Ha East Jaiñtia Hills ki bun ki nongrep kiba radbah kiba lah ban pyndap ïa ka jingdonkam wat hapoh ka jylla

0

Khliehriat, Nohprah 02 : Ka longshisha kaba sngewtynnad haduh katta katta ban tip ba ha East Jaiñtia Hills District, ki don bun ki nongrep kiba paka kiba lah ban pyndap ym tang ïa ka ïing ka sem, hynrei wat ban pyndap ïa ka district bad ïa ka jylla ruh da ki mar rep jong ki, ïa kane la ïathuh da u President jong ka Hill Farmers Union East Jaiñtia Hills District, u bah Danosha Tlang, ha ka jingrakhe ïa ka sngi burom ki nongrep ha ka prokram ba la pynlong ha madan Teilang Play Ground ha Dkhiah West mynta ka sngi.
Haba kren kum u kongsan ha kane ka sngi, u myntri ka sorkar jylla, u bah Kyrmen Shylla, u la pynpaw ka jingsngew kmen ba ka don ka jingkiew ka rep ka riang hapoh ka district, u la ong ruh ba ka jingdon kane ka Hill Farmers Union kan iarap shibun ïa ki paidbah nongrep ha ka jylla baroh kawei, ha kaba kane ka Union kan ïalam lynti ïa ki nongrep ha kaba pynïaid ïew ïa ki mar rep jong ki, u la ong ba wat na ka liang ka sorkar ruh ka ju ai mynsiem ïa ki nongrep ba dup lah ban kynjoh sha kata ka thong ban pyndap hi da lade ïa lade, ha kajuh ka por ban ïoh ruh ban pynïaid ïew ïa ki mar rep sha bar jylla bad wat shhabar ri ruh, u la ai khublei ïa ki paidbah nongrep kiba la ïa poi sha kane ka prokram bad kyntu ïa ki paidbah ba kin sngap ïa ki jingkren jong jong ki nongïalam bad ki heh sorkar ka ban long ka jingmyntoi ïa ki ban dup lah ban pyn heh shuh shuh ïa ka kam rep jong ki
“Nga ngeit ba da ka jingïatreilang ryngkat ruh bad ki heh sorkar ka kam rep kan kiew shuh shuh bad yn lah ruh ban kyntiew ïa ka ïoh ka kot jong ki paidbah nongrep” ong u bah Kyrmen Shylla.
U la ai khublei ruh ïa ka HFU kaba la lah ban pynlong ïa kane ka prokram kaba kyrpang na ka bynta ki nongrep kaba long ka prokram ba kyrpang ban tip bad ban ithuh ïa ki nongrep ha ka jylla Meghalaya bad u pynpaw ka jingsngew kmen ba ka sorkar Meghalaya ruh ka tip bad ka ithuh ïa ki paidbah nongrep bad ka pyrshang beit ban wad ki lad ki lynti ban kyntiew ïa ki, u ai khubleei ïa u Deputy Commissioner bad ïa ki heh sorkar kiba ju shim khia ban sngap ïa ki jing ud jing nam ki nongrep.
Ha kajuh ka por, u kyntu ïa u Deputy Commissioner ban peit bad shimkhia ha kaba ïadei bad ka pisa kaba dei ka bai lutksan ba ki paidbah nongrep ki dei ban ioh na ka bynta ka jinsgah pynjulor ïa ki jaka rep ha ka jingwan lynshop ka mariang bad u pam map ruh halor ka jingslem ban ioh ïa kane ka bailutksan kaba na ka daw ba ki kam ki hap ban ïaid lyngba ki kyndon (process) kiba dei ban ïaid.
U Symbud kongsan, u Deputy Commissioner ka East Jaiñtia Hills District, u Abhilash Bnarwal, IAS, u la pynpaw ka jingsngewkmen ba ki paidbah nongrep ki la ïa poi sha kane ka prokram ha kane ka sngi kaba long ka sngi kyrang jong ki nongrep, u la pynshlur bad ai mynsiem ïa ki ba ki dei ban wan sha ka ophis jong u lada ki don kano kano ka jingeh lane lada ki don kano kano ka ujor ban pyntip sha u ha kaba u la kular ba na ka liang ka ophis u DC kan ai ka jingiatreilang la ha kano kano ka por ban kyntiew ïa ki nongrep namar dei lyngba ki nongrep ba ngin sa ïoh ïa ka bam ban bam man la ka sngi.
