Ka Election Commission of India bad ki paidbah ka Jylla

Ka ÏTKHMIH

0

– HT Wells
Shillong,Rymphang 27: U pui pui jong ka jingpynkhreh general election sha ka Meghalaya Legislative Assembly u la sdang ban hiar khyndew bad jaijai, namar ki ’erlangthari jong ki candidate ruh ka la nang tlot bor kumba tlotbor ka Amphan cyclone, hynrei kaei kaba ngi sngewsahnud ka long ha kaba ïa dei pat bad ka rukom pyniaid jong ka Election Commission.
Kumto ngi la sakhi ïa ka jingpynwit ïa ka leit ka wan jong ki paidbah, ki khynnah skul, kiba leit trei office, kiba leit bylla bad kiba beh ban ïa kynduh doctor sha ki hospital ne sha ki clinic ha man la ki district headquarter jong ka Meghalaya tang na ka daw jong ka jingleit file nomination paper jong ki candidate. La jan baroh ki kyrtong kiba kwah ban pyni ïa ka jingbunpaid, ki ïalam da ki spah bad hajar ngut ban synran ïa ki bad kumjuh ruh, ha ka Scrutiny ka por ba ki kyrtong ki leit ban jurip bniah ïa ki kot ki sla jong ki. Kum ka nuksa, ka sor Shillong ka dheng kali naduh dangstep haduh ban da miet na khlieh hakjat jong ka nongbah, la jan baroh shitaiew tang na katei ka daw ba la kdew haneng. Ha ka jingshisha ïa katei ka jingeh lah ban weng da kaba suk, ha kane ka juk jong ka science and technology, ban File nomination papers ka dei ka simple procedure, lah ban leh ïa ka da kaba leh Online ruh, kata kan pynsuk shibun eh wat ïa ki officials jong ka Election commission ban kham pynsting kam. Lada ïa ki khynnah entrance test, kiba ïaleh interview, la hukum ban leh Online naduh ki application form bad kiwei, kam long satia kaba eh ïa ka Commission ruh ban pyrshang noh da katei ka lad.
Lada,kata kam treikam, rah noh ïa kitei ki procedures sha ki madan ba sha kyndong kynshrot ban lait na ka sohsat jong ki paidbah. Kam lah ban long ba tang ban biang kitei ki kyrtong yn jynjar lang u paid nongshongshnong, kan long pynban kumba phi pynïap dohmasi na ka bynta ka miaw.
Ha kajuh ka rukom,da ki phew hajar ngut ki samla pule bad kiba la trei shabar ka jylla kiba kwah ban pyndep ïa ka hok thepvote jong ki (to exercise their adult franchise) hynrei tang na ka daw ba ktah ka jinglut jingsep bad ka jah bun sngi na ki kam bad jaka pule. Kan long kaba suk bha lada ka Election Commission kan shim ïa ki lad ki lynti ban ailad ïa ki ban kin thep vote online na ki jylla ba ki don namar ki la don la ki jong ki Epic,kata kan pynlait ruh ïa u Candidate ban khroh vote (influence the voters) da kaba siew baileit baiwan,wai kali bad kumta ter ter ter.
Kata kan wanrah shuh shuh ïa ka jingshim bynta kaba bun bha (maximum participation). Nalor nangta, tang shu pynbna sngi thep vote ha kato ka 18.01.2023, kat kum ka order No.SHEL.V/29/2002/60/15 dt.25 th January 2023 ka Commission ka la hukum ruh ba kata ka Model Code of Conduct (MCC) kan treikam noh, kata ym bit shuh ban dangpynpaw paidbah ïa ki Hoardings,Advertisement jong ki nongïalam jong kano kano ka party. La mana ruh bym bit shuh ban thungkam, transfer, aikam contract bad la mana wat ïa ki media ruh (print, electronic, television, radio etc) ban rahskong ïano ïano bad kumta ter ter. Hynrei kaei kaba pynlyngngoh ka long ba ki party ba hehspah kum ka BJP,TMC bad kiwei ki danglah ban ai advertisement ha
