La pynskhem ïa ka shnong Athiabari kum u mawpud jong ka Assam bad Meghalaya

Nongstoiñ, Lber 16: Ka shnong Athiabari ka dei ka shnong kaba la rim bha hynrei naduh kaba sdang ki Khasi kim pat don satia hynrei la shong la sah ha katei ka jaka da ki jait bynriew ba ki khot ki Athia, kiba im da ka rep kait.
Ha u snem 1854 uwei u Missionary Phareng uba dei na ka Balang Baptist u la wan ban ïalap bad la pynkylla noh kum ka Athiabari kaba mut ka bri kait. Dei tad haduh u snem 1964 ba u parad Bamon Ïawphniaw bam kwai ha dwar u blei bad ka ïing ka sem kiba dei na ka hima Maharam Syiemship ki la leit ban shong shnong nyngkong eh ha katei ka jaka.
Kat kum ki jingtip ba bniah ba u nongthoh khubor u la ïoh ban lum na u bah Nastar Kharlyngdoh, u khun ba saw jong u parad (L) Bamon, la ong ba ka kmie ka dei na ka shnong Mawrap bad u kpa pat u dei na ka shnong Mawmerang Maharam Syiemship bad ki la wan ban buhai shnong nyngkong eh ha Mawkhap ka shnong kaba don shaphang mihngi na Tynghor bad na ka daw jong ka jingduk jingkyrduh ki la poi sha Athiabari ban leit khaïi bad ki la pynlong shnong syndon ha katei ka jaka.
Nalorkata, utei u rangbah u la ïathuh ba ha u snem ba ki la leit shong shnong nyngkong don tang uwei u Khasi ha katei ka jaka u ba kyrteng u bah Horin na ka shnong Umsohpieng, uba shong ha katei ka jaka namar ba u dei u nongpeit ïa ka khlaw jong ka District Council.
Nalor kata u la ong ruh ba ka ha ki don phra ngut shipara lai ngut ki kynthei bad san ngut ki shynrang hynrei saw ngut ki shynrang ki la leit shong kha noh sha kiwei pat ki jaka. Kumta dei tang ma u ryngkat ki lai ngut ki hynmen bad ki para marwei uba sah ha katei ka shnong haduh mynta.
Ka jingsdang jong katei ka shnong ka long kaba ki kynthei kiba dang sah haduh mynta. Kaba kham sngew tynnad shuh shuh ka long ba katei ka long ïing ka la seng ruh ïa ka balang Presbyterian Athiabari bad dei tad haduh u snem 1993-94 ha ka por ba u bah K.P.Pangñiang, u long u sirdar jong ka hima Jyrngam ryngkat ka jingïatreilang ba ki la pynkylla noh ïa katei ka shnong sha ka kyrteng sha ka Umsaitwait, kaba dei ka kyrteng Khasi paka bad ïa ka balang ruh la pynkylla noh sha ka Umsaitwait Presbyterian Church.
Ha kaba ïadei bad u pud u sam bad ka jylla Assam u bah Kharlyngdoh u la ong ba ha ki snem ba mynshuwa, ka sorkar Meghalaya kam nud satia ban kam ba ka Athiabari ka hap ha poh West Khasi Hills bad wat ban ai bording ruh kam nud. Hynrei hadien ba ka tnad pulit ka la wan ban buh ïa ka ktem ha katei ka jaka ka sorkar ka la pynbiang ïa ka bording, ka um bam um dih bad kiwei kiwei ki jingdonkam jong ki paitbah.
U la ong ruh ba haduh mynta ki don tang shiphew tylli ki longïing kiba dei ki Khasi ha katei ka shnong bad naduh u snem 2023 ba ka sorkar jylla ka la lah ban pynbeit ïa ka jingïa kajia pud ha ki jaka kiba kiba hap ha ka Hahim sector, ba ka sorkar Assam kam shym la wan tuklar shuh hapoh ki jaka jong ka Meghalaya bad ka shnong Athiabari, ka la kylla long u mawpud ba skhem jong ka jylla Meghlaya ha katei ka thaiñ.