Pynkha ki Seng, Khlieh Nongsynshar bad trai jaka ïa ka JACBOM ban mudui sha SC ïa ka MoU

Resaiñ u Bah Erwin Sutnga na ka Congress

0

Shillong, ïaïong, 30: Ki kynhun bapher bapher bakynthup ïa ki Hima, ki Shnong bad ki Sengbhalang ki la pynkha ïa kawei ka kynhun kaba la tip kum ka Joint Action Committee Border of Meghalaya (JACBOM) ban ïakhun pyrshah ïa ka Memorandum of Understanding (MoU) ba la ïasoi hapdeng ka Sorkar Meghalaya bad Sorkar Assam ban pynbeit ïa u pud u sam ha ki hynriew tylli ki jaka ba ïakajia pud ha ka kylla kaba nyngkong.
Ha ka jingïakren bad ki lad pathai khubor hadien ba la wai ka jingïalang u Chairman jong ka JACBOM u Bah Erwin K. Sutnga u la ong ba kum ka kynhun kam lah ban ujor sha Iingbishar hynrei dei ki trai jaka kiba lah ban leh ïa kane ka bynta ïa kaba yn sa kyrshan lang da ka JACBOM kaba long ka kynhun kaba la pynkha na ka bynta kane ka jingthmu.
Haba kynthoh halor ka jingïasoi ïa ka MoU hapdeng ka Sorkar Meghalaya bad ka Sorkar Assam, u Bah Erwin u la ong, “ka MoU ba la ïasoi da ka Sorkar Meghalaya bad ka Sorkar Assam ka dei ka jingbakla jong ka Sorkar bad ïa kane dei ban pynbeit. Watla ki ong ba ym lah ban pynkylla ïa ka (Mou), kane ka Soskular kam don nongrim hakhmat ka aiñ namarba ladep ban pyntip sha ki Regional Committee ba ka don ka “Stay Order” ha kaba ïadei bad ki jaka khamtam ka jaka ka Kur Thangkhiew kaba don ha Khanapara.”
“Ngi khmihlyngi ba hapdeng kine ki jingïaksaid, ka Sorkar kan pynjem ïa u ksai bad ba kin plie ïa ka jingkhang na ka bynta ban ïakren bad ïa phylliew jingmut biang sa shisien namarba ka Sorkar Jylla kam don jaka bad ki jaka ki hap ha ka jingpeit jong ki District Council,” u la bynrap.
“Lada bishar katkum ka riti ka dustur ngi dei ka jaidbynriew ai jait kmie bad ha Assam yn ym ithuh satia ïa ki Khasi kum ki Scheduled Tribs bad ki jaka ki puta kin dei barabor jong ka Sorkar watla kin lait na ka jingshah oh khajna bad ha kaba kut ka jinglong trai ïa la ka khyndew ka shyiap kan dei beit ka Sorkar katba ha Meghalaya ka khyndew ka dei ka jong ki riewshimet, ka jong ki Raid, ki Shnong kiba hap hapoh ka jingpeit jingkhmih jong ki District Council,” la ong shuh shuh u Bah Erwin haba pynshai ïa ka jingeh ka ban mih hadien ïa ki nongshong shnong ka jylla Meghalaya kin ban sa shah khynñiat jubor sha Assam ha ka jingïapynbeit pud.
“Namarkata, ngi sngew ba kane ka jingïapynbeit pud kan ktah beit ïa ka jinglong trai halor ka khyndew ka shyiap bad ïa ka snap ba kyrpang jong ki briew jong ngi,” u la bynrap.
“Ki don kiba ïaroh ïa ka Sorkar Jylla kaba la ïaid shakhmat ban ïakren bad ka Sorkar Assam ban pynbeit ïa ka jingïakajia pud hynrei kim shym ïohi pat ba kane ka lynti ba ka Sorkar ka ïaid ka long kaba bakla,” u la kynthoh.
“Phi lah ban ïasoh ïa ka Sorkar MDA ba ka la pynsdang ban shimti ban ïapynbeit ïa u pud u sam lada ka long ha ka lynti kaba dei da kaba bud ïa ka Hukum jong u snem 1876 ha kaba u pud u sam jong ki Hima Khasi yn kdew lyngba ki jingpynbna (Notification) jong ka Sorkar Phareng. Mynta ki jaka kiba la shah kyntur pud ha ka Assam ki dei kiba la shah khynñiat sha Kamrup na ka bynta ban pynsuk ïa ka synshar ka khadar katkum ka jingpynbna (Notification) ba la pynmih ha u snem 1876, ym ban long trai halor ka khyndew ka shyiap, ym na ka bynta kiwei kiwei pat ki daw hynrei tang ban pynsuk ïa ka synshar ka khadar,” u la ong.