Ha kajuh ka por, u la ai ruh ka jingiaroh ïa u bah Kyrmen Shylla uba ju kyrshan ïa ki paidbah ka thaiñ bad kyntu ïa u ba un nang ïai bteng ban kyrshan ïa ki paidbah kiba donkam ïa ka jingïarap, u pynpaw ruh ka jingkmen ba ka sorkar Meghalaya ruh ka long la kloi ban ïarap ïa ki paidbah nongrep ban kyntiew ïa ki.
U nongialam ba ha khlieh duh jong ka Hill Farmers Union, u President rangbah ka HFU Central Body, u bah Allfondbirth Kharsyntiew, u la ai mynsiem shi katdei eh ïa ki paidbah nongrep jong ka East Jaiñtia Hills District bad ïathuh ruh ba kane ka HFU ka don ka thong ban wanrah ïa ka jingkylla ban kyntiew ïa ki paidbah nongrep hapoh ka jylla, halor kane u ai khublei ïa ka tnat ka rep ka riang kaba ju ai ka jingiatreilang na ka por sha ka por bad ka Union.
“Haba ki nongrep ki duk, ka mut ka ïew ka hiran, haba hiar ka dor jong ki mar rep wat ki khyllung ki khynnah ruh kim poi sha ki ïew ki hat namar ki kmie ki kpa kim don pisa, kane ka dei ka jingkitkhlieh jong ngi bad nga ju ïakren bad ki heh sorkar kiba don hapoh ki district bad ha ki Block bad nga ju ong ïa ki ba kin plie ïa ki jingkhang na ka bynta ki paidbah nongrep jong ngi bad lada khlem ki heh sorkar ngin nym lah ban wanrah ïa ka pyrkhat pyrdaiñ ha ka rep ka riang ha ki lynti kiba thymmai, ngi ju ïakren ruh bad ka sorkar bad pynher ki shithi sha u myntri ka rep ka riang ban ong ban pynheh ïa ka mang tyngka na ka bynta ka rep ka riang khnang ba lyngba kane kan sa poi sha ki district bad sha ki Block bad kan long ka jingkyrkhu ïa ki nongrep, hynrei kaba sngewsih ka long ba bun ki nongrep haba ki leit sha ki tnat ka rep ka riang ba leit pan symbai ki ong ba ka tnat kam don pisa, hooid ngim lah ban len namar ngi ïakynduh ïa u khñiang jingpang covid-19 myn ha ki snem ba la leit, ka la long kaba jynjar bad ba hiran haduh katta katta” pynpaw u bah A.Kharsyntiew.
“Nga kynmaw ïa kane ka wei ba ha ka por u covid ki nongrep ki jynjar ban die ïa ki jhur hynrei ngi ha Shillong ngim jynjar ban ïoh ïa ka bam, namar ngi ki nongialam jong ka HFU ha kato ka por ngi long kita ki nonglum na ki nongrep bad ngi buh ïa ki samla ba kin leit pynpoi ïa ki jhur sha ki ïing briew kiba donkam ïa ki jhur kiba la pyntip lyngba ki phone call” bynrap utei u nongïalam ka HFU.
U la ai mynsiem ïa ki nongrep da kaba ong ba lada khlem ki nongrep ka ri kan nym lah ban kiew ha kiba bun ki liang, u la hikai ruh da kaba ong “ wat pynmih ïa ki mar rep lada phim lah ban pynïaid ïa ki, namar lada ngim lah ban pynïaid ngi shah khnoit ha ki nongkhaiï”
Haba kren ïa sha ki nongrep jong ka East Jaiñtia Hills District, u tei u nongïalam ka HFU u la ong ba “Haduh mynta ngi sngew thuh ba ka EHJD ka dang don ha ka jingeh naduh ba la shah khang ka kam tih dewiong, ki nongrep, ki nongbylla, ki nongshongshnong haduh mynta ki dang klumar jingmut, kiba bun kim pat ïoh ïa ka kam ka jam kaba bit ba biang”. U la ïathuh ruh ba dang myn ha u bnai risaw u la leit sha ka jingialang ba la pynlong ha ka nongbah Delhi bad ïatai halor ka Degitalise of Agriculture bad ong ba haba la ïatai ïa kane ka phang kaba ïadei bad ka techology, u la pynpaw ka jingsngew khia ba ka la don ka jinghiar kaba haduh katta katta ha ka thoh ka tar, ka pule ka puthi hapoh ka jylla Meghalaya.
