Ai kin ïaid shwa lyngba ka snam jong ngi hynrei ngin ym ailad ban tih ïa u Uranium: KSU

0

Shillong, ‘Naitung 28: Ka Khasi Students’ Union (KSU) South West Khasi Hills District ka la kren da kaba shai ïa ka Sorkar India ba ka seng kan ym ailad ban tih ïa u Uranium napoh Kylleng-Pyndengsohïong-Mawthabah.
Ka seng ka la kynthoh hadien ba u Myntri ka Sorkar Pdeng u Dr. Jitendra Singh u la ai jubab ïa ka jingkylli ba la wanrah da u MP u Rahul Kaswan hapoh ka Iingdorbar Thawaiñ Lok Sabha ha ka sngi Balang. U Singh u la ong ba ka Atomic Mineral Directorate for Exploration and Research ka dei ka tnat jong ka Department of Atomic Energy (DAE) kaba la pynthikna ïa ka jingdon jong u Uranium Oxide haduh 3,82,675 ton ha baroh kawei ka ri.
U Singh u la ïathuh ba ha Meghalaya u Uranium Oxide uba don ha Kylleng-Pyndengsohïong-Mawthabah u long 9,500 ton, ha Wahkyn-Wahkut u don 9,764 ton ha Gomaghat-Phlangdiloiñ u don 1000 ton, ha Tyrnai u don 600 ton, ha Lostoiñ u don 869 ton bad ha Umthongkut u don 1,535 ton. Haba kheiñ lang ïa ka jingdon jong u Uranium Oxide ka long 23,268 ton.
“Ka Seng ka kwah ban kren da kaba shai sha ka Sorkar India ba ai kan ïaid shwa lyngba ka snam lane lyngba ki metïap jong ngi hynrei ka KSU kan ym ailad ban tih ïa u marpohkhyndew Uranium,” ong u President ka KSU, South West Khasi Hills District u samla Forwardman Nongrem ha u kyrwoh ba la phah sha ki lad pathai khubor.
“Kane ka rai, ka long hadien ba ngi la ïohi ba ka Sorkar India kam pat sangeh ban pyrshang ban tih ïa u Uranium hapoh Mawthabah-Domïasiat bad kiwei kiwei ki bynta South West Khasi Hills District. Katba kum ka jubab jong u u Myntri ka Sorkar Pdeng u Dr. Jitendra Singh ha ka Iingdorbar Thawaiñ Lok Sabha ha ka sngi Balang,” ong u kyrwoh.
Haba phah ïa u kyrwoh sha ka Sorkar Jylla bad sha ka Sorkar India, ka KSU ka la ong, “ngi la long kiba la kloi ban ïa umsnam, ban tur na ka ding ne na ka snam bad wat ban rah atiar ruh lada ka dawa ïa ki ban leh kumta bad lada ki bor Sorkar ki mut ban thom da ka bor halor kane ka bynta.”
Ka Seng ka la ïohi ruh ba ka Sorkar India ka la pyni bad aidak halor kane ka bynta hynrei ka Seng ka maham ba ka dak kaba rit kan pynpluh ïa ki mynsiem jong ki samla ka jaidbynriew bad ïa ka thaiñ bad lada kan mih ka jingïaumsnam hapoh ka distrik ka Sorkar ka dei ban shim ïa ki jingkitkhlieh. Ka Seng ka la pynrem jur ïa ka Sorkar MDA kaba long kum u ‘si Sam khmut jong ka Sorkar India halor kane ka bynta.
“Ka Seng ka la ju kren na ka por sha ka por ban rah ïa ka ‘resolution’ ban khylliap noh ïa ka mat Uranium ha State Legislative Assembly, hynrei kaei ba ka sorkar ka la leh halor kane?” la buh jingkylli ka KSU.
“Ka Seng ka la kren ïa ka Sorkar Jylla ban rah sha ka Ministry of Environment Forest and Climate Change (MoEF&CC) ba dei ban phah weng noh ïa ka jingbit (Environmental Clearance) halor ka kam tih Uranium ha Domïasiat bad ha Mawthabah ïa kaba la ai naduh u bnai Nohprah, 2007 nalor kiwei kiwei pat ki jingbit ba kane ka Ministry ka la ai na ka por sha ka por ha kiwei kiwei ki jaka ban ksam uranium (Exploratory Drilling ) hynrei kaei ba kane ka Sdorkar MDA ka la leh?” la kynthoh ka Seng.
“Namarkata, ka seng ka maham jur ruh ïa kino kino ki briew Sorkar ne briew shimet ba wan mushlia ha kito ki thaiñ kiba wan pynbiej bad ïalam bakla ïa ki paidbah kato ka thaiñ da kaba ka kwah ban ong, ‘ka por ka dang biang ba phin kylla kaba mut noh hashwa ba ka jaidbynriew kan ym map shuh ïa ki kam ba ki ki leh ne hashwa ba ka por kan dier ïa ki ba ngin pdiang ïa ki jingkylla bamut jong phi,” la maham ka Seng.
“Ka Seng ka kwah ban ban biang bad ban ai ka khubor kaba shai ba ka jingpyrshah jong ngi halor u marpoh khyndew ka khlaiñ bad kan nangïai khlaiñ, ka nongrim pyrshah Uranium ka dang skhem bad kum ki dkhot ka seng ki la pynkhreh lypa ban ïa tyngkhuh, kam pher la ka long da ka ktien, da ka snam ne wat da ki atiar ïaleh ruh,” la byrngem ka KSU South West Khasi Hills District.

Leave A Reply

Your email address will not be published.