Ka jingma na u Drok, Ka donkam ka jingiatreilang

Ka jingïoh rung suk u drok ha Sor Shillong ka la nang kynrei bha katba nang mih ki sngi bad une u jingdih uba long u ‘Ksuid’ kynsha aiu re u la rung ha kiba bun ki samla lud shynrang bad ki kynthei. Ha ki snem kiba kham mynshwa, ha Meghalaya, haba buddien na ki rekod kiba rim, tang khyndiat hangno re hangno ba ki nongdih drok ki don ha kane ka jylla. Hynrei u drok, ha kine ki sngi u la rung la jan manla ki shnong ki thaw ki iing ki sem.
Ka jingïohkem ïa ki khynnah samla kiba dih drok da ki sengbhalang, ki bor pynïaid shnong bad ki bor pulit jong ka Anti Narcotic Task Force bad ki pulit ka Special Party kam shym pynkyiuh ne tieng satia ïa kiwei kiba la ngop ha une u jingdih uba sniew uba la hiar thma jar jar kiba bun ki rympei iing. Kiba bun hi kiba shahkem ki dang dei beit tang ki khynnah samla kiba la shah pynngop ban mad ïa une u jingdih uba sniew bad uba ktah ïa ka longryngieng bad uba ktah ïa ka bor pyrkhat bad ka bor jabieng.
Kaba lyngngoh pat ka long balei ki Pulit kim ju ïohkem ïa ki snar khaii (Drug Lord) kiba ju khaii tuh bad pynïaid iew tuh ïa une u jingdih ha kylleng ka sor Shillong bad sha kiwei kiwei ki district jong ka Jylla Meghalaya. Ka jingïohkem ka long beit tang ïa ki snar khaii kiba kamai spah bym hok na kaba pynïaid iew ïa u drok ha ki shnong ki thaw bad ha ki jaka ba jan ki shlem pule puthi.
Ka jingpyrta ki Sengbhalang, ki Dorbar Shnong bad ki kynhun bapher bapher ban ïalap pyrshah ïa ka jingdih ïa u Drok kan shu long tang ka jingpyndep rukom bad ka jingpyrta ha ri khlaw bakynjah namar la ïohi pynban katba nang mih ki kynhun kiba pyrshah ïa ka jingjyllei jong u Drok, katta nang jyllei ruh ki nongdih.
Haba bishar bniah, ka jingeh ka long namar kiba la ngop bad kyrni ha ka jingdih drok, ki la shahkem bad shah pynsah ha ki Rehab Centre ban kylla biang sha ka jingim katba thymmai. Pynban, wat hapdeng ka jingtrei shitom jong ki sengbhalang, ki bor synshar bad ka tnat Pulit pynban dang mih sa kiwei pat ki nongdih kiba thymmai kiba shah pynngop ha la ki paralok ban mad ïa une u jingdih pynbuaid uba pynswai ïa ka met, ïa ka bor jabieng bad uba pyn shad samtawi ïa ka jingim jong u nongdih.
Ha u snem 2016, ki Nongmihkhmat jong ka Iingdorbar Thawaiñ jong ka Jylla ki la ïatai sngewkhia bha halor ka jingkynrei jong u Drok ha ka jylla. U Bah Ardent M. Basaïawmoit, uba long u MLA ka Nongkrem Constituency ha katei ka por u la wanrah da ka Special Motion ïa ka jingkynrei u drok ha ka jylla kaba pynkharoi ruh ïa ka jingkiew ki kam runar ruser ha ka jylla.
Tang ha u snem 2016, katkum ka kaiphod, ka tnat pulit ka la register case haduh 112 tylli hapoh ka Narcotic Drugs and Psychotropic Substances (NDPS) Act. Ha kaba ïadei bad ka jingthmu ban tem ïa ka jingkynrei une u jingdih pynbuaid, ka la don ruh ka jingai jingmut ïa ka Sorkar Jylla ban buh noh ïa ka Narcotic Control Bureau (NCB) ha nongbah Shillong.
Kaba kham isynei ka dei ïa ki samla kiba wan na ki longiing kiba duk kiba toi kiba ki kmie ki kpa ki dei kiba shu bylla mynstep bad thied khaw da miet. Kiba bun hi na ki samla kiba shah kem hadien ba ki la ngop ha une u jingdih ki dei kiba wan na ki iing ba ki kmie ki kpa ki dei kiba duna ka ïoh ka kot. Kane ka dei kawei ka jingeh kaba u drok u hiar thma jar jar ym tang ïa ki khun kiba wan na ki iing kiba don ba em hynrei wat ïa ki longiing kiba duk ba toi.
Ki bor pynïaid shnong, ki paidbah nongshong shnong, ki sengtrei mon sngewbha, ki sengbhalang bad ka Sorkar ki dei ban ïatreilang ban thaw da ka “Drug Policy” ka ban tehlakam ïa ka jingwan tuid kyrthep jong u drok sha kane ka jylla uba wanrah ïa ka jingpang swai ha kiba bun ki samla kiba la ngop ha une u jingdih namar wei ba la kyrni ha kano kano ka jingmlien kaba sniew ka long pat kaba eh ban bthah ïa ki kynjri jong ka.
Ban shu pyrta ha surok, ‘Ong Em ia u Drok’ shi sien shi snem tang ha ka sngi rakhe ïa ka ‘International Day against Drug Abuse’ kam long kaba shongnia namar ka jingïakhun thma pyrshah hi ïa u Drok ka dei beit ban long beit baroh 365 sngi khnang ba ki samla kynthei bad shynrang ki bym pat ngop kin kiar raimaw raidieng na une Iakjakor uba teh mraw ïa ka bor met bad khamtam eh ïa ka bor mynsiem.