Angnud u Myntri Rangbah ban pynurlong ïa ka Meghalaya Decade

0

Shillong, Nailar 16: Kum ka jingïashim bynta lang bad ka ri baroh kawei, ka Meghalaya ka la rakhe ïa ka sngi laitluid kaba 78 jong ka Ri India ha kaba u Myntri Rangbah ka Jylla Conrad K Sangma u la pynher ïa ka lama Ri India ha madan Polo.
Haba kren ban kynmaw ïa ki jingkular ba u la ai ha ka jingrakhe ïa ka jingdap 50 snem ka Jylla Meghalaya, u Conrad ula ong ba ka jingangnud jong u ka long ban pynurlong ïa ka ‘Meghalaya Decade’ hapoh ka ‘Meghalaya Age’, ïa kaba yn khot kum ka ‘Meghalaya 2032 Vision’.
“Nga la ai ka jingkular ba u snem 2022 un dei u snem ka jingsdang jong ka ‘Meghalaya Decade’ kaba mut ba ka por 10 snem naduh u snem 2022 haduh 2032 yn sdang ïohi ïa ka Meghalaya ba kan mih kum kawei na ki 10 tylli ki Jylla ba pawnam jong ka India ha ka jingkiew jong ka GDP na ka bynta uwei pa uwei u briew u Nongshong shnong bad ka jingïoh ïa ki thong jong ka roi ka san. Ka jingangnud jong nga ka long ban thaw ïa ka Meghalaya Decade hapoh ka Meghalaya Age,” ong u Conrad.
U Conrad ula pynbna ba la pyllait ïa ka ‘Vision Document’ kaba la ai kyrteng ka ‘Meghalaya at 60’, ba la pyllait ha ka 14 tarik mynta u bnai.
U Conrad u la kyntu ïa ki nongshong shnong ban ïashim bynta shitrhem bad ban ïasam ïa ki jingmut bad ki jingangnud jong ki na ka bynta ka jylla Meghalaya ha u snem 2032 da kaba sot na u myllung Khasi U Soso Tham – “Aïu ngin leh namar ka Ri”.
Ka Blueprint ban pynurlong ïa ka jingangnud jong ka ‘Meghalaya Decade’ lane ka ‘Meghalaya 2032 Vision’ ka dei ka ‘Mission 10’, ka ban buh ïa ka Jylla hapdeng ki Top 10 na ki jylla jong ka Ri.
Ka plan ka kynthup ïa ki 10 tylli ki jingkular kiba kongsan, kiba thmu ban kyntiew ïa ka jingim jong uwei pa uwei u nongshong shnong.
Kine ki jingkular ki kynthup, ka jingpynïasoh surok, ka jingpynbiang um, ka jingpynbiang bording, ka ïing ka sem, ka koit ka khiah kaba paka, ka jingpule kaba bha, ka jingpynbbha ïa ka imlang sahlang, ka jingshakri ban pynbiang ïa ki internet bad telecom, ka jingshakri ha ki ïng ki sem bad ki jingtei ha ka imlang sahlang kum ki madan ïalehkai bad ki jaka ïalehkai paidbah wat ha ki jaka ba jngai tam jong ka Jylla.
Haba pynpaw ïa ki katto katne ki jingjop jong ka Sorkar, u Conrad ula pyntip ba ka jingpynpoi um hapoh ïing ka la long 5.2 lak tylli ki longïing, kaba mut 80% lada ïanujor na ki 4,500 tylli ki longïing ba poi ha ki san snem mynshwa.
“Ka sienjam kaba bud hadien ba la pynbiang ïa ka um ka long ban pynthikna ïa ka jingpoi um jong kine ki kor um. Ngi dang trei ïa ka prokram ban ïada bad pynthymmai ïa ki spah tylli ki tyllong um ha kylleng ka Jylla,” u la ong.
Ka Sorkar ka la shna 2,500 kilometre ki surok bad dangshen ka Sorkar ka la ïoh jingmynjur ban shna surok thymmai ba kot sha ka T.2,500 klur ban pynïasoh ïa ki 7000 tylli ki shnong ha ka Jylla.
Ka koit ka khiah ka dei kawei pat ka mat kaba kongsan, ha kaba ka jingïap jong ki longkmie bad ki khunlung ka la nang hiar namar ki skhim ba kynthup ka Chief Minister Safe Motherhood Scheme.