U bah Allfonbirth, u la ïathuh ba ka Union ka la dawa na ka sorkar ba kan wanrah noh ïa ka Meghalaya Farmers Commission bad mynta kane ka ophis ka don ha nongbah Shillong.
U la pynpaw ruh ka jingsngew kmen ba kane ka prokram ka la long kaba jop da ka jingwan ki paidbah nongrep kiba don hapoh ka district, u la ai ka jingkhublei ïa ki ba kin nang kiew irat “Sngewtynnad ba ka HFU ha EJHD, ka la shim ïa kane ka synjam ban kynmaw kyrpang ïa ki nongrep, ban ai ruh ïa ki khusnam sha ki 38 ngut ki nongrep kiba hapoh ka district kiba la lah ban ieng hala ki jong ki kjat”
U phah ruh ka khubor sha baroh ki paidbah nongrep ba ka 4 tarik u nohprah ka dei ka sngi ba kynmaw burom ïa ki nongrep hapoh ka jylla kaba la sdang naduh u snnem 2018.
U President jong ka HFU East Jaiñtia Hills District, u bah Danosha Tlang u la ong ba “Bun ki ju ong, ba don nongrep mo ha EJHD?, hynrei dei hadien ba ngi la leit jurip sha ki shnong bapher bapher hapoh ka district, ngi lap ba ki don ki nongrep kiba paka shisha kiba lah ban pyndap ïa ka district, ïa ka ïing ka sem bad ha ki ïew ki hat, nga sngew sarong ban ong ba ha EJHD ka don kawei ka kper sohñiamtra kaba hehduh ha Meghalaya ba la rep da u ma Self Daniel Lyngdoh, uba na ka shnong Sutnga bad mynta ki dang wad jingtip shuh shuh ba lehse kane kan dei ruh ka kper kaba heh duh ha ka thaiñ shatei lam mih ngi, ka jingwad ka dang ïaid”
“Ngi la ïohi ba ka long kaba donkam ban jan sha ki nongrep, na kata ka daw nga shim ïa ka lyngkor kaba khia ban pynlong ïa kane ka prokram kaba jop kaba kyrpang na ka bynta ki nongrep, nga kyntu ïa ki nongrep ba kin ai ka jingkyrshan ïa ka HFU khnang ngin lah ban iakhun ïa ki jingeh jong ki nongrep, kata ha ryngkat lang bad ki heh sorkar ban wanrah ruh ïa ka rukom rep kaba thymmai”.
U bah Danosha, u la ïathuh ruh ba naduh u snem 2009 u la pyrshang ban ïa don lang bad ki nongrep bad u ju leit jurip bad lum lang ïa ki mar rep jong ki, u ju iarap shi katdei eh ïa ki paidbah nongrep bad ong ba tang marwei hi um lah ban leh eiei kumta u la phai khmat sha ka Hill Farmers Union ban ïatreilang ban kyntiew ïa ki paidbah nongrep.
Ha kane ka sngi ka HFU East Jaiñtia Hills District, ka la pynkup burom bad ai khusnam ruh sha ki 38 ngut ki nongrep kiba napoh ka district kiba la lah ban ieng ha la ki jong ki kjat, kiba kynthup u bah Self Daniel Lyngdoh, uba na Sutnga, u bah Samuel Latam, uba na ka shnong Mynthlu, ka kong Ngon Bareh kaba na ka shnong Jalaphet, u bah Chesterfield Langstang, na Sohkymphor, u bah Serios Dkhar na shnong Deiñsatlang, ka kong Kyrsiew Ryngkhlem naka shnong Wapungskur, ka kong Iahphang Dkhar, na ka shnong Tuber Sohshrieh lem bad kiwei kiwei ki nongrep kiba paw hapoh ka district.
La ïoh ruh ka jingkren na u Waheh shnong Narwan, u bah Lamsuk Langstang bad la pynbyrngia ïa ka prokram da ki jingshad na ki nongrep kiba na Dkhiah West, na Saipung, ïa ka prokram la pyniaid da u Adviser HFU-EJHD, u bah Coming wanjoy Tlang.

Leave A Reply

Your email address will not be published.