Ka samoi kyntiap seng ki Ïarmangkalai ka la poi
Sa tang kumba saw bnai eiei ka samoi jied syiem sha ka ïingdorbar Thawaiñ ka jylla ka la hajan artat. Ka lyer elekshon ka la nang beh kyrthep manla ka sngi. Ki nongkyrshan ki la nang krih ban wad skum thymmai namarba ki san samoi ki la kut bad ki la sngew donkam ban ïoh noh da uwei u nongïalam uba ki kham ïadei jingmut uba ki lah ban pynkohnguh.
Ym tang ki nongkyrshan hynrei wat ki Ïarmangkalai ruh ki khih ki ksar ban ïa ryngkoh na kawei ka seng saiñpyrthei sha kawei pat ka seng saiñpyrthei. Ka kyntien ‘Ïarmangkalai’ la ju sin ïa ki Politishian kiba kynthih seng na kawei ka party sha kawei pat.
Ka jinglong jingman jong ka saiñpyrthei hapoh ka Jylla Meghalaya ka Congress ka la hiar haduh katta katta na ka daw ba ki 12 ngurt ki Ïarmangkalai kim sngew don mon shuh ban dang shong neh hapoh ka Party hynrei shi miet shimiet ki la ïasylla ban leit ïasoh sha ka All India Trinamool Congress (AITC). Kane ka jingkylla syndet jong ka saiñ hima sima hapoh ka jylla ka la nang aibor ïa ka National Peoples Party kaba la ïoh khwai naduh san snem mynshwa ïa ki Ïarmangkalai ka Seng Congress hapoh ka jingïalam jong u Bah Prestone Tynsong, uba dei u Symbud Myntri Rangbah ba mynta jong ka Sorkar Meghalaya Democratic Alliance (MDA).
Ki Ïarmangkalai kim kheiñ satia ïa u paidbah uba la pynkup jaiñ spong ïa ki bad kim don wat tang khyndiat ruh ka raiñ ka rem ban pynkbum ïa la ki nongkyrshan tang ban myntoi ka malade. Kane ka ju long ka dustur ha ka ri synshar paidbah.
Ïa mynta hi, kaba kham ima ka long ïa ki seng riewlum kiba shu pyrsad mynsiem khatduh bad kiba dang don mynta ha Intensive Care Unit (ICU) namarba ym tip lano kin dkut mynsiem. Ka Peoples Democratic Front (PDF) kaba dang shu pynkha thymmai shwa ka Ilekshon 2018 (da u Bah Pynshngaiñ N. Syiem uba la leit rieh tngen noh sha ka Seng NPP bad hadien sa sha ka Seng Congress) mynta ka don hapdeng ka jingsyier mynsiem namarba ki MLA kiba don mynta hapoh ka Party kim da sngew phoida shuh ban dang ïakhun na ka tiket jong ka party ha u snem 2023 namarba ki la shah khring ha ki buit pah jong ka National Peoples Party (NPP) da kaba kheiñ jingkheiñ lada ka NPP kan dang wan phai ha ka bor ha u snem 2023 bad lada ma ki ruh kin dang jop kin dang ïoh shong ha ki shuki ba syaid bad ba jem mum mum ha Secretariat.
Ka HSPDP ruh lehse ka dang sah mynsiem sa tang mynta ka samoi. Ki khubor kiba mih manla ka sngi ki pynpaw ba ki arngut ki Ïarmangkalai kiba la jop na ka tiket jong ka HSPDP ha u snem 2018 kine ruh ki la pynkhreh ban kynthih sha kiwei pat ki party, kata, u Bah Renikton L. Tongkhar sha ka UDP bad u Bah Samlin Malngiang sha ka NPP. Kine ki ruh ki don la ki jong ki jingkheiñ, ïa kata ym lah ban len.
