Ka Jinglaitluid kaba kumno yn rakhe

0

Mynta u snem,2023 ka ri India ka la rakhe pyndonburom ïa ka jingdap 76 snem jong ka jinglaitluid jong ka ha ka 15 tarik, Nailar. Ka jingrakhe ka shongshit bha lyngba ka jingpynher ïa ka Lama lai rong jong ka ri ha manla ki rympei ïing, ki skul, ki ophis Sorkar wat haduh ki kali kamai bad kali ki jong ki ‘riewshimet ruh kumjuh.
Ka don ruh ka jingpynsngewthuh paidbah ïa ka dor jong ka jinglaitluid bad ki jingmut jong ki rong bapher bapher kiba don ha ka lama lai rong jong ka ri India ha manla ki jingïalang rakhe pyndonburom ïa ka Independence Day.
Hynrei kaba kham donkam eh ïa ki paidbah ba bun ka long, ba ka Sorkar India ne ka Sorkar Meghalaya ki ai shisha neem ïa kata ka jinglaitluid ba ki paidbah ki kwah bad angnud. Namar, lada kren ne pynpaw laitluid (right to freedom of speech and expession) ïa ki jingbakla ne jingduna ka Sorkar, ka Sorkar pat kam shah pynban khamtam kito ki kynhun ba don bynta bad ka Sorkar.
Ka jinglaitluid ha ki Niam ha ri India kum ki Muslim, ki Khristan bad kiwei kiwei la nang pyn-akhim pynban khait ïa ka rukom treikam jong ki. Ka jinglaitluid ha ki kam pisa-tyngka lei yn nai ïakren khamtam kito kiba heh spah la nang pyrkhing hi khait da ki Bank bad ki tnad pisa-tyngka jong ka Sorkar ban pyndonkam bun lak bun klur watla ka dei ka pisa lajong jong ki ruh..
Ka jingshah teh mraw jong ki briew ha ki bor Sorkar naduh kiba trei ki kam rit kam ria haduh kiba kham riewspah ka la nangjur nangjur katba dangmih ki por ki snem. Hynrei, ka jingteh mraw kaba shyrkhei ei mynta ka dei ka jingduk jingkyrduh jong ki paidbah ha kylleng ka ri India. Watla ki ïohei ne pahuh u khaw reshon, hynrei ka jingduk ka dang ïai tangon hi ha kiba bunbah ki longing longsem.
Ki ïing baduk ba la ai da ka Sorkar ki long pynban tang ïa kito kiba dei ki briew bad nongkyrshan jong ki MLA/MDC katba kito ki bym ju kyrshan MLA/MDC ym don ba peit wat tang shiliang ka khmat ruh. Ki ong, kiba don ïing ar/lai mala, kita ki pahuh tin namar ki dei ki briew jong ki MLA/MDC katba ki longing kiba sop da u phlang pat, lada ki jaw ummat snam ruh ki bapli ym don ba patiaw satia ïa ki. Kane ka dei ka jingshah teh mraw kaba ka Sorkar ka dei ban pynlaitluid noh shisyndon ïa ka.
Hynrei tang kawei ka jinglaitluid kaba ima bad ishyrkhei eh mynta ka dei ka jinglaitluid ha ki kam paidbah (political freedom). Lada phi lah jop MLA/MDC, kata, la ïoh leh laitluid katba mon ïa ka pisa Sorkar kaba dei ka pisa u paidbah. Ka don ruh ka jinglaitluid ban kynthih Party katba mon na kawei ka Party sha kawei pat. Kane ka jinglaitluid ban kynthih Party katba mon ka lah ban ïalam pynban sha ka jinglaitlan ka synshar-khadar ym shuh ka jinglaitluid kumba pruid dak ka Independence Day jong ka ri India.

Leave A Reply

Your email address will not be published.