Ka Jingïakynad hapdeng ki Khasi Pnar bad ki Karbi ha Block I

Da u Chandame Sungoh, Chairman Hynñiewtrep Border Disputed Redressal Forum (HBDRF)

0

Ka jingïakynad hapdeng ki Karbi bad ki Khasi Pnar ha Block-1 kam dei shuh ka jingjia kaba dang mynta mynne hynrei ka la long mynta la kumba 72 snem naduh ka por ba ka sorkar Assam kala pynkhlad jubor ïaka Elaka Labang Nangphyllut & Pangam Raliang naka Jowai Civil Sub-Division bad pynïasoh noh ïaka sha United Cachar & Mikirs Hills District haka jaka ban pynneh pynsah hapoh United Khasi & Jaiñtia Hills District haka por ba thaw ïaki District Councils haka snem 1951 -52
Napdeng ki jingjia kiba bun; kiba kham paw bad ïa bna paitbah ki long haka snem 1971-72 haka snem 2002-03 haka snem 2015 bad mynta u snem kaba sdang naduh ka 15 .4. 2023 bad kaba neh mynta la jan dap arbnai pura. Hakine ki jingjia ki paid Khasi Pnar jong ngi ki hap ban phet shnong sha Barato Mukroh, Sahsniang, Mowluber, Jowai bad sha Namdong Khanduli, tip sa hakane ka kynti pat kan long kumno namar kat haka por banga thoh ïakane ka jingthoh te ka thma ka dang ïaid artad.
Ïaki jingtip ïaki jingjia haki por baladep te to ngin ia peit pat hadien , mynta to ngin ïa peit shwa ïaki jingjia kiba dang iaid mynta. Kane ka jingjia kaba mynta ka sdang naduh ka 15. 4. 2023 naduh baki paid nongshong shnong jong ka shnong Khanduli ki ïamih paitbah bad jynrad jubor iaka Entry Tax Gate ba wan sieh be-aiñ daka Karbi Anglong Autonomous Council haka shnong Khanduli West Jaiñtia Hills District.
Ki paitbah jong ka shnong Khanduli ruh kila mih paidbah haka 17.4.2023 bad jynrad ïakane ka Entry Tax Gate bad kumta ka jingïakynad hapdeng kine ki ar jaidbynrew kala sdang noh. Haka 19.4. 2023 ki D.C bad S.P jong ka West Karbi Anglong bad West Jaiñtia Hills Districts kila ïa kynduh ha Jowai ban wanrah ïaka shongsuk shongsaiñ hynrei ka jingïakren kam poi sha ei shaei bad ka jingïakynad kala nang jur shuh shuh. Haka 24. 4. 2023 ki sengbhalang na Ri Jaiñtia kila hiar sha ka shnong Khanduli bad pynlong jingïalang bad leit peit shaduh sha kane ka jaka kaba ki pynieng ïakane ka Tax Gate. Ha kane ka por ki nongïalam seng bhalang kila ïoh lad bad ïakren bad ka D.C, S.P jong ka West Karbi Anglong naka bynta ban wanrah ïaka shongsuk shongsaiñ bad ban pynduh pyndam noh iakato ka Entry Tax Gate. Ka D.C ruh kala kular ban ai daka jingthoh halor kane ka kam sha u Chief Minister jong ka Assam bad u Chief Executive Member jong ka Karbi Anglong Autonomous Council.
Hynrei hakane ka sien ruh ym lah ban wanrah ïaka shongsuk shongsaiñ hakane ka thaiñ bad ka jingïakynad kala nangjur nangjur. Haka 6.5.2023 ka Karbi Anglong Autonomous Council kala phah biang ïaki nongtrei ban tei ïakane ka Entry Tax Gate jong ka hynrei ïakane la pynsangeh daki bor District na baroh arliang, West Jaiñtia bad West Karbi Anglong. Haka 11.5. 2023 ki paidbah Karbi ki dang wan kthong ïaki arngut ki nongrep lyngkha haka shnong Khanduli bad ki nongshong shnong jong ka shnong Khanduli ruh kila beh kylla bad kila ïohbat ïa u wei u Karbi uba tip Kyrteng kum u Albertson Timung bad shoh pynmynsaw ïa u haki bynta jong ka khlieh. Kumta ka jingïakynad kala mih jur shuh, haka 13.5.2023 ki Karbi ki leh daka buit bymman kila thang hi ïaki trep shoh maw jong ki kiba don haka shnong Myn-i ki ring video bad ai khubor haki channel ki jong ki, haka 14.5.2023 ki thang hi ïaka ïing jong ka wei ka riewkynthei haka shnong Ningkreng bad kynnoh sha ki Pnar.
