Balei ki khot ïa ki Hospital Sorkar kum ki Civil Hospital?

Babu Kular Khongjirem
Lehse, bun napdeng jong ngi ki ‘riew paidbah bad wat kiba la kham nang kham stad ha ka pule puthi ruh kim poi pyrkhat satia ban wad jingtip balei ba bun ki Hospital Sorkar la shu khot beit ïa ki mynta kum ki Civil Hospital?
Ha ki por ba wan buhai shnong ki Phareng hyndai hangne ha Shillong naduh ba ki la pynkynriah ïa ka nongbah jong ki nangthie na Sohra shane sha Shillong ha ki snem 1864 eiei, (namar ka jingjur slap palat ka thaiñ Sohra), ki Phareng ki la sdang ban seng ïa bun ki ophis treikam nalor ki jaka sumar ïa kiba pang ba shitom. Ki Welsh Missionary ki la sdang ban seng ïa ka jaka sumar nongpang ne Hospital jong ki ha Jaïaw, Shillong. Ki nongkyndong ha kito ki por mynshwa ki ju khot ieit ïa kane ka hospital kum ka Robert Hospital. Ha kine ki khyndiat snem ba la dep ki nongpynïaid jong ka hospital ki la jer kyrteng noh kum ka Dr. H.G Robert Hospital.
Ki Phareng pat kiba pynïaid bad synshar ïa ka Assam ha kito ki por (ki bym dei ki Missionary) ki la donkam la ka jong ka jaka sumar ne hospital. Ha kito ki por, ki dang dei ki por ba jur bha ka thma kylleng ka pyrthei. Kumta, ban sumar ïa kito ki shipai ba la mong bad ba la mynsaw ha ka thma ki la sdang noh ban seng ïa ka jaka sumar ba kyrpang tang na ka bynta ki shipai bad la khot ruh ïa ka kum ka Military Hospital. Kane ka kyrteng ka dang neh haduh mynta mynne. Hynrei, ha kito ki por, ki bapang ba shitom bad ba mynsaw ym dei eh tang ki shipai hynrei don ruh bunbah ki ‘riewpaidbah kiba pang bad shitom.
Kum ki bor sorkar, ka Sorkar Phareng ha kito ki por kam lah satia ban shu peitkai ïa ki ‘riewpaidbah ki bapang ba shitom khlem da seng ne shna hospital biang da kawei pat na ka bynta ki ‘riew paidbah. Kumta, ban pynïapher na ka Hospital shipai (Military Hospital), ka sorkar Phareng ka la seng bad shna noh sa ka hospital na ka bynta ki ‘riewpaidbah bad ki la seng ruh ym dei eh sha jngai na ka Military Hospital hynrei ka dei ban don marjan bad ka hospital shipai khnang ban kham suk ka rukom sumar sukher bad kham suk ruh ha ki dawai dashin.
Ïa ka Hopital jong ki ‘riew paidbah, ki Phareng bad ki shipai ki khot noh da ka Civil Hospital bad kane ka kyrteng ka ïai neh ban khot kyrteng ïa ka haduh mynta mynne.
Ha kine ki por ka sorkar Meghalaya ka la shu bud tynneng beit ban ai kyrteng Civil shi Civil Hospital ïa ki Hospital Sorkar ha manla ki shnong heh ne Headquater jong ki District. Kim sngew dei shuh ban ai kyrteng da kiwei pat ki kyrteng kum ka Goverment Hospital, ne Public Hospital ne ban ai kyrteng noh da kino kino ki ‘riewkhraw jong ka ri bad ka jaitbynriew jong ngi kumba jer kyrteng ïa ka NEIGRIHMS kaba la ai nam ha ka kyrteng ka (L) Mrs. Indira Gandhi, ka Myntri Rangbahduh barim jong ka ri India. Hato, kam shym ladei mo ka por ban ïa pyrkhat thymmai noh nangne shakhmat ïa ka kyrteng Civil Hospital kiba don kylleng ki District Headquater jong ka Jyllla jong ngi?
Kiba don ha ka bor ki la dei ban pyrkhat thymmai noh halor kane khnang ban kham phylla bad kham sngewtynnad ka kyrteng ki Hospital Sorkar bapher bapher.