Narendra Modi
Kane ka sngi ka wanrah artylli ki jingkynmaw kiba ïapher. Kaba nyngkong ka dei ha u snem 1893, ha kaba u Swami Vivekananda u la ai ïa ka jingkren ba pawnam jong u ha Chicago. Lyngba katto katne ki kyntien, “Ki Para kynthei bad ki para shynrang ha America,” u la pynum mynsiem ïa ki hajar ngut kiba la don ha ka hall. U la wanrah ïa ka jingngeit kaba ïaineh jong ka India bad ka jingban jur ïa ka jinglong shipara ha ka pyrthei baroh kawei sha ka rynsan kylleng ka pyrthei. Kaba ar ka dei ki jingshah thombor ba shyrkhei jong ka 9/11, ha kaba kane ka nongrim hi ka la shah thombor da ka jingma jong ki kam lehnoh bad ki jingleh donbor.
Ka don sa kaei kaei shaphang kane ka sngi kaba donkam ban buh jingkynmaw. Mynta ka sngi ka dei ka sngi kha jong u briew uba la ïoh mynsiem na ka nongrim jong ka Vasudhaiva Kutumbakam, u la aiti ïa la ka jingim baroh kawei ha ka jingpynkylla ïa ka imlang sahlang bad ban pynkhlaiñ ïa ka mynsiem jong ka jingïatreilang bad jingïatylli. Na ka bynta ki lak ngut ki briew kiba ïadei bad ka Rashtriya Swayamsevak Sangh, la ju khot burom ïa u kum u Param Pujya Sarsanghchalak. Hooid, nga mut ïa u Mohan BhagwatJi, uba ka sngi kha kaba 75 snem jong u, da kaba jia ryngkhat, ka hap ha kajuh ka snem ba ka RSS ka rakhe ïa ka jingdap shispah snem jong ka. Nga kwah kitbok kitrwiang ïa u bad duwai na ka bynta ka jingim kaba slem bad ba koit ba khiah.
Ka jingïadei jong nga bad ka ïing ka sem jong u Mohan Ji ka la long kaba jylliew bha. Nga la ïoh ïa ka kabu ban ïatreilang bad u kpa jong u Mohan Ji, u Madhukarrao BhagwatJi uba la khlad noh. Nga la thoh shibun shaphang jong u ha ka kot jong nga, ka Jyotipunj. Ryngkat ka jingïadei jong u bad ka kam aiñ, u la aiti ïalade ha kaba tei ïa ka ri. U la don ka bynta kaba kongsan ha kaba pynkhlaiñ ïa ka RSS ha kylleng ka Gujarat. Kum kata ka jingthrang jong u MadhukarraoJi ïa ka jingtei ïa ka ri ka la pynlong ïa u khun jong u, u Mohanrao, ban trei na ka bynta ban pynthymmai ïa ka ri India. Ka long kumba u Parasmani Madhukarrao u la pynkhreh sa kawei pat ka Parasmani ha u Mohanrao.
U Mohan Ji u la long u Pracharak ha ki pdeng snem 1970. Haba ïohsngew ïa ka kyntien ‘Pracharak’, lah ban pyrkhat bakla ba ka thew ïa u briew uba shu leh Prachar ne uba ïalap, uba pynphriang ïa ki jingmut jingpyrkhat. Hynrei, kito kiba tip bha ïa ka jingtreikam jong ka RSS ki sngewthuh ba ka jingngeit Pracharak ka long ka tynrai jong ka jingtreikam jong ka seng. Ha kine ki shispah snem ba la leitnoh, da ki hajar ngut ki samla, kiba la ïoh mynsiem na ka jingsngew ieit ri, ki la mih noh na la ki ïing ki sem bad ki longïing ban aiti ïa la ka jingim ban pynurlong ïa ka thong ‘India First’.
Ki snem ba nyngkong jong u ha ka RSS ki ïadei bad ka por kaba dum bha ha ka histori jong ka ri India. Kane ka dei ka por ba la pynjari ïa ka Emergency kaba shyrkhei da ka sorkar Congress ha kata ka por. Na ka bynta uwei pa uwei u briew uba ieit ïa ki nongrim jong ka synshar paidbah bad uba kwah ba ka India kan roi, ka la long kaba dei ban pynkhlaiñ ïa ka jingïakhih pyrshah ïa ka Emergency. Ka dei thik kane kaba u Mohan Ji bad bun ki Swayamsevak jong ka RSS ki la leh. U la trei shibun ha ki jaka nongkyndong bad ki jaka ba dang sahdien jong ka Maharashtra, khamtam ha Vidarbha. Kane ka la pynwandur ïa ka jingsngewthuh jong u shaphang ki jingeh ba ki briew kiba duk ba suk ki ïakynduh.