ki kotkhubor bad ha ki social media haduh ka sngi bakut jong ka jingïalap elekshon, bad kata ruh da kaba phah shon full page syndon, kat haduh ba ïa ka space jong ki paid nongpule khubor la tuh noh na ka front page jong ki. Balei ka Election Commission ka phai da ka khmat matlah sha katei ka liang ne don kaei kaei ka jingpynbeit kaba na sha lyndet. Hato kata ka dangdei kat kum ka kyndon jong ka Commission ban ïoh ïa kata ka “Free and Fair Poll”. Haduh mynta ka sngi thep ngim shym ïohi ba la reprimand ne pynshitom ïa kano kano ka political party. Imat kiba khlaiñbor te leh katba mon ruh ym don ba nud ban saham. Kumba la report, uwei u Sector Officer jong ka Sabroom Assembly Constituency South Tripura lei u shah sospend ha ka 25.01.2023 tang na ka daw ba u phah tahrong (defaced) weng ïa ka hoarding jong u Narendra Modi, hato hangtei da kawei ka Commission bad ha India da kawei pat . Lada u shah pynshitom tang na ka daw ba u leh hok ïa ka duty lajong, te mano ba nud shuh ban pyndep duty ha ki por ban sa wan khamtam pyrshah ïa kiba khlaiñbor. Hato ki bor pahara, ki lah ne em ban pynsangeh ïa ka jingtuid jong ka peisa ha ka por mynmiet hapoh ki sawphewphra kynta hadien ba la kut ka campaign khamtam ha kito ki Constituency ba jur ka jingïaleh ki heh saipan. Namar ka long kaba shisha, kitei ki 48 kynta shwa ban thep ki dei ki por ba ki tur bha ki hehsaipan ban leit sam sbairupa sha ki paidbah ban thied vote, khamtam lada ki i ba kim donlad shuh lyngba ki campaign jong ki.
Ha kawei pat ka liang, kumba la report ïa ka khubor ba sngewsih halor ka jingkhlad noh jong ki arngut ki polling officers ha ka 44-Raksamgre Assembly Constituency, kata u Chesan Ch Marak (Technical Assistant MGNREGS) Gambegre Block bad uwei pat u nongïarap jong u ha ka 25.02.2023 katba ki dangleit sha ka polling station sha 44/8 Jangrapara LP School,la ïathuh ba ki hap ban leit tang da ka pickup na Assam ha kaba u driver um pat da tip bha ïa ka jinglong jingman jong ki surok bad la jia katei ka jingjia ba sngewsih.Hynrei,kaba sngewlyngngoh kat kum kawei ka tyllong khubor ka long ba ki sector/returning officer wut wut ki kloi ban leit wad ïa ka EVM/VVPAT machine jong ki ban ïa kaba ïarap nyngkong eh ïa kiba la mynsaw. Kaba mut ki polling official kim don security ei ei haba ki leit ban pyndep la ka duty ne wat hadien ba ki la dep duty ruh namar ym don ba patiaw ban leit buh ne leit on ïa ki shaduh sha ki jaka sah jong ki wat la miet la ïong katno katno ruh. Mutdur maphi kaei ban jia khamtam ïa ki polling official kynthei ha bym don public transport shuh. Kane ka buh ïa ka jingma kaba khraw.
Nangta,ka hukum ban pynduh noh ban leit sam identity slip da ki candidate sha ki iing ka long kaba bha hynrei kumba long ha kiba bun ki shnong, ki briew jong ka Commission kim lah pat ban leit sam sha ki thliewiing wat 24 kynta hashwa ban thep, kane kan buh jingeh bakhraw ïa kiba bun ki voters, shano jah kito ki hajar ngut ki casual employee ba thung na ka bynta kata ka kam bad balei tynrong ïa ka kam ha ki Dorbarshnongï.
Khatduh eh, hato ka Election Commission ka la hukum ne em ïa ki political parties ban leit weng noh ïa ki banner, ki poster bad ki hoardings jong ki na ki lynter surok ba ki advertised. Namar lada kam phah weng, ym tang ba ka pynjakhlia ïa ka jingitynnad jong ka sor hynrei ka pynsngewsih jur ruh ïa ki candidate ba rem namar kan kyrjaw mluh sah ïa ka jingmong jong ki haba ki ïohi shi ïohi ïa kitei ki banner.

Leave A Reply

Your email address will not be published.