“Hangne ngi donkam ban ïathir sani bha halor ka jingdkoh ka riti synshar ha kaba ka don ka Schedule I kaba kdew ïa u pud u sam jong ka Jylla Assam kum u pud shwa ban longdoh longsnam ka riti synshar ka ri kaba kynthup ïa ka Jylla Assam, ki Hima Khasi bad ïa ki jaka ba la buhai shnong da ki riewlum,” la ong u Bah Erwin.
“Balei ka mih ka Hima Khasi, namarba kito ki jaka kiba hap sha ka Meghalaya lane jong ki Hima, kane ka Sorkar kaba mynta ka dei ban sngewthuh shai,” u la ong.
“Namarkata ka donkam ïa ka Ingbishar Supreme Court ban batai shai halor kane. Ka Supreme Court hapoh ka Article 131 ka don ïa ka bor ban tuklar ïa ka jingïakajia pud hapdeng kawei ka jylla bad ka Sorkar Pdeng lane ar lai tylli ki Jylla bad ka Sorkar Pdeng,” la ong u Bah Erwin.
“Ka jingïasoi ïa ka MoU ka dei kaba ym shym la leh katkum ki kyndon jong ka riti Synshar. Ka Assam manla ka por kan ong ba la leh katkum ka riti synshar hynrei ka sorkar MDA pat ka la phiel ban peit ïa kine ki bynta. Ki (Sorkar Assam bad Meghalaya) la shu leh kyrkieh shaba palat ban ïasoi ïa ka MoU kaba ym don nongrim eiei ruh em katkum ka riti synshar lane katkum ka aiñ bad ki shu leit hakhmat u Myntri ka tnat Kam Pohing ban ong ba ngi la ïa pynbeit ïa u pud u sam bad ngi la ïasoi ïa ka MoU,” la kynthoh une u nongïalam ka JACBOM.
Haba pynpaw ba ka Sorkar ka dei ban da tih bniah shwa ban ïapynbeit pud bad ka Sorkar Assam u Bah Erwin u la ong, “ka Sorkar Jylla lada kam kwah makna wat ban leit sha Supreme Court ka la dei ban peit katkum ka Article 263 ba ha kano kano ka jingïakajia pud bad kano kano ka jylla, u President u dei ban thaw ïa ka Interstate Council. Lada ïa ka MoU la pynshong nongrim katkum ki kyndon jong ka aiñ dei ban shim rai da ka Interstate Council namarba lada ki rah ïa ka MoU sha ka Parliament bad mynjur ïa kata, kan long pyrshah ïa ka mon u paidbah bad pyrshah ïa ka hok synshar paidbah jong ki paidbah ka jylla Meghalaya.”
“Lada ïa ka MoU la leh lyngba Interstate Council da ka jingpynbna u President ka ri bad katkum ki kyndon jong ka aiñ yn sa lah ban pan jingmut na ki paidbah kiba shong basah ha khappud, na ka Sorkar Assam ne na ka Sorkar Pdeng bad ynda ïa ka hukum la mynjur, ka la kylla long ka aiñ,” ula ong.
Haba kylli, u Bah Erwin u la ong, “ngin sa leit sha ki shnong kiba don ha khappud ban lum baroh ki dulir shwa ba ngin leit mudui sha Iingbishar Supreme Court.”
Shwa kane, u Bah Erwin ula pynbna ba u la resaiñ noh na ka Seng Congress khnang ba ka jingïalam ïa ka JACBOM kan ym don jingïakhleh jaktung bad kano kano ka seng saiñpyrthei.
Ha kane ka jingïalang, la jied ïa u Bah Erwin K Sutnga kum u Chairman, u Bah Lamphrang Kharbani bad u Bah Charlie Rani kum ki Co-chairman, u Tengsat G Momin, u Donbok Dkhar, u Sengbath Ch Momin kum ki Vice Chairman, u Bah Rastingwell Thabah kum u General Secretary, u Coming Dkhar, u Choto K Sangma, u Kleden Sangma, u Pynkhlaiñ Dhar, u Vincent Sohkhwai, u Jeaness Sohshang, u Bigstar Sohtun kum ki Chief Organisers bad kiwei kiwei.

Leave A Reply

Your email address will not be published.