Ka mariang bad ka koit ka khiah

0

Ka mariang ka dei ka paralok ba iajan tam bad u briew bad ym don mano mano ba lah ban im khlem ka mariang, kata ki dieng ki siej, ki jingthung jingtep, ka um, ka jingshai ka sngi bad ka lyer. Ka pyrthei ka dei ka Planet kaba don ia ki jingdonkam jong ka jingim kat kum ka jingshem jong ki stad ne saiantis. Kiwei pat ki planet ne ki metbneng kim long satia kiba bit naka bynta ka jingim jong u biew. Ban lah ban im ha kiwei pat ki planet ne ki metbneng u briew u donkam ia ka lyer (Oxygen) bad ki jingbam kiba lah ban thung tang ha kane ka pyrthei. Kumta ka mariang kaba khuid bad kaba lait na ki jingjakhlia ka long kaba donkam na ka bynta ban iarap ia u briew ban long uba koit ba khiah. Hynrei katba nangmih ki sngi na ka bynta ka jingmyntoi shimet u briew hi u nangbam duh bad nang pynjot ia ka mariang bad kane ka wanrah ia jingduh nong ia u khun bynriew hi baroh lang.
Nalor jong ka jingpynneh ia ki dieng ki siej bad jingri jingsumar ka jingri khuid ia ki rud ki kiar ka long kaba donkam shibun. Ka jingroi jong ka jingstad ha kine ki sngi ka iarap ia ki briew ba kin nang ban thaw ia ki lad ki lynti kumno ban ri khuid ia ka mariang. Hynrei katta katba nangkiew ka jingnang jingstad katta ka jingleh khlem akor bad leh palat ia ka mariang ka nang iai jia ha kane ka ri India bad kane ka jylla jong ngi. Haba ianujor bad kiwei pat ki ri ka pyrthei ka India ka dang dei kawei na ki ri kiba sahdien eh ha ka liang ka jingkhuid. Hooid ym lah ban leh bad ka nongbah Shillong ka long kawei na ki nongbah kaba la ioh nam kum ka Scotland of the East, hynrei katba nangmih ki sngi kane ruh ka nanglip rong bad ka jingjakhlia ka nang kiew katba nangmih ki sngi.
Ki rud jong ka sor Shillong kum ka wah Umkhrah kawei na ki wah kaba pawnam ha ki sngi u mynbarim, mynta ka la kylla jong kawei na ki jaka bret jakhlia paidbah bad baroh ki jakhlia la pyntuid sha ka. Kum kane ka jingeh ka jia ym satia tang kane ka nongbah Shillong, hynrei ha kiba bun ki thain nongkyndong ki wah ki kylla long ki nala radbah ha kaba baroh ki jakhlia la pyntuid sha ki. Katno ka long kaba i tohmet ban iohi ba wat ki painkhana la pyntuid beit beit sah ki wah kiba mynnor ki long ki jaka saitjain bad ki jaka tongdoh jong ki myn barim. La iohi ba ha ki dang shen ha ki snem ba la leit wat ka sorkar lyngba u Chief Secretary ka jylla ka la shim khia ban pynkhuid ia ka wah umkhrah. Kane kam dei ban kut tang hangne, hynrei ka sorkar ka donkam ban shim ia ki lad ki lynti ban peit bad kyntiew ia kiba kum kine ki kam kiba iadei bad kaba ri ba sumar ia ka mariang.
Kumba la kdew haneng ba ka mariang kaba khuid ka long ka tyllong jong ka koit ka khiah, ka sorkar ka donkam ban shim ia ki lad ki lynti kiba khlian ban ai ia ka jingshimkhia (priority) na ka bynta ban sumar ia ka mariang. Ka sorkar ka donkam ban pynioh ia ka tnad kaba kyrpang ban peit ia ka koit ka khiah lyngba ka mariang kaba khuid. Ka long kaba donkam ban don ia ka tnad kaba kyrpang ban pynioh ia ka jingai jinghikai sha ki paidbah halor ka mariang bad ka koit ka khiah. Ban wanrah ia ka jingjop halor kane ka phang ka sorkar ka donkam ban ioh ia ka jingiatreilang jong ki Dorbar Shnong bad ruh kiwei pat ki sengtrei mon sngewbha khnang ban long ka jingkieng sha ki paidbah khamtam ha ki thain nongkyndong.
Haduh kine ki sngi ki dang don shibun bah ki longiing ha ki thain nongkyndong ki bym don satia ia ki jaka leit bar ne ki painkhana kiba biang. Ha ki jaka sor la iohi ba ki paidbah ki lah ban ioh ia ki trok bad kali kit nuit na ka bynta ban leit bret ia ki jakhlia sha ka jaka bret nuit ba la buh kyrpang, hynrei ha ki thain nongkyndong ki paidbah ki shu bret ia ki nuit bad ki jakhlia sha ki rud ki kiar wat ki painkhana la pyntuid sha ki wah bad ki rud nong. Kane ka la long kawei na ki daw bah jong ka jingshah ktah jong ka koit ka khiah.
Ki paidbah ki don ia ka hok ban ioh ia ka jingkoit jingkhiah bad kane ka dei kawei na ka thong jong ka sorkar pdeng, hynrei lada ka sorkar jylla kam lah ban wanrah ne shimkhia ia kane ka jingdonkam ki paidbah kin ym lah satia ban ia ka mariang kaba koit ba khiah. Ryngkat ka jingai jinghikai ka sorkar ka donkam ban pynioh ia ki lad iarap pisa na ka bynta ban pynlah ia ki paidbah ban ioh ia ki painkhana kiba paka ban lait na ka jingleit jakhlia ha ki jaka bymdei. Ha kajuh ka por ki paidbah ki donkam ia ki jaka bret jakhlia kiba paka. Ka jingai jinghikai ia ki nongyniaid shnong kan iarap ia ki ban buh ia ki ain bad ki kyndon ban khanglad ia ki paidbah ban bret kulmar ia ki jakhlia bad ri khuid ia ka mariang.

Leave A Reply

Your email address will not be published.