ïasam jingtip ki stad bad ki doktor na ka Kokilaben Hospital, Mumbai bad ka MSSA halor ki lad jingsumar na ka jingpang bampong
Shillong, Jylliew : Ki doktor ba pyntbit ha ka jingsumar ïa ka jingpang bampong ïa kiba la tip kum ki Oncologist na Kokilaben Dhirubhai Ambani Hospital, Mumbai ha ryngkat ka jingïatreilang bad ka Meghalaya Medical Services Association (MSSA) ki la pynlong ïa ka jingïakren kaba seisoh bha bad ki doktor ba paw ka Shillong, ban ïasam jingtip bad ïakren ruh shaphang ki lad bad ki buit ai jingsumar jong kane ka juk mynta ha kaba ïadei bad kane ka jingpang ka ban ym ktah ne kaba duna ka jingktah ïa kiwei ki bynta jong ka met.
ïa kane ka jingïalang la pynshongkun da ka jingïadon lang jong I Dr. H.C. Lyndem, Director Health Services (Medical Institutions). Kiba lamkhmat ïa ka jingïakren ki kynthup ïa I Dr. Rajesh Mistry, Director, Oncology bad I Dr. Manoj Mulchandani, Consultant, General Laparoscopic and Robotic Colorectal Surgeon na Kokilaben Hospital Mumbai. Baroh ar ngut kine ki doctor ba la pyntbit bha ha kane kane ka jingsumar ki la pynpaw bad kren shaphang ki kor ki bor thymmai ka juk mynta na ka bynta ban leh ïa ka jingpuid ïa kiba ïoh ïa ka jingpang bampong ha kaba kane ka rukom ai jingsumar kan ïarap khambha ïa ki nongpang bad kan wanrah ruh ïa ka jingkylla ha ka rukom ai jingsumar ïa kane ka jingpang lyngba kine ki rukom puid kiba thymmai.
Ka Kokilaben Dhirubhai Ambani Hospital kadei ka hospital kaba la biang bha bad kaba paw bha ruh ha ka rukom ai jingsumar ïa ka jingpang bampong bad ki la lah ban trei radbah na ka bynta ban ai jingsumar kaba bha tam sha ki briew na ka thaiñ shatei lammihngi mynta la bun snem. Ha kane ka jingïalang la phaikhmat bha ruh halor ka phang kaba ïadei bad ka jingpuid ïa ka jingpang bampong, khamtam ban pynduna ïa ka jingktah pat ïa ka met ka phad na ka daw jong ka jingpuid, shuh shuh ha ka jingpuid la pyndonkam ruh ïa ki tiar ki tar ba lah ban ong ba ki dei ki robot ne robotic-assisted procedures, bad kiwei kiwei ki jait tiar kiba katkum ka juk stad ba mynta na ka bynta ban sumar ïa ka jingpang bampong.
Ha kane ka jingïalang la ïakren bad ïasam jingtip para doktor, ki riew shemphang ha kane ka liang, bad kiei ki jingïakynduh jong ki ha ka por ba ai jingsumar khnang ban yn lah ban leh ïa ka jingpuid ïa ki nongpang ha ka rukom kaba biang tam bad ba ki nongpang kin ïoh ïa ka jingsumar kaba bha tam.
U Dr. Rajesh Mistry u la kren shaphang ka ‘Da Vinci Robotic System’ ha Kokilaben Dhirubhai Ambani Hospital kaba ïarap ïa ki doktor ba kin lah ban leh ïa ka jingpuid na ka bynta ki bun jait ki jingpang bampong. U la ong, “Ka jingpyndonkam lang ïa ki jingsumar da kaba pyndonkam ïa ki robot na ka bynta ba leh ïa ki jingpuid kiba kham jynjar hynrei ka bym da ktah than pat ïa ka met ka phad I nongpang, ka pynduna ruh ïa ka jingduna snam, ka pynduna ïa ka jinghap ban sah ha hospital bad ba I nongpang in ïoh ïa ka jingkoit kaba kloi. Ki doktor ki lah ban leh ïa kine ki jingpuid kiba kham jynjar hynrei da ka rukom puid kaba biang sbiak, kaba ym don jingeh, bad ba ki dokror ki lah ban leh ïa ka jingpuid kat ba donkam ban leh da ka jingïarap jong ki robot bad kane ka pher ban ïa ka rukom puid ba ju leh baroh/ da ki rukom puid kiba ju leh baroh shi katta.”
