Nampui, u President All Biate Students Association-General Body, u Lalsolomon Darnei, ka kyrtong ka ban iakhun ia ka MDC-JHADC 27-Saipung Constituency na ka VPP, ka kong Prince Sukhlain, ka kyrtong u ban iakhun ia ka MDC-JHADC 27-Saipung Constituency na ka Congress, u bah William Thiaite bad kiwei kiwei ki riew rangbah.
La pynkut ia kane ka Nul Ding Kut 2025 da kaba pynhiar ia ka lama jong ka Biate Cultural Organization of Meghalaya bad bud pat da ka jingdwai na u Rev Roloma Thiaite.