Ka KHNAM kaba don mynta tang uwei ruh u kyrtong, ka don hapdeng ka jingïapait, hapdeng ka kynhun ba la ïalam da u Bah Adelbert Nongrum bad ka kynhun jong u Bah Pyndapborthiaw Saibon. Kane ka seng sainpyrthei ba la pynkha da u Bah Paul Lyngdoh (uba la don mynta ha ka sem jong ka UDP) ka la don mynta ha ICU bad ngin shu ap sa tang ha ka elekshon 2023 kaei kaba ki paidbah kin ai rai la kin dang pynsah mynsiem lane kin pynkut noh.
Ka UDP kaba dei kawei na ki seng riewlum kaba heh tam hapoh ka Jylla Meghalaya ka don u dak jingma namarba ka don tang 9 ngut ki MLA ha kane ka samoi kaba mynta. Ka jinghiar jong ka UDP ha u snem 2018 lehse lah ban ong ba ki paidbah kim don shuh ka jingshahniah ïa kane ka seng riewlum kaba ju kren ïa ki mat ki jura jong ka jaitbynriew halor ki rynsan ïalap elekshon hynrei kaba kloi pat ban ïapeiñ ïa ki nongrim da kaba kylla Team-B jong kano kano seng saiñpyrthei haba ki ïadon lang ha ka sorkar synrop.
Ka BJP ha Meghalaya kam ïapher na ki seng riewlum, namarba naduh ki snem kiba mynshwa kam ju jop palat na ka arngut. Ha Meghalaya ki paidbah kiba pynjop ïa ki kyrtong jong ka BJP ka long ba ki kyrshan namarba ki dang ieid bad ki dang shahniah ïa ki kyrtong hynrei ym namarba ki ieid ne ki shahniah ïa ka party. Namarkata ha u snem 2023, ka saiñ hima sima kan dang kylla namarba ka samoi jied syiem sha ka ingdorbar thawain ka jylla ka dang jlan sa kumba 8 bnai eiei.
Ka NPP kaba don mynta ïa ka jingbun paid kaba haduh 22 ngut ki MLA ha kane ka kynti kan hap ban husiar bha ha ka elekshon 2023 ïoh shu kumno re kumno kan shu shah kyntait ha ki paidbah kiba la jlep hi shoiñ ïa ka rukom synshar kaba u paidbah u khñium manla ka sngi.
Wat u National President ka NPP ïalade ruh um shngaiñ namarba ka jingjop jong u Kyrtong ka BJP u Bernard Marak na Tura Constituency ka la pynrah skhor ïa ka NPP ka bym poi pyrkhat ba shah riam thit ha u paidbah.
U paidbah ka jylla u dang kynmaw kyndiang ïa ka jingthang ïong jong u Conrad Sangma haba u la mad ïa ka jingshahrem hakhmat u kyrtong ka Seng Congress na Selsella Constituency ha ka Ilekshon 2013.
Namarkata ka jingkoppia jong ka NPP ban wanphai biang sha ka bor synshar ha u snem 2023 ka long thik kumba ai boina lypa katba u Hati u dang shakhlaw. Ym tang katta, ka jingïaroh Sorkar MDA (NPP) jong ki Myntri kiba ïoh shuki jem ka long tang ka jingkren arsap namarba ki la tip shai ba lymda kim ïaroh ka jingkhang ka la plie lypa ha kano ma kano ka khyllipmat ban shah pynhap ha ka por kaba kim poi pyrkhat.
Ki saw bnai ki dei ka îa kaba biang tam ïa u paidbah ban pynshong nongrim bad ban pyrkhat ïano ban pynphong jaiñspong namarba lada ki jied ïa u Nongkhaii kin shah lilam baroh san lyiur bad ka lawei badum ka la ap lypa bad lada jied ïa u Khrawpyrkhat uba proh ka jabieng bad uba khraw ka pyrkhat pyrdaiñ ka lawei kan long kaba shai. U paidbah um dei shuh ban ngop ha kine ki 60 ngut ki Ïarmangkalai kiba shu kyntiap nawei shawei manla ka aiom hynrei ki la dei ban jied da ki khmat thymmai kiba lah ban saiñdur ïa ka jylla bad ïa ka lawei jong kiba mynta bad ki ban sa wan.