Ha u Secretary ka tnat Mining & Geology pynpaw ka JNC bym hun ïa ki SOP tih dewïong

0

Khliehriat, Nailar, 18: Ka Jaiñtia National Council (JNC) ha ka sngi Palei ka la leit ban iakynduh ïa u Secretary jong ka tnat Mining & Geology ka Sorkar Jylla u Bah E.Kharmalki, bad pynpaw ia ka jingbym sngewhun halor ka Standard Operating Procedures (SOP) ba la pyllait da ka Sorkar Jylla ha ka 5 tarik, Lber 2021 ha kaba ïadei bad ki kyndon tih dewïong hapoh ka jylla.
Ka Seng ka la pynpaw ruh ba kine ki kyndon kim ai jinghun ruh ïa ki nongkhaïi dewïong bad ia ki nongtih dewïong ha East Jaiñtia Hills District.
Ha ka shithi ba la soi da u President ka JNC u Bah Sambormi Lyngdoh bad u General Secretary u Bah Wanshwa Suting, ka seng ka la pynpaw ba ka kam tih bad khaii dewïong ka dei ka kam kaba kongsan eh naduh ki por u mynba rim bad ki paidbah ka rilum Jaiñtia ki im ja da kane ka kam dewïong, hynrei kaba pynsah umdum mynta ïa ki nongtih dewïong ka long hadien ba ka Sorkar Jylla ka la pyllait da ki kyndon SOP kaba la bthah ruh ba kiba tih dewïong ki donkam ban don ka jaka bad ka Mining Lease bad ka jaka ka dei ban don ym duna ïa ka 100 Hectare
“Kane ka kyndon ka la buh jingeh haduh katta katta ïa ki paidbah kiba ju im ja bad pyndap ïa ki jingdonkam ha iïng ha sem da ka kam tih dewïong,” la ong ka seng.
“Ka jaka kaba heh 100 hectare kumba la bthah da ka Sorkar Jylla ka dei ka jaka kaba heh bad kane ka buh jingeh ïa kiba bun ki nongtih dewïong bad kane ka paw shynna ruh ba ka Sorkar kam pyrkhat eiei na ka bynta kiba bun ki nongtih dewïong ki bym lah kot ban ïoh ïa ka jaka kaba heh 100 hectare. Ngi ladep ruh ban aiti ïa ka dorkhas sha u Myntri Rangbah ka jylla u Conrad Sangma ha ka 5 tarik, Jymmang 2023 bad ngi la kyntu ruh ïa u ban khmih bniah biang halor kane ka bynta,” ong u Bah Sambormi.
Ka seng ka pynpaw, ba katkum ka jingjurip jong ka National Green Tribunal (NGT) ha u Nohprah, 2018, ka la lap ba kane ka jingtih dewïong ha kane ka jylla Meghalaya khamtam ha rilum Khasi bad Jaiñtia ka sdang ban paw dei ha ki snem 1970 ha kaba la tip ruh ba ka rilum Jaiñtia ka dei kaba lah ban pynmih bun bha ïa u dewïong. Ka dei ruh ka kam kaba la trei naduh ki por u mynbarim. Hato kumno kin shu duh noh ïa la ka jong ka hok da kaba pyntreikam ïa ka SOP jong ka Sorkar jylla,” la ong ka Seng.
Ha kaba ïakren bad u Secretary jong ka tnat Mining & Geology Bah E. Kharmalki, u la ong ba ka dei ka mat kaba hap ban pyrkhat ha shwa ban pyntreikam ïa ki kyndon bad ong ruh ha kine ki sngi ki ban wan kan sa don ka jingialang hapdeng ka Sorkar Jylla bad ka Ministry of Coal India ban ïakren halor kane ka bynta kaba ïadei bad ka jingdon ka jaka kaba 100 hectare.
Ka JNC ka la pynpaw ruh ka jingsngewkhia halor kawei ka jingthoh (Office Memorandum in Chapter I, Para D-Checklist) kaba kdew ruh halor ka jingiateh kular ki trai jaka bad ki briew kiba aplai ïa ka Mining Lease kaba ong, ‘kiba aplai kim dei ki trai jaka, kane ka pyni ba ka kyntien APPLICANT ka lah ban dei uno uno u briew ne kano kano ka kompeni ba aplai ban ioh tih dewïong ki dei ban don ka jingiateh kular bad ki trai jaka kaba khlem don kano kano ka jingpyrkhing.’
Ha kane ka bynta ruh ka seng ka ong ba kane ka lah ban long kum ka jingplie lad ïa ki briew kiba nabar ka jylla lane ïa ki kompeni ba kin shim ïa ka kabu ban tih dewïong da kaba ïateh kular bad ki trai jaka bad kum kane ka jingiateh kular kan sa shim bad knieh noh ïa ka hok longtrai jong ki paidbah ka thaiñ kiba ju im ja da kaba tih dewïong.
Ka seng ka la kdew ruh ba ka jylla Meghalaya ka dei kaba la shah kdup ha ka Sixth Schedule kaba long kum ka iktiar ka ban ïada ïa ka khyndew ka shyiap kaba long katkum ka riti synshar ri jong ka ri India kaba pynskhem ïa ka hok longtrai bad ruh ki kyndon jong ka Meghalaya Transfer of Land (Regulation) Act, 1971 kaba la kdew shai ha ka Provision 3 (1) ba ‘ym lah ban ai jaka ïa ki briew kiba nabar jylla lane “No land in Meghalaya shall be transferred by a tribal to a non – tribal.”
Halor kane ka nongrim, ka JNC ka ieng ba dei ban pyntreikam khnang ia ka Meghalaya Transfer of Land (Regulation) Act, 1971 ban khanglad ïa ki briew kiba nabar bad ïa ki kompeni kiba wan ban aplai ïa ka kam tih dewïong.
Ha kaba iadei bad kane ka mat ba ki nong aplai kim lah ban long trai, u Bah E.Kharmalki, u la iathuh ba un sa rah ïa kane ka mat sha ka Law Department ba kan leh ïa kaba donkam.

Leave A Reply

Your email address will not be published.