Mawkyrwat, ‘Nailar 12: Kum shibynta jong ka jingrakhe ïa ka Azadi Ka Amrit Mahotsav (AKAM) jong ka jingdap 75 snem ka jingïoh laitluid jong ka Ri India hapoh ka ‘Har Ghar Tiranga Campaign’ ha kaba la pynshlur ïa ki paid nongshong shnong ban sieh ïa ki lama ka Ri ha ki ophis treikam, ki jaka pule, ki jaka paidbah bad kumta ter naduh ka 13 haduh ka 15 tarik ubnai ‘Nailar, 2022 da kaba bud ryntih ïa ka ‘Flag Code of India 2002’ bad ïa ka ‘Prevention of Insults to National Honour Act,1971’ ha kaba ki nongshong shnong haba ki pynher ïa ka Lama Lai rong ki dei ban leh da kaba ñiewkor bad burom ïa ka.
Kum ban shu pynkynmaw ba ka Lama ka Ri ka pyni ïa ka dak jong ka jingkyrmen bad ka jingangnud jong ki nongshong shnong bad ka long ruh ka jingsarong bad ka burom ïa ka Ri baroh kawei ryngkat ka mynsiem jong ka jingieid bad ka jingburom ïa ka Lama ka Ri. Namarkata, ka Lama ka Ri ka shim ruh ïa ka jaka kaba kyrpang ha ka jingmut jingpyrkhat jong ki nongshong shnong.
Haba pynher ïa ka Lama dei ban pynïeng ha ki jaka ba lah ban ïohi briew. Ym dei ban pynher ïa ki lama kiba la jot ne sniewdur. Ym dei ruh ban pynher ïa ka lama da khongpong kata ka rong saw byrtem (saffron) ka dei ban don shalor. Ka lama ka Ri kam dei ban takhuh ha khyndew lane ha madan ne um. Ïa ka lama ka Ri ym lah ban pyndonkam bakla da mano mano ha kano kano ka bynta. Ïa ka lama ka Ri ym lah ban pyndonkam kum ka jaiñ phong ne uniform skul ne kino kino ki jaiñ kiba phong sha trai ka syngkai briew. Ka don ka jongpynkylla khyndiat ha ka ‘Flag Code of India 2002’ katkum ka hukum kaba 30 tarik u Nohprah, 2021 ha kaba la shah ban pyndonkam ïa ki lama ba shna da ki jaiñ cotton, polyester/wool/silk ne jaiñ khadi ba shu suh kti ne shna da ki mashin.
Ki riew paidbah, ki private organisations, ki jaka pule ki lah ban pynïeng ïa ki Lama ka Ri ha baroh ki sngi, ki sngi khraw bad ki jingrakhe da kaba pynïahap bad pynïaryngkat bad ka burom kumba dei ban leh ïa ka Lama ka Ri.
Ka don ka jongpynkylla ïa ka ‘Flag Code of India 2002’ katkum ka hukum ba la pynmih ha ka 19 tarik u ‘Naitung, 2022 bad Clause XI jong ka paragraph 2.2 ka Part II jong ka ‘Flag Code of India’ ha kaba ïa ka Lama ba la sieh ha ki ïing jong ki briew lah ban pynher bad sngi bad miet. Ka Lama ka Ri ka dei ban long kaba sawdong bad ha kano kano ka jingheh tangba ka ratio jong ka lynter bad kynkiang ka dei ban long 3.2. Ïa ka Lama ka Ri ym dei ban pynher ne ban pynïeng ryngkat bad kiwei pat ki Lama bad ka dei ban long kham halor ia kiwei pat ki Lama kiba don marjan.
Ym shah ban sieh ïa ki Lama ha ki kali paidbah lait noh tang ïa ki heh ki haiñ katkum ba la batai ha ka Section IX jong ka Part III jong ka Flag Code of India kum u President, Vice President, Prime Minister, Governors bad kiwei kiwei.
Ka Lama jong ka Ri kam dei ban don jingthoh dak halor jongka. Ïa ka lama ka Ri ym lah ban pynlong kum ki jingsong tiar, ym lah ban tap ïa ki ïit kali, ne ki bynta ba shadien jong ki kali. Katkum ka paragraph 2.2 jong ka Flag Code of India lada jia ba ka lama jong ka Ri ka la sniew dei ban pynduh noh ïa ka baroh kawei da kaba leh ha ki jaka ba long kyrpang ym ha ki jaka paidbah, lah ban shu thang ne tep ne leh da kino kino ki bynta hynrei dei ban leh ryngkat ka jingburom ïa ka. Ïa kito ki Lama rit ba la shna da ki kot ba ju pyndonkam haba kaweh ha ki jaka paidbah ym dei ban shu bret pathar ha madan madiah, hynrei ïa kine ruh dei ban lum shi jaka ban ïoh pynduh noh ïa ki ha ki jaka ba long kyrpang ha ryngkat ka jingkheiñ kor bad burom ïa ki.
