Shiillong, Lber 13: U Myntri Sorkar pdeng ba dei khmih ïa ka Tnad Science and Technology Dr.Jitendra Singh u la buh maw nongrim na ka bynta ka North East Centre for Technology Application and Reach (NECTAR) permanent campus ha Mawdiangdiang, Shillong mynta ka sngi. Ka NECTAR, ka dei ka jaka pule kaba laitluid hapoh ka tnad Science and Technology (DST), Sorkar India, ka aiti ban pyndonkam ïa ka teknoloji na ka bynta ka roi ka par ha ka imlang sahlang bad ka ïoh ka kot ha ka thaiñ shatei lammihngi.
U Myntri u la leit jngoh ïa ki stall jong ka NECTAR ha IIM Shillong bad u la ïashim bynta ha ka jingthang ïa ka sharak ha ryngkat ki kynrem ki lyndan bad ki ophisar na ka Sorkar Jylla. Ha kane ka sngi la kynthup ïa ka jingkren pdiang sngewbha bad ka jingpynshai na u Dr. Arun Kumar Sarma uba dei u Director General ka NECTAR.
Ha ka jingai jingkren jong u, u Dr. Jitendra Singh u la pynpaw ka jingsngewkmen halor ka jingseng ïa ka jaka pule ba pura jong ka NECTAR bad ka State Technology Demonstration Centre, da kaba khot ïa ka kum ka “por ba kongsan” ha ka jingïaid lynti jong ka NECTAR. U la kdew ba ïa ka NECTAR la seng ha u snem 2014, u snem ba nyngkong jong ka Sorkar jong u Myntri Rangbah duh Narendra Modi, bad ka la nang pynïar ïa ka jingtreikam jong ka ha baroh 8 tylli ki jylla ka thaiñ Shatei Lammihngi. “Ka NECTAR ka la roi naduh ba sdang hapoh ka jingkyrshan jong u Myntri Rangbah duh ka ri Narendra Modi. Mynta ka sngi, da la ka jong ka jaka, kane ka jaka pule ka buh ïa ka nongrim kaba thymmai ha ka jingkylla jong ka thaiñ shatei lammihngi”, u la ong.
U la ïaroh ïa ki sienjam jong ka NECTAR, ba kynthup ïa ka Mission Saffron, kaba la sdang ha u snem 2021, kaba la sdang ïa ka jingrep saffron ha ka thaiñ Shatei Lammihngi. “Ha u snem ba la dep, ngi la ïoh ïa ka GI tag na ka bynta u saffron jong ka Jammu bad Kashmir. Mynta, ka thaiñ shatei lammihngi ka don ka lad ban long ka jaka pdeng jong ka ri India ha ki kam ba ïadei bad u saffron,” u la ong. U la ïaroh ïa ka jingseng ïa ka STEM Education Lab ha nongbah Shillong, kaba la pynwandur ryngkat ka jingïatreilang bad ka IISER Pune bad ka Smart Village Movement, ka ban pynkupbor ïa ki khynnah skul na ki 100 tylli ki skul da ki kor ki bor kiba thymmai kum ki kor electronics, robotics, bad 3D printing.
U la kren ruh shaphang ka bynta jong ka NECTAR ha ki drone teknoloji bad u la ai khublei ruh ïa ka jingpyrshang jong ka NECTAR ha ka jingpeit bniah ïa ka jingma na ka jingshlei um, da kaba pyndonkam ïa ka GIS bad ki lad remote sensing ban pynduna ïa ki jingma ha ki distrik Morigaon, Dhubri, bad Majuli. Haba ïakren ïa ka kam jong ka NECTAR ha ka kam ri ngap bad ka Honey Mission, u la ong, “Naduh ka kam ba ïadei bad ki siej haduh ka kam ri ngap, ka NECTAR ka pynpher ïa ka jingktah jong ka ha kylleng ki bynta”.
U Myntri u la pynshlur ïa ka NECTAR ban wanrah ïa ka jinglong ba kyrpang, da kaba kyntu ïa ka jaka pule ban pynleit jingmut ha ki bynta ba kyrpang bad ban pyndonkam bha ïa ki jingdon jingem kiba ïadei bad ka pule puthi, ki marpoh khyndewbad ki briew bad ai jingmut ïa ka ban long ka bor na ka bynta ka “Atmanirbhar Northeast” bad ka Viksit Bharat, da kaba pynïahap bad ka jingthmu jong u Myntri Rangbah duh ka ri, Narendra Modi na ka bynta ka jingkiew shaphrang ba ryntih jong ka thaiñ.
Ha kane ka jingïalang la ïashim bynta da ki ophisar na ka DST, NECTAR, bad ki nongshim bynta ba kongsan na ki kynhun bapher bapher jong ka sorkar jylla bad sorkar pdeng.
