Shillong, Risaw 01: Ka tnat excise jong ka sorkar jylla ka la buh ïa ka thong ban kyntiew ïa ka jingmih kaban palat ïa ka T. 500 klur hapoh ka snem mang tyngka wat hapdeng ka jingpynkhreh ban pyntreikam noh ïa ki QR code based tracking system na ka bynta ki tiar bapher bapher ban lap ïa ki jinglait tuh bad kumjuh ruh ban kyntiew ïa ka jingmih ne revenue da 5 haduh 10 percent.
Haba kren sha ki lad pathai khubor u Myntri ka tnat Excise u Bah Kyrmen Shylla u la ong, “Ka jingmih jong ka tnat ka la nang kiew manla u snem. Mynta u snem ka thong jong ngi ka long ban pynmih ka kamai ne jingïoh kaba palat T. 500 klur. Kane kan long ka jingnoh synniang jong ngi sha ka jylla.”
U Bah Shylla u la pyntip ruh ba ka tnat ka dang don ha ka lynti ban pyntreikam ïa ka QR code based tracking system ban pynbha shuh shuh ïa ka jingïoh kamai. Katkum ka jingong jong u, ka jingpyndep ïa kane ka kam kan lah ban shim por 2 haduh 3 bnai.
“Haba poi sha ki hologram, ka por ka la kut na ka bynta jong ki. Ban pynrung ïa ka QR code ka don ka lynti pynïaid kam kaba dei ban leh. Kumta namar kane ngi la pynjlan ka jingai por ïa ki naba ngin ym lah ban shu pyllait ïa ki tiar ban poi sha ki ïew khlem kano kano ka jingbuddien. Mynta ka kam ban buddien ka long tang lyngba ka hologram. Ngi la pynjlan ïa ka jingai por ïa ka kompeni, kiba sam ïa ki hologram ka long ban pyndep ïa ka kam ban pynrung ïa ka QR code, ngi donkam katto katne por. Halor kane ka nongrim ngi la pynjlan bad kan long ruh kumba 2 ne 3 bnai,” u la ong.
U Myntri u la pynshai halor ka jingdonkam ban pynrung ïa kane ka technology kaba thymmai bad ong ba kan ym don ka jingleh ne pynbud thok (duplicacy) ïa ki tiar. “Kane kadei namar kawei ka QR code kan long na ka bynta uwei u bilor. Lada ka don kano kano ka duplicacy, ka jingshim jingkitkhlieh kan dei ha ka company,” u la ong.
U la ong ba ka tracking system kaba thymmai kan ym ai jaka ïa kano kano ka kam kaba beaiñ haba phai sha kano kano ka jingjia ha kaba ki don ki briew kiba la shna kiad khlem ka jingïoh bor.
Haba kylli u Myntri u la pyntip ba ka tnat kam pat shym la kyntiew ïa ka dor bad ha ka jingjia ka dor kaba mynta ka long kaba duna ïa ka dor kaba la buh bad pynneh da ka Assam. Namar kata kam don ka jingkylli ba ka don ka jingduh ka jingïoh ne jingmih sha ka jylla.
“Haba poi sha kane mynshwa nga kynmaw ka la don ka jingleh ba marsien kyntiew dor da ka jylla ba marjan, ngi ju ïaleh lang kumjuh, ngi bud ruh kumjuh ïa ka juh ka rukom treikam watla ka dor ka don ka jingïapher kaba khyndiat bad ka Assam naba kadei ka jylla kaba heh bad mangi ngi dei kaba rit kumta ngim sngewdei ban ïaid lang kumjuh bad ki halor kane ka bynta. Ngi dei ban long barabor kham hapoh ïa ki hynrei ngi pyrshang ban long marjan bad ki ha kajuh ka por,” u la ong.
