Ai jingmut ka committee ban thaw ïa u mot baar ban pynneh pynsah ka kolshor hiar pateng ki Garo

0

Shillong, Ïaïong 24: Ka sorkar jylla ka la thaw ïa ka committee halor ban pynneh pynsah ïa ka kolshor jong ki jaitbynriew Garo bad ka jinghiar pateng jong ki, bad la ai jingmut ban don artylli ki jaka na ka bynta ka jingtyrwa ban shna ïa ka Cenotaph kaba ar ban thoh ïa ki kyrteng jong kito kiba khlem kynthup hapoh ka Garo Labour Corps Cenotaph kaba nyngkong ha Lower Babupara ha Tura.
Haba kren sha ki lad pathai khubor u chairman jong ka committee bad u Myntri ka sorkar jylla u Marcuise N Marak u la ong, “Namar ba ki don tang khyndiat ngut ki kyrteng kiba la paw ha ka Cenotaph, ka committee ka sngew ba kito ki kyrteng dei ban lap bad ban thoh ïa ki kyrteng hapoh ka Cenotaph. Na ka bynta kane ngi la tyrwa ban don sa kawei pat ka jaka. Ngi la dep ban ai jingmut ïa artylli ki jaka kawei ka dei ha Circuit House barim bad kawei pat hapoh ka public school barim ha Babupara na ka bynta ban tei ka Cenotaph kaba ar.”
U Marak u la ïathuh ba ïa kane ka rai la shim ha ka jingïalang jong ka committee kaba la long ha ka 15 tarik mynta u bnai. ïa kane ka committee la thaw hadien ba ki seng ki la pynpaw ka jingpyrshah kaba jur halor ka jingpynpra ïa ka jintei kaba la thoh ïa ki kyrteng jong ki riew pawkhmat ki Garo ne ka Cenotaph kaba don ha Tura.
“Namar kata ka committee ka dang peit halor kane ka kam ban tei biang ïa ka Cenotaph. Baroh ki riewshemphang bad ki nongïalam ka imlang sahlang ki la ai jingmut ba ïa ka Cenotaph dei ban tei ha kajuh ka jaka khlem da pynkynriah ïa ka jaka,” u la bynrap.
Ka Cenotaph ka dei u Maw Sahnam jong ka khana pateng ba la pynieng ha Tura, ba la tei ban burom ïa ki spah ngut ki paid Garo kiba la aiti ïa la ka jingim ha ka thma bah ba nyngkong ha ri France bad ka jingwan phai jong ki khyndiat ngut kiba la lait im ha ka 16 tarik u Naitung, 1918.
Ha ka thma bah ba nyngkong (World War I), kumba 500 ngut ki riew rangbah Garo ki la shah pyndonkam da ka sorkar British ha India bad la phah ïa ki ban ïakhun nakhmat ha ka thma ha ri France. Ka kam jong ki, ka long ban sam ïa ki tiar, ban shna ïa ki surok bad ban kit ïa ki tiar kiba donkam sha ki shipai kiba ïakhun ïa ka ri Germany ha ki frontline.
Na ki 500 ngut, kumba 456 ki la poi sha ri France, haba sdang jong ka jingkhriat tasam jong une u juh u snem. Haba ka thma ka la kut ha ka 25 tarik u Jymmang, 1918, la phah noh ïa ki sha Marseilles port kaba ha France ba kin wanphai sha India. Ki la hiar ha Tura ha ka 16 tarik u Naitung, 1918 hynrei na ki 456 kiba la poi sha France, tang 120 ngut kiba la wanphai im sha la ïing. Kane ka long ka khana pateng kaba la pyni ïa ka jingshlur bad ki jingnoh synniang jong ki Garo.
Haba kylli u Marak u la ong ba ïa ka committee la bhah kam ba kan shim ka jingkitkhlieh ban peit halor ka jingdonkam ban pynneh pynsah ïa ka jinghiar pateng kine ki kolshor kiba la hiar pateng ha ki paid Garo.
“Kumba la kyrpad da ki nongïalam ka imlang sahlang, kan ym don satia ka jingtei kiba ïadei bad ki kam khaiï ha kane ka jaka,” u la bynrap.
U la pyntip ruh ba ka jingïalang kaba ar jong ka committee kan long ha ka 30 tarik mynta u bnai.
“Ngi la aiti ha uwei u architect ban wanrah ka jingpynwandur khnang ba ngin lah ban ïohi ïa ka presentation bad lada ka shem ba ka long kaba biang, ngin sa aiti sha ka sorkar ba kan pyrkhat,” bynrap u Marak.

Leave A Reply

Your email address will not be published.