Ha kane ka juk ba baroh kim da ïa smat shuh ban mih leit tongum na ki pung hynrei ban shu shaniah beit ha ka um sorkar kaba ju pynpoi syndon haduh iing, la donkam ruh ban pyrkhat ïa ka jingkhuid jingsuba jong ki tyllong um. Bun ki paidbah nongshong shnong kim ju pyrkhat naei ka um ka wan kumno la pynkhuid ïa ka hynrei ki nang beit tang kumno ban kynthoh tang shu jah ka um ne duh um shisngi. Teng teng kan bha ruh ïa ki ban leit sakhi markhmat ïa ki tyllong um kiba don ha kylleng kibynta jong ka jylla ba kumno ka sorkar lyngba ka tnad PHE ki ïakhun tyngeh ban pynneh ïa ka jingdon ka um.
Dang shen la ïohi ïa ka jingshyrkhei kaba la palat liam khamtam ha ki bnai Jymmang hadien ba ki tyllong um bad ki lynti ïaid jong ka um kaba poi sha ki jaka pynlang um ban pynpoi sha ki paidbah, ki la tyrkhong lut. Thik kumba ong ki Tymmen hyndai ba tad ynda la poi ka um ha ryndang bad ki paidbah kin sa kyndit bynriew. Kane ruh ka la jïa thik ba ha kito ki por ba la phriang ki dur bad ki video ha ki social media ba ki paidbah ki sdang ban sngewthuh ïa ka jingkordor ka um ba lada long kumno kumno ruh khlem ka um ka jingshyrkhei kane ka la hajan.
Kumta, ha shwa ba ka aiom Tlang kan wan ban iuhkjat ha kane ka jylla to ngin long kiba la pynkhreh da kaba kunai ïa ka um bad ruh ban pyrshang katba lah ban ïada ïa ki tyllong um kiba don sawdong ki shnong ki thaw jongngi. Namar khatduh lada ngim ïada mangi mano pat ban ïada. Kane ka sienjam ka long ban pyntikna ruh ba ki tyllong um kin long kiba khuid, kiba lait na ka jinglang ki jaboh jabain sharud shakiar bad khamtam eh ban lait na ka jingtwa ki jakhlia ne ka jingshah pynjulor.
Lada ngam sani halor kane ka bynta, sngewdei ba ïa kine ki tyllong um ne jaka pynlang um donkam ban pynkhuid ym tang ïa ki sla ne ki jaboh hynrei wat ïa ki kynja sboh kiba lang naduh ki bynta ba shaneng jong kine ki tyllong kiba dei ki lynti ïaid jong ka um. Lada lah lei lei donkam wat ban buh da ki kynja jingtap ha kum kine ki jaka khnang ba ki jaboh lane ki jinghap ki jaboh kiba wan kit da ka lyer kin ym lang ne hap ha kine ki tyllong um. Na kine baroh kaba kham kongsan ka long ban ïada ïa ki wah bad ki wahduid da kaba kiar bad pyrshang katba lah ba kan ym don ka jingtwa khyndew ne twa ki maw sha kine ki wah namar lada ka twa khlem pep kine ki wah kin sa jah bad kan sa wanrah pynban ka jingtwa ki rud wah na ka daw ka jingksam lynti thymmai jong ka um.
Ha kawei pat ka lïang lah ruh ban ong ba donkam ruh ban pynneh pynsah lane lum ïa ka um slap ïa kaba ki ju ong kata ka Rain Water Harvesting ha ka ktien nongwei. Kane ka buit kadei kaba la pyndonkam kylleng ki bynta jong ka ri India hynrei sngewsih ban ong ba ha ka jylla kaba don ïa ki jaka ba jur slap tam ha ka pyrthei pat dang duna bha kiba leh ïa kane bad dei na kane ka daw ba tang shu poi ka aiom rkhiang la ïa jynjar lut ka ïoh um.
Ka jingpynlang ïa ka umlang ym tang ba ka ïarap ïa ki longiing ban ïoh pahuh ka um ynda la poi ka aiom rkhiang hynrei ha kajuh ka por ka pynduna ruh ïa ka jingtuid ei ka um slap sha rud bad ka pynduna ruh ïaka jinglah ban mih ka jingshlei um ha ki wah ne ki rud ki kiar jong ki shnong ki thaw. Lada kumno kumno tang mar shiteng na ki nongshong shnong ki shim ïa kane ka sienjam ban pynlang ïa ka umslap lehse ka rukom pyndonkam ïa ka um ha Meghalaya kan long da kumwei pat bad kan ym poi haduh u pud ban da tyrkhong um tang shu poi ki aiom tlang.
Kumba shu ai nuksa ki don bun bha ki jaka treikam ha kiwei ki jylla kum ha Chennai bad ruh ha Bangalore kiba la maitphang kumno ban pynlang ïa ka umslap bad kane hi ka long ka jingïarap kaba khraw ha kito ki jaka. Ym lah pat ban len ba lada thmu ban ïoh pynlang khambun ka um donkam ruh ban pynlut kham bun na ka bynta ban shna ïa ki jaka pynlang kiba kham heh bad kane lehse lah ruh ban pan jingïarap na ki bor sorkar.
Ha Meghalaya hi ki don bun ki lad ki lynti kiba lah ban leh lada ka sorkar hi ka mih shakhmat ban kyrshan lang. Ki don bun ki jaka rep kiba lah ban pynpoi um ha ki por tlang lada ki biang ki jaka pynlang um slap.
