KA ÏTKHMIH : U Bah Powell Sohkhlet kum u politician spehlung uba don jingkyrmen

0

-HT Wells

Ka lyer election sha ki artylli ki Disctrict Council jong ka Jylla, kata ka KHADC & JHADC ki la sdang ban beh hadien ba ka sorkar MDA ka la aidrip ïa ki sa mar shisnem nalor ka term ba ki dei ban kut noh na ki daw lehse ba kiba don ha ka bor (high and mighty) ki tip kham bha. Na ka liang u paidbah, ka jingap ka long kaba jlan bad kaba lynga namar don lei kiba ong ba lah ban pynjlan biang haduh ba u Amit Shah, Union Home Minister un da tyrwa ïa ka Bill ban pynkhlaiñ ïa ki District Council ha Parliament. Hynrei kita ki dei tang ki jingphohsniew, namar ka sorkar NDA ha Delhi kam da patiaw than haduh katta ïa ki Tribal jong ka Northeast, wat la ka don ka jingkren pynroh ha ki rynsan election, pynban ka sah hi tang ka nia election. Yn jin da la long kam kumba ki kren te wat sha u bnai la leit buhai shnong naduh mynno. Ka NSCN (IM) Peace Agreement kaba u Narendra Modi u la kren shongshit hadien ba u long Prime Minister nyngkong 2014, ka sah pongding haduh mynta. Ka Jingkajia pud jong kine ki Jylla ki sah haduh mynta ban iashrut para maki.
Balei ka election sha ki district council ka donkam, ka daw ka long ba hapdeng jong ki jingkylla babun ha ka saiñ hima sima, ha kaba wat ïa ka special status jong ka Jammu bad Kashmir kaba don hapoh ka Art. 370 lah ban pynduh noh mardor, ka long kaba donkam eh ba ka jaidbynriew ritpaid kum ka Khasi-Jaintia ban ïoh ïa ka atiar jingïada bakhlaiñ na ka bynta ka longbriew manbriew, ka khyndew ka shyiap bad ka riti-dustur jong ki.
Kum ka jingpynkynmaw, baroh khoit ki tribal area kiba kdew ha ka paragraph 20 jong ka Sixth Schedule ki dei ki autonomous districts kiba synshar da ki autonomous councils hapoh ka jylla Assam. Hynrei ki nongïalam jong kine ki councils hapoh ka Assam kim hun satia namar ba kim lah ban pynurlong ïa ka jingdonkam bad jingïada ïa ki riewlum ha ki jaka ba ki im ki sah.
Kumta ki ïakhih ban ïoh la kajong kajong ka Council. Ha kaba kut ka Assam Re-organisation (Meghalaya) Act, 1969 la thaw noh ïa ka Autonomous state ïa ka Meghalaya kaba kynthup ruh ïa ka United Khasi-Jaintia bad Garo Hills Autonomous Councils. Ha ka jingshisha, ka Art.244 (2) jong ka Constitution of India ka kren shaphang ka rukom ban synshar ïa ki Tribal Area jong ka phang shatei lam mihngi ha India. Hynrei, wat la ka don katei ka bniat (atiar) pynban kam shym long kaba khlaiñ namar ym shym la ai bor kyrpang kum ka Art. 371 ïa ka jylla Nagaland bad Mizoram. Dei namarkata ka daw bun ki sngewthuh bakla ïa ka jingdawa jong ka Voice of the People Party (VPP) ban pynïoh sa ïa katei ka Aiñ khnang ba kan kham khlaiñ ka jingïada ïa ki ritpaid.
Te kumta, kane ka election MDC ba mynta, ka dei ka challlenge bakhraw ïa ki durkhmat ba thymmai, ki riewrim bad kiba dangspehlung ban thawaiñ ban ïada ïa ka Jaidbynriew lajong hapdeng ka jingkhih phaloh jong ka jingwantyllep ha ka dur bula jong ka Economy. Napdeng kiwei pat ki kyrtong kiba dang spehlung bad kiba don jingkyrmen ban kit shisha ïa ka lyngkor jong ka jaidbynriew, la ïohi ba u Bah Powell Sohkhlet un dei uwei na kita. Ha ki 26 snem kiba u nongthoh ua la ïoh ban ïatreikam ha u synniang jong ka Thoh ka Tar jong ka Jaidbynriew Khasi, la shem ba dei u briew uba lah ban shaniah, uba ka ktien bad ki kam ki ïa ryngkat.
Ha ka por ba u Mawphor u rakhe ïa ka jingdap 10 snem pura (1989-1999) jong ka jingshakri kum ka kot khubor ba man ka sngi, ha ka snem 1999 ha kaba u nongthoh u dei u Chairman jong ka Souvenir Celebration bad Literary Committee bad u Bah Powell kum u dkhot, la shem ïa ka jingtrei bani babniah jong u ha baroh ki liang.
Nalor nangta, kum u Joint Editor jong u Mawphor, u dei u briew uba tbit ha ka reporting, article bad kiwei pat ki write-up kiba kyntiew ïa ka imlang ka sahlang, khamtam eh ha kito ki por ba ka mobile phone, internet bad social media kim da pynwit than ïa ki briew na kaba pule khubor, kumba long mynta.