Haka 17.5.2023 ki D.C bad S.P jong ka West Karbi Anglong bad West Jaiñtia Hills District ki la ïa kynduh biang haka shnong Khanduli ban wanrah ïaka shongsuk shong saiñ hynrei hakane ka kynti ruh kimlah. Nangta ki ïalang biang haka 23.5.2023 ha Khanduli B.O.P ,hakane ka jingïalang te naka liang ki Karbi bad ki Khasi Pnar ruh kila wan khambun, hynrei kim lah pat ban wanrah ïaka shongsuk shongsaiñ namarba ki nongshong jong ka shnong Khanduli ki ap haduh banda ïoh daka Official Letter naka Karbi Anglong Autonomous Council bala weng ïakane ka Tax Gate bad hangta yn lah ban ïasuk bad weng ïaka pakhang surok lane ka ïaleit ïawan ïatei ïaktah lane ka kamai ka jih. Bad naka liang ki Karbi ruh ki pyneh ïakane bad da kumta ka jingïakynad ka neh biang kumjuh.
Kane ka jingjia kala pur wat sha ki thaiñ Mukroh Moojem Mookoilum bad Deiñler Lamarang ruh haka ba ki Karbi kila pharep (kynnoh) biang ba ki nongshong shnong jong ka shnong Deiñler kila thang ïaka wei ka trep masi bad kawei ka ïing jong u wei u Karbi haka shnong Inghinlangso Bad sha kine ki thaiñ ruh ka jingïa kyn-ad kala khie biang.
Ka don ruh saka wei ka jingjia kaba jia hapdeng jong ka shnong Moojem bad ka shnong Moothade haka ba ki nongshong shnong jong ka shnong Moothade (Karbi) kila kyntur sha u pud u sam jong ka shnong Moojem, bad ki nongshong shnong jong ka shnong Moojem ruh kila iamih paitbah bad pynjulor ïakine ki jingthung jingtep jong ki. Kumta kine ki Karbi kila u jor daka ejahar ha Jrikyndeng Police Station haka 15 .4. 2023 bad haka jingïadei bad kane, ki bor synshar Districts na baroh arliang kila hiar shakane ka jaka haka 18. 4. 2023 ban tehlakam ïaka ne ka jingiakyn-ad. Kila rai ruh ban ïashong bishar ïakane ka kam kham hadien daka jingïadon lang ki bor Districts na baroh arliang na West Jaiñtia bad West Karbi Anglong.
Hynrei ka jingïakyn-ad kam pat kut ki Karbi ki dang pakhang ïaka leit ka wan ka trei ka ktah hapdeng ki Karbi bad ki Pnar kaba ngi tip kum kata ka Roads Transportation and Economy Blockages hakane ka thaiñ.
U Chief Minister jong ka Meghalaya bad Assam kila pynlong jingïalang haka 24. ,5. 2023 bad kyrpad ïa ki paid nongshong shnong jong baroh arliang kata ki Karbi jong ka West Karbi Anglong bad ki Pnar jong ka West Jaiñtia Hills District ban shongsuk shongsaiñ katba ki sorkar na baroh arliang kidang pynkhreh ban pynbeit ïa u pud u sam. Hynrei, imat ki paid nongshong shnong na baroh arliang hi kim patiaw satia ïakane bad ka jingïa pakhang shnong kadang pteng haduh mynta mynne.
Haka 6.6.2023 kala don ka Peace Committee. kaba khot pynlong daka Joint Action. Committe On Border of Meghalaya (JACBOM) ka Namdong Laskeiñ Blocks Border Area Peace Committee (NLBBAPC) bad ka Hynniewtrep Border Disputed Redressal Forum (HBDRF) na Meghalaya bad ka All Party Hills Leaders Conference (APHLC) na Karbi Anglong ha Mookoilum bad hakane ka meeting ruh ym pat lah ban rai ïaka ban weng noh ïaka pakhang shnong bad ban wanrah ïaka shongsuk shongsaiñ haka ne ka thaiñ.
Bad hakane ka juh ka miet ynda kiwan nakane ka jingïalang ki khyndai ngut ki Khasi Pnar na Labang ki dang shah bat bad shah maham shah pyntieng pynsmiej haki Karbi bad Assam Police haka shnong Tahpat, Arngut na pdeng kine ki dang shah kynjat shah kura haki Karbi kine ki lanot kidei kiba tip kyrteng u Sam War naka shnong Khyndeliar bad u Sik Lyngdoh u Waheh Chnong jong ka shnong Mooknor .
Bad kumta kat haduh ba nga thoh ïakane ka jingthoh haka 11.6.2023 te ka jingïakyn-ad kadang pteng bad ka jingpakhang surok kadang don.

Leave A Reply

Your email address will not be published.