Haba kdew ba ka jylla ka la pynbun ar shah ïa ki jaka sumar Sorkar kiba ai ïa ki lad Ultrasound ha kine ki ar snem ba la dep, u Conrad u la kyrpad ïa baroh ki nongtrei ka koit ka khiah ba kin pynthikna ba ïa kawei pa kawei ka longkmie ba armet dei ban pynbiang la kumno kumno kawei ka ultrasound scan hapoh ka taïew kaba 20 jong ka jingkha khun khnang ban pynthikna ka koit ka khiah.
“Ngi la ïohi ïa ka jinghiar kaba 47% ha ka jingïap jong ki longkmie bad 30% ha ka jingïap jong ki khyllung. Kane ka jinghiar kadei ka rekod bad ka dei na ka daw jong ka Chief Minister Safe Motherhood Scheme. Palat 30 tylli ki sub-centre kiba thymmai la shna tang mynta u snem, bad sa 100 tylli la buh por ban pyndep. Kane kan pynkiew ïa ka jingdon jong ki sub-centre baroh na ka 460 sha ka 610. Palat 137 tylli na kine ki centre ki don ki jaka sah ba marjan na ka bynta ki nongtrei ka koit ka khiah ban pynlah ïa ki ban ai jingshakri ha ka liang ka koit ka khiah baroh shisngi,” ula ong.
U Conrad ula pyntip ruh ba ka Sorkar ka don ka jingkyrmen ban plie noh ïa ka Shillong Medical College ha u 2025-2026 bad ka jingtrei ïa ka Tura Medical College ka dang ïaid shaphrang.
U Myntri Rangbah ula pynpaw ruh ïa ka jingthrang ka Sorkar ban nang kyntiew ïa ka rep ka riang, ka kam jngohkai pyrthei, ka jingpynroi ïa ki sap, ka karkhana, ka Green Economy, ka jingpyntip, ka bording, bad ha ka tnat pynroi sor.
Kine ki jingpyrshang kidei ban kyntiew ïa ka GDP jong ka Meghalaya sha ka $10 billion ha u snem 2028, ha kaba ka jingkheiñ kan long $16 billion haduh u snem 2032. Nalor kata, ka Meghalaya Industrial and Investment Promotion Policy ka thmu ban khring ïa ka T.10,000 klur ha ki jingbei tyngka ha ki san snem ban wan, kaba pynmih 5 lak tylli ki kam thymmai.
“Kine ki jingpyrshang ki la pynlong ïa ki nongrep, ki nongseng kam seng jam, ki nongpynbiang ïa ki jaka pdiang sngewbha, bad ki nongtrei IT ban kiew ha ka ïoh ka kot. Ki projek kiba bun, kynthup ïa ki jaka jngohkai pyrthei, ki jaka treikam, ki jaka sor ba thymmai, bad ki hotel ba rem dor ki dang ïaid shakhmat. Ka Meghalaya Industrial and Investment Promotion Policy ba thymmai ka buh thong ban khring ïa ki nongbei tyngka ba T.10,000 klur ha kine ki san snem ban wan. Kine ki jingthmu baroh kin kyntiew ïa ka Meghalaya’s GDP sha ka 10 billion dollar ha u snem 2028 bad kan pynmih 5 lak tylli ki lad ïoh kam thymmai na ka bynta ki samla jong ngi. Haduh u snem 2032, la antad ba ka GDP jong ka Meghalaya kan poi sha ka 16 billion tyngka,” ula ong.
Nalor kane u Myntri Rangbah ka Jylla ula pyntip ba ka thong kaba radbah jong ka Jylla, kaba long ban ïoh ïa ka ‘Viksit Meghalaya’ kaba don ka jingïohnong kaba T.100 klur haduh u snem 2047, ha kaba ka Jylla Meghalaya kan rakhe ïa ka jingdap 75 snem jong ka Jylla.
“Kane kan ïadei bad ka jingangnud u Myntri Rangbahduh ka Ri India u Narendra Modi ban pynkylla dur ïa ka India ha shuwa u snem 2047 kaba dei ruh ka snem ba ka India kan dap 100 snem ka jingïoh laitluid,” ula ong.
“Ha kane ka sngi kyrpang, ngin kular ban long ki ban wanrah ka jingmyntoi ïa ka Jylla namar ka thong kadei ban pynlong ïa ka Meghalaya kum kawei baki 10 tylli ki Jylla kiba paw bha ha u snem 2032 haka ba ka Meghalaya kan dap 60 snem,” ula ong.

Leave A Reply

Your email address will not be published.