Hadien ba ka VPP ka la pynbna ïa ka list jong ki kyrtong jong ka, la ïohi ba u Bah Powell Sohkhlet u dei uwei na ki kyrtong u ban ïakhun na ka Parïong-Mawthadraishan Constituency.
Kat haduh ba thoh ïa kane ka column, la ïoh jingtip ba ki ban ïa aireng na katei ka Constituency ki long u Bah Jambor War UDP, Bah Sharai Warjri NPP bad Kong Phinda Warjri HSPDP, sa kiwei pat ki kyrtong shimet ym pat lah ban tip tad haduh ka sngi ba File Nomination bad Scrutiny bad Withdrawal.
U Bah Powell u wan na ka longïing longsem baduk ha kaba u la hap ban duh noh ïa la u kpa ha ka rta kaba dang 7 snem. Ban duh ïa u paia ba radbah jong ka ïing , phi la sngewthuh haduh katno ka ban khia ïa ki dkhot jong ka. Kumta, ryngkat bad ka leit bylla sngi ban kit dewiong, leit bylla thohdieng, tih nala, ñiadrong bad kiwei kiwei, u la leit skul ha ka Ram Krishna Mission Mawmluh, Sohra. Hynrei da ka jingminot, u la lah ban poi thiaw ha St Edmund’s College Shillong ban pyndep ïa ka Bachelor of Arts.
Nangta, ban kyrshan ïa ka ïing ka sem, u la leit trei bylla Tyndur shet jingbam haduh ba u la ïoh ïa ka kam Reporter ha ka office u Mawphor ha ka snem 1994. Nalor kitei ki kam, namar dei u briew uba treismat, u la lah ban pynïar ïa ka jylli treikam kum u special Reporter jong ka Ri Khasi Channel uba donkti ban leh isynei ïa kiba duk ba raitong lyngba ka Programme ‘Make Over’ jong ka Ri Khasi Channel kum ka jingaisngewbha Khristmas ïa ki rangli bad ki raitong. Nangta u la trei ryngkat ruh ha Doordarshan Kendra Shillong, Goodnews TV bad khatduh u la seng ïa ka jong ka Youtube Channel ba tip kum, “U Sangot u Pyrta”.
Hooid, kam long satia kaba suk ban trei kat kitei ki kam kiba phi hap ban krih nawei shawei, ym kum ha ka juh ka office, hynrei kumba u Napoleon u ong “lada phi kwah ba ka kam kan dep kloi, ai ïa ka ha u briew ba bunkam”. Ka long kaba shisha kumta, namar u briew ba bunkam um donpor ban pynsyrwakai, u minot thop.
Shuh shuh, namar la ïaksaid ban im ha kata ka lyer, u Bah Powell hadien ba u la poi shongkha sha Kynshi bad ka shnong ka la ibit ban tynrong halor ki tyrpeng jong u kum u Sordar ka shnong Kynshi Mawria naduh ka snem 2018. Nangta, namar ka jingim bahok ba shida ba sngewrit bad ba riewblei jong u, u la trei ruh ïa ki bun kyrdan ki kam jong ka Balang, kat haduh ba ka Balang Presbyterian hangtei ka la ibit ban jied ïa u kum uwei na ki Tymmen Basan jong ka ha ka snem 2014. Kumba u long u briew uba wan na ka longïing baduk, u trei ruh ban kyntiew ïa kum kita ki briew, ha kaba ngi ïohi ba u ïalam u btin lynti ïa ki ASHA workers bad kiwei ban kham ïaryngkat kyrdan ha ka rukom im.
Ban long nongmihkhmat, ka Ri ka donkam ïa kum kitei ki briew kiba len lade wat hapdeng ka jingïaksaid ban ïatynrong lem. U Dr APJ Abdul Kalam, former President u ong, ‘lada phi kwah ban tyngshaiñ kum ka sngi nyngkong phi dei ban khluit ruh kum ka sngi’.
Ka jingjot jong ka Ri, ka dei namar ba ki paidbah ki bieit kumba shoh tyndep (ha kito ki miet – jadu) armiet shwa ban thep vote, namar ka bor tyngka kaba pynking baiong ïa ka jingiatip lem barieh jong u briew. Kyrmen ba ka Pariong-Mawthadraishan Constituency kaba don kumba
40895 ngut ki voters ha ki 66 tylli ki Polling station bad kumba 100 tam ei ei ki shnong, kan dei kawei ka nuksa ban ong “Em” ïa ka tyngka bymhok bad “Hooid” ïa ka jingsynshar bahok.
Ngim don jingartatien ba u Bah Powell un dei uwei na ki rangbah ba ka Ri bad ka Jaidbynriew ka lah ban shaniah, kam pher na kano ka party ba u ïeng. Ban long guardian ïa ka District Council, donkam ïa ki guardian kiba ieit Jaidbynriew ym kiba leh mynleh ban ieit kumba ka Tyngkrong ka ieit ïa ka doh. Hynrei kaba sngewnohmynsiem ha kane ka Juk ka long, ba ki hehsaipan ki kwah ban rynsied sha Lympung Election ym ba ki ieit jaidbynriew hynrei ba ki kwah ban pynïar shuh shuh ïa ka Business Establishment jong ki, namar ki i ba ym don jaka hawei pat kaba lah ban pynheh, lait noh ha ki shuki jong ka Bor.

Leave A Reply

Your email address will not be published.