Rakhe ka DM&HP ïa ka “World Heart Day” bad “World Senior Citizen Day”

Mawkyrwat, Risaw 02: Ka ophis jong ka District Mental & Health Programme (DM&HP), South West Khasi Hills District ryngkat ka Civil Hospital, Mawkyrwat ka la rakhe ïa ki ar tylli ki sngi ba kyrpang kiba dei ha ka liang ka koit ka khiah kata ka ‘World Heart Day’ bad ‘World Senior Citizen Day’ hapoh Civil Hospital Mawkyrwat, South West Khasi Hills District.
Ha kane ka jingrakhe la don ryngkat da u Medical Superintendent, ki Medical & Health Officers, ki Clinical Psychologist, DMHP, Psychiatric Nurse, DMHP bad Ward Assistant napoh ka District Mental & Health Programme (DM&HP) ryngkat ki nongshim bynta kynthup ïa ki tymmen ki san bad ki nongwan shim dawai.
Ka Dr. J Syiemlieh haba kren ha ka jingïalang ba lyngkot, ka la pynshai halor ka World Heart Day bad ïa ki jingpang kiba ktah ïa u klong snam bad kine jingpang ki lah ruh ban wanrah sha ka jingïap. Ka la ong ruh ba lada u klong snam u koit u khiah ka met ruh ka koit ka khiah. Katkum ka jinglap jong ka World Heart Federation la don kumba 20.5 million kiba ïap na ka jingpang vascular disease kaba dei ka jingpang klong snam.
Shuh shuh ha ka jingkren ka la ong ruh ba ka phang pdeng jong kane ka sngi ka dei halor jingdonkam ïa u klongsnam bad tip ïa u klongsnam da kaba ka la pynshai halor ki saw bynta kata kumno ban tip ïa u klongsnam ka long ki dei ban check ïa ka Blood Pressure, Pulse, Test ïa ka jingdon jong ka khleiñ (Cholesterol) bad jingtest mluh.
Ka la ïathuh ruh ba ha kane ka sngi la rakhe ruh ïa ka World Senior Citizens Day ne ka sngi kyrpang jong ki ‘riew tymmen, kumta ka la batai halor kane ka phang kaba dei na ka bynta ki briew kiba la kham rangbah kata kiba la 60 snem sha jrong da kaba batai halor ki jingpang kiba ki tymmen barabor ki ju ïoh ka kynthupïai ka jingpang heart ne klongsnam, pang shini bad cancer lane bampong. Ka la ong ba hapoh Ri India 63% ki briew ki ba la tymmen kiba ïap na kine ki jingpang.
Ha kajuh ka por ka la batai ruh kumno ban ïada na kine ki lai tylli ki jingpang ka long ba ki hap ban test ïa ka BP bad ban wad jingïarap ha ka por kaba biang lyngba ki Sub Centre ne ki jaka sumar ba jan. “Kine ki Sub Centre ki ju buh ïa ki sngi ban screen na ka bynta ki briew kiba lah kham heh ha ka kyrta ban leh ïa ka screening”, ka la ong.
a kong A. Lyngkhei, Clinical Psychologist ka la kren halor ka koit ka khiah ha ka jingmut jingpyrkhat jong ki briew kiba lah noh ka kyrta lane kiba lah 60 snem sha jrong. Ka la batai halor kaei kata ka koit ka khiah ha ka jingmut jingpyrkhat bad halor ka jingdonkam jong ka koit ka khiah ha ka jingmut jingpyrkhat. “Ki jait jingpang kum ka Depression, Anxiety, Somatoform Disorder bad Dementia bad ki dak ki shin kiba paw lada don kum kine ki jingpang”, ka la bynrap. Kumta kaba donkam ka long ba ki dei ban sumar bha ïa ki briew kiba la noh ka kyrta bad lada ki ïohi kino kino ki kak ki shim ba ki don ha kaba ïa dei bad ka jingthud ha ka koit ka khiah jong ka jingmut jingpyrkhat ki lah ban wad jingïarap noh kham kloi khnang ban leit na kaba ban jur ka jingpang bad dei ban long tista ha ban leit check-up.
Shuh shuh ka la batai ruh ba ka District Mental & Health Programme (DM&HP) ka don ha Civil Hospital bad ki ai jingpynkoit bad ïarap halor ki briew kiba shah ktah ha ka jingpang jingmut jingpyrkhat.
Hadien ka program la pynbud ruh da ka check-up bad assessment na ka bynta ki briew kiba lah kham Rangbah ka karta da ka Clinical Psychologist bad ka Psychiatric Nurse.