Lada ki nonghikai ki ïoh kham heh ka jingsiew lehse kin kham kylluid mynsiem ban treibha ïa ka kam

0

H aba shu peit na ki dak ki shin, ha ki khyndiat sngi ba ladep, la ïohi, kumba ka jingïakhih kaba shiphew sngi jong ki nonghikai Adhoc, ka sdang ban ïaid kam bad kata ka long, ba ka sorkar jylla, kan siew tulop noh kham bha ïa ki.
Ka jingmut jong ka sorkar ka long kaba sngewieid bad kaba ki nonghikai, ki dei ban ai jingïaroh, wat la ka la dier por eh bad ba kiba bun ki nonghikai, ki la duh ei ïa katei ka kabu ksiar, ba kin ïoh mad ïa ka jingsiew kaba biang, ba kin kyrshan ïa la ka ïing ka sem.
Hynrei ka wan pat ka jingkylli, ba kumno u Myntri ka pule puthi, uba dang shu shimti kam dang kumba ar taïew antad, u lehraiñ haduh katta katta, ban shim ïa katei ka rai kaba kham heh lane ban leit ïakynduh ïa u Myntri Rangbah dalade hi ban ïasyllok halor kane ka mat, hynrei, ula shu pynlong ïa ka jingïalang kaba shu ïa khublei kti bad ki nonghikai bad ka bym don rai eiei ruh em bad katei ka kren shai, ba ula shu long pleng tang u Myntri uba shu soi, katba ïa ka rai kaba dei bad ka tnat jong u, la tuklar hi da u Myntri Rangbah ka jylla.
Ka rai jong u Myntri Rangbah ban kyntiew tulop ïa ki nonghikai, ka long kaba donkam, namarba ki nonghikai, kiba don ïa kajuh ka kyrdan, hynrei ka tulop ka ïapher ka bneng ka khyndew, tang naba ki hikai hapdeng ka skul sorkar, ka school deficit, ka sorkar adhoc, ka school private bad kumta ter ter bad kane ka jingsiew rit than, ka la khñiot beiñ ïa kiba bun kiba bang ïa katei ka laiñ, namar ba ngi ju ïohi, ha ki kotkhubor, ïa shibun ki jingpynbna, ha kaba ki khot kam hikai ïa kiba la pyndep ïa ka BA, ka BEd lane ka DELET lem bad ka jingmlien kaba bun snem, ha katei ka kam, hynrei ka tulop, ka dei kaba T.5 lane T.6 lane haduh T.8 hajar shibnai bad kumta ka jingsiew bad ka kyrdan kaba ki kwah, kam ïahab eiei ruh em.
Lyngba kane ka rai, ka sorkar jylla, ka dei ban buh ïa ka kyndon, ha kaba ka jingsiew tulop ïa ki nong hikai kam dei ban duna ïa ka dor kaba rit tam (basic rate ne pay), kaba la buh da ka sorkar bad lada u nonghikai adhoc, un ïoh ha ka dor kaba T.20 hajar shibnai, kumta kiwei ruh ki dei ban siew ha katei ka dor bad lada ka don katei ka jingpynbeit, kumta ki nong hikai kin kham heh kamai bad kin nang trei bha ruh, ïa la ka jong ka kam jong ki.
Kaei kaba kham sngewkhia shuh shuh ka long ban ïohi ba manla ka por ki nonghikai ha la ki kyrdan ne kynhun bapher bapher ki hap beit ban mih sha surok ban dawa ïa la ki jong ki bai nong ne tulop kumba trei kam private ne ki kam shimet ba ynda la kut bnai la hap ban shu pan hi na ki trai ai bylla ban ainoh ïa ki bainong.
Ka long ruh kaba sngewlehraiñ ruh ban ïohi ba kane ka Sorkar ka mang pisa bun bha imat ha ki kam sngewbha bad ki tamasa bad khamtam eh ban khot ruh ïa ki nongrwai kiba nabar ri ban siew ka jingsiew kaba rem, katba kiba bun ki nongshong shnong, ki nonghikai bad ki duk ki rangli, kiba bylla ha ki ADC, kiba bylla bainong Sngi bad kumta ter ter ki ïoh ki bainong barit kiba shem jingeh shibun ban pyndap ïa la ki jong ki ïing ki sem.
Ha kaba ïadei bad ki nonghikai kaei kaba donkam mynta ka long ba na ka liang ka sorkar ka dei ban pyrkhat na ka bynta ban kyntiew ïa ka jingsiew tulop ïa ki nonghikai bad lada ka sorkar ka pyntreikam noh ïa Meghalaya Education Grant kan dei ban long salonsar bad ba ka jingsiew ruh ka dei ban long katkum ka jingtrei slem ïa ka kam.
Lehse na ka liang ki skul ne ki Managing Committee ki donkam ruh ban pynkhreh ïa ki mang tyngka kiba biang naba lada ka jingsiew ïa ki nonghikai ka long kaba rit ne ka basic pay ka long kaba malu mala kan long ruh kaba eh shisha ïa ki skul ban ïoh ïa nonghikai kiba la tbit, kiba la shemphang bad kiba la mlien ruh ïa ki kam hikai.
Kumta halor kane donkam ban don ka jingïatreilang la ka long na ka liang ka sorkar, ki Managing Committee ki skul bad kumjuh ruh ki nonghikai khnang ban wanrah ïa ka pule puthi kaba bha bad kaba kiew hapoh kane ka jylla jong ngi.

Leave A Reply

Your email address will not be published.