Shillong, K’ Lyngkot 23: Ki Doctor bad ki nongtrei jong ka District Tuberculosis Office, East Khasi Hills District ha ka sngi Palei ki la leit ban jurip ïa ka shnong Lower Lumparing ban batai bad ban pynsngewthuh ïa ki nongshong shnong ha kaba ïadei bad ka jingpang Tuberculosis ha kaba ki la ong ba kane ka jingpang kadei kaba lah ban pynkoit ym donkam ban tieng.
Ha kane ka prokram na ka liang Dr. B R. Garod, Medical Officer, Incharge ka Lumparing UPHC la batai halor ka jingdonkam ban tip shaphang ka jingpang Tuberculosis, ki kam kiba ktah hapoh ka imlang sahlang. Na ka liang jong ka, ka la batai ruh shuh shuh halor ki dak ki shin kiba paw halor ka jingpang Tuberculosis kaba kynthup ïa ka jingpang jyrhoh kaba lah ban mih snam ne ka bym mih snam kaba lah ban ktah la kumba 2 tañew, nangta ka jingpang khie shit ka jinghiar ka jingkhia, ka jingbym thngan, ka jingthait, ka jingmih syep ha ka por mynmiet, ka jingpang shadem bad kiwei kiwei ki dak ki shin. Na ka liang jong ka ka la pynshlur ruh ïa ki paidbah bad ki nongshong shnong ba kin wan shakhmat ym ban tieng lada ki shem ba ki don ïa kitei ki dak ki shin ba kin wan phah khmih bniah ha ki jaka sumar.
Katba ka Dr. Bayarilin Shanpru, District TB Officer, East Khasi Hills District ha ka jingkren lamkhmat ka la ong ba ka jingpang TB kadei kaba lah ban ai ka jingïada bad kadei ruh kaba lah ban pynkoit kiba ym donkam jingpynlut ha baroh ki jaka sumar jong ka sorkar.
Ha kaba ïadei bad ka jingthmu ba la angnud da ka jylla bad ka ri baroh kawei ban pynduh jait ïa ka jingpang TB hapoh u snem 2025, ka Dr. Shanpru ka la kren ruh ki jingsdang ki kam ba thymmai jong ka sorkar kaba la tip kum ka PRADHAN MANTRI TB MUKT BHARAT ABHIYAAN (PMTBMBA).
Ka la kren ruh halor ki jingthmu bad ki jingsdang jong ka sorkar na ka bynta kiba lah ban nohsynniang ba kin long kum ka Nikshay Mitra kaba ai ka lad jingïarap ïa kiba pang lyngba ka jingnoh synniang da kaba sam ïa ki bam ka ban ïarap ïa kiba pang TB bad kumjuh ruh ban kyntiew ïa ka bam kaba tei met kaba donkam ha kane ka por ba ki dang shah sumar. Ka la batai ruh ba ka jylla kumba ka long mynta ka don kumba 556 ngut kiba pang kiba dang shah sumar bad ka jingkiew kiba la ïoh ka jingkoit ka la poi kumba 85% kaba kdew ba kane ka jingpang ka dei kaba lah ban pynkoit.
U Bah Andrew Marbaniang uba la ïoh ka jingkoit na kane ka jingpang TB u la donlang ha kane ka sngi ha kaba ula sakhi ba kumno u la lah ban koit ïalade na kane ka jingpang. U la long ka nuksa ba kumno ïa kane ka jingpang lah ban pynkoit ha ka por kaba biang bad u la ai mynsiem ïa baroh kiba pang ba kin shim dawai tista khnang ba kin lait na kane ka jingpang bad ka imlang sahlang kaba lait na ka jingpang TB.
Ïa kane ka jingïalang pynsngewthuh paidbah la donlang da District Tuberculosis Officer ka East Khasi Hills District, Dr. B. Shanpru, Medical Officer Incharge ka Lumparing Urban Primary Health Centre, Dr. B R Garod, Bah Andrew Marbaniang TB Champion uba la koit na ka jingpang TB, u Rangbah Shnong Bah D. Shabong bad ki nongshong shnong.