U la ai jingmut ba ka jingpuid da ka jingpyndonkam da u robot lah ban leh na ka bynta ban puid ïa ka bynta jong ka kpoh, bad ka shadem, bad kumjuh ruh ïa ki katto katne ki bynta jong ka ryndang bad ka shyntur. I Dr. Mistry shuh shuh I la bynrap da kaba ong “Ia kane ka tiar ba long kum u robot ba la pyndonkam na ka bynta ban puid la shna ha kata ka rukom ba kan don ïa ki kti kiba don camera bad lai tylli kiwei ki kti kiba treikam ha kaba la pyndait ïa ki tiar puid. Ka don ruh ïa u console ne ka kor ban pynïaid ïa kine ki tiar puid bad ïa kane ka kor la pynïaid da I operating surgeon ne I doktor ba pyntbit ha ka liang ban puid bad I doktor I la ban ïohi shai bha ïa kane ka bynta ba leh ïa ka jingpuid.”
U Dr. Manoj Mulchandani, u la ong, “Ka jinglap kloi ïa ka jingpang lyngba ka jingleh ïa ka eksamin ne screening ka long kaba donkam bha na ka bynta ban ai pynduh jait ïa ka jingpang bampong ne cancer. Ngi la ïohi bun ki nongpang na ka thaiñ kiba la wan sha ngi bad kawei kaba ngi shem ka long ka jingleh ïa ka screening program namar ka long kawei na ki jingodnkam jong ka thaiñ, ngi lah ban pynlait na ka jingkhlad jong I nongpang bad pyntikna ban ïoh ïa ka jingsumar ha ka por kaba biang bad kumta hi yn lah ban pynduh ïa ka cancer lada lap shen ïa ka.”
Haba ngam kham bniah shaphang ki lad ai jingsumar kiba katkum ka juk mynta bad kiba pynduna ïa ka jingktah ïa ka met ka phad I nongpang, u la bynrap, “Kine ki rukom ai jingsumar ki ailad ïa ki doktor ba ki lah ban leh ïa ki jingsumar kata da kaba puid wat ïa I bynta iba rit bha ruh ne ïa ka jingpuid ïa ka doh, ka pynduna ïa ka jingsahdak bad pynduna ruh ïa ka jingshitom hadien ba la dep puid bad pyntikna ruh ba ka jingpuid ka long kaba biang bha.”
Ka Kokilaben Hospital ka ngeit skhem halor ka jingïasam jingtip bad na ka por sha ka por ka ju pynlong ïa ki jingïalang ha kylleng ka India ba pynsaphriang jingtip shaphang ki rukom ai jingsumar kiba dang mih thymmai lyngba ka jingpyndonkam ïa ki kor ki bor teknology bad ki rukom ai jingsumar. Da ka jingkiew jong ki briew kiba ïoh ïa ka jingpang bampong ha India, ka long kaba donkam shisha ban ïoh ïa kum kine ki rynsan kiba lah ban long ka bynta ba kyrpang ha ka rukom ai jingsumar.
Kane ka jingïalang ka la kut da ka jingseisoh namar ba ki doktor na Shillong ki la pynpaw ïa ka jingai khublei bad la ïasam ruh ïa ki jingtip kiba donkam. Kane ka jingïasam jingtip kan ïarap ïa ki ban wanrah ka jingpher ha ka jingim ki nongpang bad kan nang kyntiew ruh ïa ka rukom ai jingsumar, khamtam ïa ka jingpang bampong ha ka thaiñ.