Hukum ka High Court ban pynsangeh shwa shipor ïa ki jingtei harud ka Pung Umïam

Shillong, Risaw, 20: Ka Meghalaya High Court ha ka sngi Palei ka la hukum ba dei ban pynsangeh lut shipor ïa baroh ki jingtei harud ka pung Umïam tad haduh ba ka Khasi Hills Autonomous District Council (KHADC) bad ka Meghalaya State Pollution Control Board (MSPCB) kan da wanrah ïa ka kaiphod la ka long neem ban ailad ban tei ïa ki jingtei ba dei ban tei pyndep.
Haba bishar ïa ka Public Interest Litigation (PIL) halor ka jingpynkhuid ïa ka pung Umïam, ka Division Bench ka la ong, “ïa ka jingtei harud ka pung Umïam dei ban pynsangeh shwa shipor tad haduh ynda la ïoh ïa ka kaiphod na ka District Council bad ka PCB, naduh ba la pynmih ïa kane ka hukum.”
Kane ka hukum ka la wan hadien ba ka kaiphod ba la phah da ka KHADC ka la sei madan ïa ki jingshem ha ka jingleit jurip ba la pynlong bad ka PCB (ha ka 5-6 tarik Nailur) ha kaba la lap ba ki don hynñiew tylli ki jingtei hapoh 300 mitar na ka kynjang jong ka Umïam Lake.
Bun na ki jingtei kiba don harud ka Pung Umïam ki dei ki bym pat shna pyndep satia.
Kine ki hynñiew tylli ki kynthup ïa ka jingtei jong ka M/s Hills Cafe kaba la shna ïa ka Restaurant hapoh 280 mitar, ka M/s Megha Automative LLP kaba la shna ïa ka Automobile Servicing Workshop hapoh 280 mitar, ka Ms Moon View Cafe, ba la thmu ban tei ïa ka Restaurant hapoh 80 mitar, ka M/s SL Rokland Motors LLP kaba la shna ïa ka Automobile Servicing Workshop hapoh 300 mitar, ka M/s Ever Banalari Guest House and Restaurant kaba dang shna ïa ka Guest-house bad Restaurant hapoh 240 mitar bad ka M/s Highland Toyota kaba la shna ïa ka Automobile Servicing Workshop bad Showroom hapoh 280 mitar. Sa kawei pat ka dei ka M/s Oriental Star Luxury Hotel and Resort kaba la shna ïa ka jingtei hapoh 260 mitar na ka jingjngai na ka Pung Umïam.
Katkum ka KHADC, ki don ki jingpan jingbit ba la ïoh da kine ki hynñiew tylli ki kynhun lane da ki trai na ki bor synshar shnong.
Ki don pat ki khep, ba ki jingpan jingbit ba la ïoh na ka PCB, hynrei kim shym la paw ba kin don ki aiñ ba la pyntreikam ha kaba ïadei bad ka jingtei, ka rukom shna ïa ka jingtei lane kano kano ka jingpyrkhing.
Ha kaba ïadei bad kane, ka Bench ka la bthah ïa ka KHADC bad PCB ban leit jurip baroh hynñiew tylli ki jingtei ban lap la kine ki jingtei ki long neem kiba bit ban shna pyndep da kaba bishar ruh ïa ka rukom shna ïa ka jingtei na ka jingjngai jong ka Pung Umïam.
Ka Bench ka la ong ruh ba ka jingitynnat jong ka pung Umïam kam dei ban shah ktah na ka jingmih kine ki jingtei harud ka pung.
Halor ka jingmih ki dukan die jingbam harud ka pung Umïam, ka Bench ka la bthah ïa ka KHADC bad PCB, ka tnat ka Koit ka Khiah bad ka tnat Jngohkai Pyrthei ban weng mardor khnang ban ïada ïa ka jingitynnat jong ka pung Umïam bad ba kan ym don kano kano ka jingpynjaboh ïa ki sawdong sawkun jong ka Pung, namarba ka jingkharoi jong ki jaka die jingbam kan pynjaboh ïa kane ka pung.
Ka Bench ka sngewdei ba kijuh ki kyndon ki dei ban treikam ruh ïa ki hynriew tylli ki Resort, kata, ka Orchid Lake Resort, ka Ri Shat Sngi Orchid Resort, ka La Nicholas Dei Da Kine Resort, ka Roinam Retreat ha Umbir, ka Ri Kynjai-Serenity harud ka pung Umïam ha Umbir bad ka Cafe Umbir ha Umbir.
“Hynrei, namarba kine ki Resorts ki dei kiba la ieng lypa, ka District Council bad ka PCB ki dei ban pynjari ruh da ki kyndon kiba pyrkhing la ka long ha kaba ïadei bad ka jingbret ïa ki jaboh, ka jingpyntuid jaboh bad kiwei kiwei kiba mih na kine ki Resort khnang ba kan ym ktah ïa ka Pung Umïam,” la hukum ka Ingbishar.
Ka Bench ka kyrmen ba ka KHADC kan pyntreikam ïa kijuh ki ain ha kaba ïadei bad ki Guest House ba ka la shna ha Jingkieng Kalong.
Ka sien shong bishar kan sa long biang ha ka 15 tarik Naiwieng.