La shu thok pylleiñ pylleiñ ka Sorkar ba ïalam ka MDA haduh mynta ym lah pynurlong ki jingkular

K an long kaei kaei kaba lah pyni ijli tasam ha kine ki sngi, ban peit ïa ki jingkren kotkhubor, ki heh jong kane ka sorkar synrop MDA, namar ba man ki jingkren jong ki, ki dei tang ki jingkren kiba shu thok bad kiba ïalam bakla ïa u paidlang ka jylla.
Halor ka ishu kharmetor, ki heh jong kane ka sorkar, ki la shu thok im im peit peit ïa u paidlang ka jylla, da kaba ki la kular, da ki phew phew sien, ban kynriah noh ïa kitei ki kharmetor, na them Ïew Mawlong bad ki la shu pynlut kai ïa ka pisa u paidlang ka jylla, kaba T.2 klur, na ka bynta ban siew sha ka Hima Mylliem bad da katei ka pisa, ban nang pynskhem hi trait ïa ki kharmetor, kiba don ha katei ka jaka. Mynta katei ka kam, ka la phlop bad kine ki juh ki briew, ki sait kti ïalade bad ki bret ïa kane ka ishu sha ki ophisar jong ka sorkar jylla bad mynta, sa ka leit khrong jaka na ka sorkar India, ban pynshong pynsah ïa kitei ki kharmetor bad katei ka la dei ka kam bieit kaba la shah rkhie beiñ ha u paidlang ka jylla. Wan sa u pud u sam bad la ïohi, ïa kane ka ishu ruh, ba katno ka jingleh shongshit jong ki nongïalam jong kane ka sorkar synrop, ha kaba shiteng miet ruh, ki leit kyndar ïa ki shnong ki thaw, ban ïakren kam pud bad ki da kren kob sarong, ba ki la lah ban pynbeit ïa u pud uba la sahteng la 50 snem, hynrei katei ruh ka la kylla noh pynban tang ka kam pynbieit paidbah, ha kaba la shu thaw ïa ki komiti ki bym larkam eiei ruh em bad la shu ai ei ïa ka khyndew kaba 19 square kilometre, hynrei katei ka ishu ka la shu ailad ïa ka Assam, ba kan kurup jem ïa kitei ki jaka, katba ïa ki jaka, kiba dei ban ai sha ka Meghalaya, ka Assam, kam kwah shuh ban da ïa tuklar ne ban dang ïa pynbeit bad katei ka dei sa kawei pat ka kam bieit bad kaba shah rkhie beiñ ha u paidlang ka jylla. Kane ka sorkar synrop MDA, kam shym la pyni satia ïa kino kino ki kam, kiba dei ban ïada ïa ka jaitbynriew Khasi Pnar, hynrei ka shu pynbeij briew, tang da ka ktien bad nangta tang da ki skhim thohmut thohmat, kiba ki shu leit khrong na ka sorkar India bad leit shim ram na ki Bank bapher jong ka pyrthei, katba ki wan ai sha ki paidbah, da ki skhim ki bym larkam eiei satia, kumba ki la sam ïa ki khun sniang bad ki khun syiar ha shwa ka elekshon 2023. Haba ka wan ka elekshon jong ka Khasi District Council, ka mih ka jingïakren halor ki riti dustur jong u khun Khasi Pnar bad ha kaba ïadei bad kane ka mat, ka don ka khyndew ka shyiap, kaba ngi shim ba ka dei ka hok nongkynti jong ki trai jaka lem bad ki bor jong ki Raid ne ki Hima lem bad ki aiñ kiba ka District Council, ka dei ban ri ban da Ïa kitei ki riti ki dustur.
Hynrei haba ngi peit ïa kane ka bynta, ngi ïohi, ba kumno ka sorkar MDA, kaba la khlieh da U Conrad Sangma, lem bad ka Executive Committee kaba la ïalam da ka UDP bad ka kynhun synrop jong ka, ba ki la pyndem ha ka bor jong ka sorkar Assam, da kaba ki pynkheiñ ïa baroh ki kyndon bat khyndew jong ki riew shimet bad ki bor hima, ha kaba ki la aiti ïa ka jaka kaba 19 square kilometre sha ka Assam, ha ka soskular kaba ki la soi ha u snem 2022. Kam dei tang katta, ngim lah klet ruh, ba ki don kumba 7,8 ngut ki MDC jong ka seng NPP, kiba la ñiewbeiñ ïa ki Syiem, ki Sirdar bad ki trai jaka, da kaba ki kyrshan ïa ka soskular jong ka sorkar Meghalaya bad ka Assam, ha katei ka jingïasoi soskular ki ar jylla. Ha kaba ïadei bad u pud jong ka India bad ka Bangladesh, la ïohi, ba ka District Council, ka la thet kti ïalade, halor katei ka mat, ha kaba ka la shu ailad ïa ka sorkar India, lyngba ki kontraktor jong ka, ba kin kurup katba mon ïa ki jaka puta, kiba don sha khappud jong kitei ki ar tylli ki ri bad katei ka pyni, ba kam salia ïa ka jingduh ei jong ki jaka kiba poi da ki spah kilometre ha u pud jong ka Bangladesh, tang na ka daw jong ka jingker sainar shiah bad kane ka la kylla long ka jingtim kaba khraw ïa ki nongshong khappud, ha kaba kitei ki jaka kiba hab sha lynter jong u sainar shiah, ki la kam trai bad thombor ki khar Bangladesh, namar ba ki shipai BSF ruh kim shlan shuh ban pahara ïa kitei ki jaka kiba don sha lyngba jong ka jingker sainar shiah. Mynta ka elekshon MDC, ka la poi bad kumta ka dei ka kamram jong u paidlang nongthep vote, ba kin sngewthuh ïa la ka jong ka bynta bad ka kamram jong ki, ha kaba jied ïa ki dkhot sha ka Council bad kumta, lada ki sngew dei ba kin long trai ïa ki jaka puta, ki dei namarkata, ba kin peit biang ïa kitei ki ar tylli ki mat, kiba la jia ha kine ki khyndiat snem ba ladep bad kitei ki kynthup ïa ka jingkurup ei jong ka Bangladesh ïa ki jaka ba seisoh sha thaiñ Riwar bad nangta sa ka Assam na shaneng ïa kiba bun ki jaka kiba dei ka spah bah jong ka ri Khasi bad kiba pynlong ïa ki trai jaka, ba kin long sohshnong ha la ka jong ka ri bad ba kin nym iohlad shuh, wat tang ban thaw ïa ïing tap shilliang, ba kin shong kin sah ïalade. La nang theh lut ka sorkar jylla ïa ka jingnang jingstad sha Garo Hills nalor kiwei pat.