Ha ki snem kiba la leitnoh, u BhagwatJi u la bat ïa ki kam bapher bapher ha ka RSS. U la pyndep ïa kawei pa kawei na kita ki kam da ka jingtbit kaba khraw. Ki snem jong u Mohan Ji kum u khlieh jong ka Akhil Bharatiya Sharirik Pramukh ha ki snem 1990 ki dang ïaisah jingkynmaw ha kiba bun ki Swayamsevak. Ha kane ka por, u la pynlut por ban trei ha ki shnong jong ka Bihar. Kine ki jingjia ki la nang pynkhlaiñ shuh shuh ïa ka jingïadei jong u bad ki jingeh ha ki jaka nongkyndong. Ha u snem 2000, u la long u Sarkaryawah bad hangne ruh, u la wanrah ïa ka rukom treikam kaba kyrpang jong u, da kaba pynïaid ïa ki jingeh kiba eh tam da kaba suk bad kaba thikna. Ha u snem 2009, u la long u Sarsanghchalak bad u dang ïaibteng ban trei haduh mynta.
Ka jinglong Sarsanghchalak ka long kham palat ban ïa ka jingkitkhlieh jong ka seng. Ki briew kiba phylla ki la batai ïa kane ka bynta lyngba ka jingaiti lut shimet, ka jingshai jong ka jingthmu bad ka jingaiti bym lah pynkhih ïa ka Maa Bharti. U Mohan Ji, nalor ba u la trei hok shisha hapdeng ka jingkitkhlieh kaba heh, u la wanrah ruh ïa la ka jong ka bor, ka jingjylliew ha ka jingmut jingpyrkhat bad ka jinglong nongïalam kaba don jingsngewlem, kine baroh ki long kiba la ïoh mynsiem na ka nongrim jong ka Ri Nyngkong.
Lada nga lah ban pyrkhat ïa artylli ki jinglong kiba u Mohan Ji u kheiñkor bha bad u la pynrung ha ka rukom trei jong u, ki long ka jingbteng bad ka jingpynkylla. U la ju pynïaid ïa ka Seng lyngba ki lynti kiba bun bynta, khlem da pyndem satia ïa ka jingngeit ba kongsan kaba ngi baroh ngi sngew sarong bad ha kajuh ka por u pynbeit ïa ki jingdonkam kiba nang kiew jong ka imlang sahlang. U don ka jingïadei tynrai bad ki samla bad kumta, u la ju pynleit jingmut ha kaba pynïasoh shuh shuh ïa ki samla bad ka Sangh Parivar. La ju ïohi ïa u ba u ïashim bynta ha ki jingïakren paidbah bad ïakren bad ki briew, kaba la long ka jingmyntoi shibun ha ka pyrthei digital ba kylla stet mynta.
ïa ka samoi treikam jong u BhagwatJi yn kheiñ kum ka samoi kaba pynkylla dur ha ka jingïaid lynti jong ka RSS kaba 100 snem. Naduh ka jingkylla ha ka uniform haduh ki jingpynkylla ha ki Shiksha Varg (ki jaka ai jinghikai), katto katne ki jingkylla kiba kongsan ki la jia hapoh ka jingïalam jong u.
Nga kynmaw khamtam eh ïa ki jingpyrshang jong u Mohan Ji ha ka por COVID, ha kaba ka jaitbynriew ka ïakhun pyrshah ïa ka jingpang khlam kaba shisien ha ka jingim. Ha kito ki por, ban bteng ïa ki kam tynrai jong ka RSS ka la long kaba eh. U Mohan Ji u la ai jingmut ban pynbun ïa ka jingpyndonkam ïa ka teknoloji. Ha ka jinglong jong ki jingeh jong ka pyrthei, u la dang bteng ban ïasoh bad ki jinglong jingman jong ka pyrthei katba u dang pynwandur ïa ki rukom treikam jong ki jaka treikam.
Ha kata ka por, baroh ki Swayamsevak ki la pyrshang katba lah ban poi sha kito kiba donkam jingïarap, katba ki dang pynthikna ïa ka jingshngaiñ jong ki bad kiwei pat. La pynlong ïa ki Medical camp ha ki katto katne ki jaka. Ngi la duh ruh ïa bun ki Swayamsevak jong ngi kiba la trei shitom, hynrei kum kata ka la long ka jingpynshlur jong u Mohan Ji ba ka jingkut jingmut jong ki kam ju kylla.
