Pynkup burom ka kur Lyngkhoi ïa ki kñi kiba la shah set phatok ha ka jingïakhih Hills State

Nongstoiñ, Lber 25: Ka jingïoh jong ka Meghalaya ïa ka jylla ba pura ha u snem 1972 kam dei kaba suk, hynrei la ïoh ïa ka da ka jingïakhih jong ki paitbah ryngkat ki volunteer kiba la ïalam da u (L) Maieit Hopingstone Lyngdoh.
Ha kaba ïadei bad ka jingïoh ïa ka jylla ba pura baroh ki paitbah nongshong shnong ka jylla bad ka sorkar, kim shym la kynmaw satia bad kim tip hi ruh sa katno ngut ki volunteer kiba la ïa shim bynta ha ka jingïakhih ban leit tur sha District Council bad kiba la shah kem ha ki pulit bad shah set phatok.
Kumta ka kur Lyngkhoi lai kpoh kiba shong ba sah ha shnong Siejlieh West Khasi Hills, hadien ba ka jylla ka la kynjoh sanphew snem ka la ïashong pyrkhat kumno kan leh ïa ki hynñiew ngut ki kñi rangbah kiba dei napoh ka kur Lyngkhoi lai kpoh, kiba la long ki nongïalam ha katei ka jingïakhih dawa hill state.
Kumta kum ka dak jong ka jingkynmaw ïa ka jingshah shitom jong kitei ki hynñiew ngut ki Kñi, ka Kur baroh kawei mynta ka lah sngi u Blei ka 25 tarik ka la pynlong ïa ka Dorbar kur ha ka shnong Siejlieh. Hadien ba la wai ka dorbar kur ka la pynlong sa ïa ka jingïalang pynkup burom ïa kitei ki hynñiew ngut ki rangbah kur kiba la shah shitom ha phatok na ka bynta ka jingïakhih ban pynïoh ïa ka jylla ba pura.
Ha katei sngi la pynïaid ïa ka jingïalang da u bah Liewrose Lyngkhoi bad ha shuwa ban pynkup burom ïa ki rangbah kur, la ïoh ïa ka jingkren na u bah Ospiar Lyngkhoi ha kaba u la pynkynmaw ba ka jingdawa ïa ka jylla ba pura ka la sdang naduh u snem 1960. Hynrei ka la kut noh ha ka por jong ka jingsynshar ka APHLC kaba la ïalam da u (L) bah B.B.Lyngdoh bad u Capt Williamson A Sangma, hadien ba ka (L) Mrs Indira Gandhi ka la pynbna ban ai da ka Sub state.
U la ong ba hadien ba la pynbna ïa ka sub state u (L) bah Hopingstone Lyngdoh um mynjur satia namar u kwah ban ïoh da ka jylla ba pura. Kumta ka jingïaleh kaba kham eh shuh shuh namar ka jingïaleh ka long ym ïa kiba nabar hynrei ka jingïaleh ka long ïa ki riew ieit shuki kiba napoh ka jylla.
Kumta haba ka jingïaleh ka la sdang u (L) bah Hopingstone Lyngdoh u la lum ïa ki paitbah bad jied ïa ki volunteer bad ki shipai kiba la shongthait, ki la long ki nonghikai kumo ban ïakhun ym shuh da ka ktien hynrei da ka kam bad ka thong kaba hakhmat duh ka long “Lada ym ïoh ïa ka jylla ba pura ngin leh da ki kam” No hill state no rest no hill state direct action”.
U bah Lyngkhoi u la pykynmaw ruh da dei ha u snem 1972 ha ka por ba ka (L) Mrs Indira Gandhi ka dang long ka Myntri Rangbah duh ka ri, ka la wan sha Shillong ha kaba ki paitbah na kylleng ka ri Khasi bad Jaiñtia, ki la wan ban pdiang burom ïa ka da ki lama ïong ba ka la hap ban ai noh ïa ka jylla ba pura kumba ki la dawa.
Hadien ka jingkren jong u bah Ospiar Lyngkhoi, la pynkup burom ïa ki hynñiew ngut ki rangbah kur kiba la shah set phatok ha ka jingïaleh hill state da u samla Lambokstarwell Marngar president ka KSU sengkmie u ba la shah khot kum u kongsan.
Kiotei ki hynñiew ngut kiba la shah pynkup burom kum ki long u bah Ekstanly Lyngkhoi, u bah Ospiar Lyngkhoi, u bah Darlingstone Lyngkhoi bad saw ngut kiwei pat ha kaba lai ngut na ki ki la khlad noh hynrei kum ka dak ka jingpynsah kynmaw la pynkup burom noh ïa ki kurim jong ki.
Hadien ka jingpykup burom, la ïoh ïa ka jingkren na u samla Lambokstarwell Marngar president ka KSU sengkmie, ha kaba u la ong ba kum u nongïalam jong ka seng u la ong ba u dap da ka jingsngewkmen ban tip ba ka kur Lyngkhoi, ka la shim ïa kane ka sienjam ban pynkynmaw sha ki paitbah jong kane ka pateng ba mynta ïa kaba kum kane ka bynta, namar ki dang don bun bah ki riew ialeh kiba jar jar kiba la pynïoh ïa kane ka jylla kumne kumba ka long mynta hynrei ïa ka jingshah shitom bad ka jingtyrha jong ki ym don ba kynmaw.
U la ong ruh ba ha kine ki sngi ka jingkitkhlieh na ka bynta ka ri bad ka jaitbynriew ka la duna haduh katta katta. Kumta ka donkam ïa ki kmie ki kpa ba kin pynssgewthuh ïa ki khun, ba ki dei ban shim ïa ka jingkitkhlieh ban pynbha ym tang ïa ka kur ka jait, ka shnong ka thaw hynrei ïa ka ri bad ka jaitbynriew baroh kawei.