Kyrmen ban bteng ka jingpynbeit pud lada wan kano kano ka sorkar ruh
Hadien ka jingshah syllad ha ka khlam COVID-19 ha ki ar snem tam ba la leit noh la i ba ki paidbah ki la don ha ka jingduh jingkyrmen namar kat shaba phai la dap da ki jingkhanglad suda. Naduh ka leit ka wan, ka kamai kajih, ka rep ka riang, ka treikam trei jam bad kumta ter ter la hap ban pynsangeh lut namar kane ka khlam kaba ïabit bad pur sted haduh katta katta. Da ki phew hajar ngut ki briew ki la ngat ha kane ka khlam hapoh kane ka jylla bad da ki hajar ngut ki briew ki la duh ei ïa ka jingim na kane ka jingpang. Hynrei ha u 2022 la ïohi ba ka jingkyrmen ka la sdang ban wan phai namar ki briew ki la ïoh ban sdang trei ban ktah ban kamai kajih, ban leit trei bylla, ban leit rep leit riang bad ïa khaïi pateng ym tang hapoh ri hynrei wat shabar ri ruh bad kumjuh ruh ban leit ban wan na kawei ka jylla sha kawei pat bad wat shabar ri ruh.
Hooid ka jingshong suk shongsaiñ ka la sdang ban wanphai khamtam hadien ba ka seng HNLC ka la kloi ban wan sha ka miej jingïakren ïasuk kaba dang bteng haduh mynta hapdeng ka sorkar jylla bad ka sorkar pdeng. Ym lah ban len ki jingïakhih jong ki seng bhalang bapher bapher halor kiba bun ki mat jingdawa ki ïai don tangba kine ruh kim da ktah jur eh haduh katta katta ïa ki paidbah namar ki nongïalam ki seng bhalang ruh ki pyrkhat bad ïohi jngai namar ki la ïohi katno ki paidbah ki la shah ktah ha ki snem ba la dep bad kumno ki sdang ban ïoh khyllie biang pat mynta u snem. Nalor kata ki nongïalam jong ki seng bhalang ki ïohi ruh katno ka khlam ka la ktah ïa ka pule puthi jongki khynnah bad ki samla pule baroh hapoh ka jylla. Kumta wat la ki buh ïa ki prokram jingïakhih kim da dei eh kiba ktah ïa ki paidbah, ïa ki nongrep bad khamtam ïa ki khynnah skul bad samla pule. Ngi dei ban sngewnguh halor kane ka jingstad ki nongïalam seng bhalang ban pynkynmaw ïa ka sorkar ïa ki mat jingdawa jongki tangba ym ban ktah ïa ki paidbah bad ïa ka pule ka dangle.
Ngi dei ruh ban ai khublei kyrpang ïa ka seng HNLC kaba la kloi ban wan sha ka miej jingïakren ïasuk namar ki nongïalam jongka ki kwah ban im noh ïa ka jingim kaba ïadei dur bad ka imlang ka sahlang ym shuh ban ïa kieng atiar. Halor kane ka sorkar ka dei ban shim khia bha khnang ba ka jingïakren kan ym sahkut tang ha shiteng lynti hynrei haduh ban da poi sha ka thong jong ka jingïasngewthuh jingmut lang na baroh lai liang mamla.
Ka jingïakren ban ïa pynbeit ïa u pud u sam da ka sorkar Meghalaya bad ka sorkar Assam ruh ka la ïaid shaid shaid hooid ha ka wat ba nyngkong la dep ïasoi ruh ïa ka MOU hapdeng ki ar Myntri Rangbah kata u Conrad K Sangma bad u Himanta Biswa Sarma ha khmat u Myntri Kam Pohïing ka ri u Amit Shah ha nongbah Delhi. Ka jingud jingnam bad ka jingbym hun ka don beit namar kumba la ïakut naduh kaba sdang ba ha ka jingïakren ïa pynbeit pud kan don beit ka jingïa ai bad ïashim mar kylliang. Kine ki ar sorkar ki leh ïa kane namar ki kwah ban pynkut noh ïa ka jingïakajia pud hapdeng ki ar jylla.
Ha ka jingshisha ïa ka bynta kaba ar ban ïakren ïa pynbeit pud ruh la dep ïa pynbeit ban sdang noh hynrei namar ka jingleh donbor ki pulit Assam ha Mukroh kaba la jia ha ka 22 tarik u Naiwieng 2022 kaba la wanrah ka jingduh ïa ki hynriew ngut ki mynsiem briew, kane ka kam ka la suki noh hynrei hadien ba la dep ïa pynbeit ban aiti tohkit noh sha ka CBI halor kane ka jingjia, ki ar ngut ki myntri rangbah ki la dep ïa kynduh bad rai ban bteng biang ïa ka jingiakren pynbeit pud. Ym tip haduh hangno kane ka bynta ba ar kan poi namar la mih ki hukum na ka ïing bishar ruh ba ym pat dei ban sieh maw pud ha kito ki jaka ba la dep ïa pynbeit ruh tad haduh ka taiew ba sdang jong u Kyllalyngkot namar ka jingbishar halor kane ka kam ka dang ïaid shakhmat.
Mynta ka jylla ka don ha ka lynti ban jied ia ki nongmihkhmat kiba thymmai bad ia ka sorkar kaba thymmai ym tip shuh lada wan da kiweik i sorkar kin dang bud dien ne em ia kane ka kam hynrei lada wan kane kaba mynta la thikna beit ba kin bud dien biang kumba la kren na ka por sha ka por. Tang kawei ka long ba lada wan kano kano ka sorkar ruh dei ban bud dien bad pyndep ia kane ka kam namar kane ka jingsahteng ka la buh da shisha ia ki paid khappud ha ka jingeh kaba khraw.