Ha kaba sdang jong une u snem, ha ka por ba plie ïa ka Madhav Netra Chikitsalaya ha Nagpur, nga la ong ba ka RSS ka long kum ka Akshayavat, u dieng banyan ba ïaineh uba ai bor ïa ka riti dustur bad ka jingsngewthuh lang jong ka ri jong ngi. Ki tynrai jong kane ka Akshayavat ki long kiba jylliew bad kiba khlaiñ namar ba la pynskhem ïa ki ha ki jingngeit ba bha. Ka jingaiti kaba u Mohan BhagwatJi u la aiti ïalade ban pynroi bad kyntiew ïa kine ki jinglong ka long shisha kaba ai mynsiem.
Kawei pat ka jinglong kaba sngewtynnad jong u Mohan Ji ka long ka jinglong ba jemnud jong u. U dei shisha u briew uba lah ban sngap ïa kiwei. Kane ka jinglong ka pynthikna ïa ka jingpeit kaba kham jylliew bad ka wanrah ruh ïa ka jingsngewlem bad ka burom ha ka jinglong nongïalam jong u.
Hangne, nga kwah ruh ban thoh shaphang ka jingsngewtynnat kaba u la ju pynpaw shaphang ki jingïakhih paidbah bapher bapher. Naduh ka Swachh Bharat Mission haduh ka Beti Bachao Beti Padhao, u ju kyntu beit ïa ka longïing RSS baroh kawei ban kyntiew bor lyngba kine ki jingïakhih. Khnang ban kyntiew shuh shuh ïa ka bha ka miat ha ka imlang sahlang, u Mohan Ji u la ai ïa ka ‘Panch Parivartan’, kaba kynthup ïa ka jingïatylli ha ka imlang sahlang, ki jingngeit ba bha kiba ïadei bad ka ïing ka sem, ka jingsngewthuh ïa ka mariang, ka jingieid ïa ka ri bad ki kamram nongshong shnong. Kine ki lah ban ai mynsiem ïa ki briew jong ka ri baroh. Uwei pa uwei u Swayamsevak u thrang ban ïohi ïa ka ri kaba khlaiñ bad kaba seisoh. Ban pynurlong ïa kane ka jingangnud, kaba donkam ka long ka jingpeit kaba shai bad ka sienjam kaba kut jingmut. U Mohan Ji u khlaiñ bha ha kine ar tylli ki jinglong.
U BhagwatJi u ngeit skhem ha ka ‘Ek Bharat Shreshtha Bharat’, uba ngeit skhem ha ka jingpher jong ka ri India bad ka jingrakhe ïa kiba bun ki kolshor bad ki riti dustur bapher bapher kiba long ka bynta jong ka ri jong ngi.
Nalor ka jingbunkam jong u, u Mohan Ji u ju pyllait por ban bud ïa ki jingsngewtynnad kum ka put ka tem bad ka rwai. Khyndiat eh ki briew kiba tip ba u long uba tbit bha ha ki tiar tem bapher bapher jong ka ri India. Lah ban ïohi ïa ka jingieit jong u ban pule kot ha ki katto katne ki jingkren bad ki jingïakren jong u.
Mynta u snem satang khyndiat sngi nangne ka RSS kan dap 100 snem. Ka long ruh ka jingjia ryngkhat kaba sngewtynnad ba mynta u snem ka Vijaya Dashami, ka Gandhi Jayanti, ka Lal Bahadur Shastri Jayanti bad ka jingrakhe dap spah snem ka RSS ka long ha kajuh ka sngi. Kan long u mawmer ba kongsan na ka bynta ki lak ngut ki briew kiba ïadei bad ka RSS ha India bad ha ka pyrthei. Bad, ngi don u Sarsanghchalak uba stad bad uba trei shitom ha u Mohan Ji, uba pynïaid ïa ka seng ha kine ki por. Ngan pynkut da kaba ong ba u Mohan Ji u long ka nuksa jong u Vasudhaiva Kutumbakam, kaba pyni ba haba ngim kheiñ palat ïa ki jingïapher bad kheiñ ïa baroh kum ki lajong, ka pynkhlaiñ ïa ka jingshaniah, ka jingïalong shipara bad ka jingïaryntih ha ka imlang sahlang. Sa shisien nga kitbok kitrwiang ïa u Mohan Ji ka jingim kaba jrong bad kaba koit ba khiah ha ka jingshakri ïa ka Maa Bharti.