Pynbna u Modi 8 tylli ki rishot na ka bynta ka roi ka par ha ka thaiñ Shatei Lammihngi

By Mawphor Editor On Dec 19, 2022

Shillong, Nohprah, 18: U Myntri Rangbah Duh, u Narendra Modi u la batai ïa ka jingmut Asht Lakshmi kaba u jer kyrteng ïa ki 8 tylli ki jylla ka thaiñ Shatei Lammihngi manla ka por, haba kren kum u Kongsan ha ka jingrakhe jong ka North Eastern Council (NEC) ha Shillong ha ka sngi U Blei.
Ïa ka North Eastern Council la seng ha u snem 1972.
U Myntri Rangbah Duh u la ong ba ka Sorkar ka dei ban trei halor 8 tylli ki rishot na ka bynta ka roi ka par jong ka thaiñ kiba long ka Shongsuk Shongsain, ka Bording, ka kam Jngoh Kai, ka jingdon 5G, ka kolshor, ki rukom rep tynrai, ki Kam ïalehkai, bad ki lad kiba don ha ka thaiñ.
U la ong ba ka thaiñ Shatei Lammihngi ka long ka khyrdop sha ka South -East Asia bad ba ka lah ban long ka jaka pdeng jong ka roi ka par jong kane ka thaiñ baroh kawei. Ban pynurlong ïa ki lad kiba don ha kane ka thaiñ, ki projek ki bapher bapher kum ka Indian-Myanmar-Thailand trilateral highway bad ka Agartala-Akhaura rail project ki dang ïaid shakhmat. U Myntri Rangbah Duh u la ong ba ka Sorkar ka la ïaid shaphrang na ka jingïakren shaphang ka ‘Look East’ policy sha ka ‘Act East’, bad mynta ka polisi jong ka, ka dei ‘Act Fast for Northeast’ bad ‘Act First for Northeast.’ U la kren shaphang ki jingjop ha ki kam ban wanrah ïa ka shongsuk shongsain ha ka thaiñ da kaba pynkynmaw ba ki don shibun ki jingïakut pyndem atiar kiba la dep ïasoi, ki jingïakut kiba ïadei bad u pud u sam kiba la pyndep bad ba ki kam pyntriem ki la duna bha.
U la kren shaphang ka jingkut jingmut ka India na ka bynta ka net – zero ha kaba u la ong ba ka thaiñ Shatei Lammihngi ka lah ban long kaba khraw bor ha ki kam pynmih bording hydropower. Kane kan pynlong ba ki jylla jong kane ka thaiñ ki pahuh ïa ka bording, bad kane kan ïarap ïa ka jingpynïar ïa ki karkhana bad kan plie lad ïoh kam. U la kren shaphang ki lad kiba don ha ka thaiñ ha ki kam jngoh kai bad u la ong ba ki projek shna jingkieng kiba la sah teng da ki phew snem mynta ki dei kiba la pyndep. Ha kine ki 8 snem ba la dep, ka jingdon ki kad liengsuin ha ka thaiñ ka la kiew na ka 9 sha ka 16 bad ka jingpynher liengsuin ka la kiew na kumba 900 shuwa u snem 2014 sha kumba 1900 mynta. Ki don shibun ki jylla ha ka thaiñ kiba la rung nyngkong ha ki kam rel jong ka ri bad ki don ki jingpyrshang ban pynïar ïa ki lad lyngba ki jaka shong um ruh. Ka jingjrong jong ki surok bah national highway ka la kiew da 50% naduh u snem 2014 ha ka thaiñ. U la ong ba hadien ka jingsdang ïa ka skhim PM-DevINE, ki projek na ka bynta ki jingdon jingem ha ka thaiñ Shatei Lammihngi ki la kham stet. U la ong ruh ba ka Sorkar ka dang trei ban kyntiew ïa ka jingïasoh digital ha ka thaiñ Shatei Lammihngi da kaba pynïar ïa ka optical fibre network. U la kren shaphang ka jingkyntiew ïa ki jingdon jingem Aatmanirbhar 5G bad u la ong ba ka 5G kan ïarap ïa ka jingkiew jong ki kam 5G, ki kam ai jingshakri ha ka thaiñ. U la ong ba ka Sorkar ka kut jingmut ban pynkylla ïa ka thaiñ Shatei Lammihngi sha ka jaka pdeng jong ka jingkiew ka ïoh ka kot bad ka jingkiew jong ka deiriti.
Ha kaba ïadei bad ki lad kiba don ha ki kam rep ha ka thaiñ, u Myntri Rangbah Duh u la kdew sha ki lad kiba don ha ki rukom rep tynrai ha kaba ka thaiñ ka lah ban long ka nongïalam. U la ong ba lyngba ka Krishi UDAN, ki nongrep ha ka thaiñ ki lah ban phah ïa ki mar rep jong ki sha kiwei kiwei ki bynta jong ka ri bad shabar ri ruh. U la kyntu ïa ki jylla ka thaiñ Shatei Lammihngi ba kin ïashim bynta ha ka National Mission on Edible Oils – Oil Palm kaba dang ïaid mynta. U la batai ruh kumno ki drone ki lah ban ai jingïarap ïa ki nongrep ba kin pynbeit ïa ki jingeh ba ki ïakynduh bad ruh ban pynpoi ïa ki mar rep jong ki sha ki iew.
U la kren shaphang ka bynta jong ka thaiñ ha ki kam ïalehkai bad u la ong ba ka Sorkar ka dang trei ban ai jingkyrshan ïa ki nongïalehkai na ka thaiñ lyngba ka jingwanrah ïa ka skulbah ïalehkai kaba nyngkong jong ka ri ha ka thaiñ. Shuh shuh, palat 200 tylli ki Khelo India Centre ki dei kiba la ïoh jingmynjur ban seng ha ki 8 tylli ki jylla ha ka thaiñ. U la ong ruh ba ki nongialehkai na ka thaiñ ki ïoh jingmyntoi na ka skhim TOPS.
U Myntri Rangbah Duh u la kren ruh shaphang ka G20 Presidency jong ka India bad u la ong ba ki jingïalang hapoh kane kan wanrah ïa ki briew na kylleng ka pyrthei sha ka thaiñ Shatei Lammihngi. U la ong ba ki jingïalang G20 ki dei ki lad ba ïahap ban pyni ïa ka jinglong, ka deiriti bad ki lad kiba don ha ka thaiñ.