Pynhiar dor ka Sorkar MDA ïa ki nonghikai skul?

Ki paidbah nongleit nongwan ki lyngngoh ban ïohi ïa ka jingïalum briew hakhmat ka ophis Main Secretariat, Shillong naduh hynnin ka sngi Baar. Don kiba kylli ruh la jia aiu? Don kiba tip ki leit kren bad ai mynsiem ïa ki nonghikai kiba dawa ïa la ka jong ka hok hakhmat ka Sorkar katkum ka riti synshar paidbah. Kane kam dei shuh ka sien banyngkong eh ba ki nonghikai skul Adhoc kiba don hapoh ka lama jong ka Federation of All School Teachers of Meghalaya (FASToM) kin mih sha surok ban dawa ïa la ka jong ka hok na ka Sorkar namarba ka jingïakhih kaba khatduh eh jong kane ka kynhun ki nonghikai ka dei ha ka 12 tarik, Jymmang, 2022.
Ka jingsangeh shipor jong kane ka kynhun ki nonghikai skul ban ïakhih ka dei hadien ba u Myntri Rangbah ka Jylla u Conrad Kongkal Sangma u la kular ban ïakren sani halor ki mat jingdawa jong ki nonghikai tang ha ki lai tylli ki jingïalang Kynhun Myntri. Phewse, ka jingbym bat kular jong u Myntri Rangbah ka la pynbitar ïa ki nonghikai. Da ka jingbym banse ki la la ieh ïa la ki jong ki khun ki kti bad ban sahmiet hakhmat ka ophis Main Secretariat.
Kane ka jingïakhih jong ki nonghikai ka la jia ruh wat ha ka por ba la synshar da ka Seng Congress ha kaba ki nonghikai ki la hap ban mih sha surok ban dawa ïa la ka jong ka hok.
Ka jingkylli kaba mih mynta ka long, hato ka Sorkar kan pynurlong neem ïa ka jingdawa jong ki nonghikai skul Adhoc ban kyntiew tulop da T.18 hajar ïa baroh ki nonghikai naduh ka kyrdan Lower Primary haduh ka kyrdan Higher Secondary bad kynthup ruh ïa ki nonghikai Hindi bad ïa ki Fourth Teachers bad ban kyntiew ïa ka jingsiew tulop kaba 5 percent manla u snem khnang ba ki nonghikai skul Adhoc kin ym mih shuh sha surok ban dawa ïa la ka jong hok.
Kine ki jingkylli ki ïai mih na kawei ka sngi sha kawei pat khamtam haba u Myntri Rangbah ka Jylla u la ai da ka jingthoh sha ki nongïalam ka FASToM ha ka 12 tarik u Jymmang, 2022 ban pynurlong ïa ka jingdawa.
Hato ka Sorkar ka pyrkhat neem ïa ka lawei jong ki khynnah skul khamtam ha kum kane ka por ba baroh ki skul ki don hapdeng ka eksamin shiteng snem? Jin lada ka Sorkar ka la pyrkhat ka ladei ban wad ïa ki lad ki lynti kumno ban weng ïa u sohkyrdot jong ki nonghikai.
Hato ka eh haduh katno ïa ka Sorkar ban kyntiew tulop ïa ki nonghikai skul kiba long ki nongsaiñdur ïa ka lawei jong ki khynnah skul? Katba ïa ka pisa u paidbah la shu pynsyrwa ei da kaba thung da ki phew ngut ki Nongaibuit jong u Myntri Rangbah, kata, naduh u MLA barim, haduh u Sengbhalang, haduh u MLA bad haduh u nongïalam seng saiñpyrthei. Kine ki ai jingmut aiu eh ïa ka Sorkar namarba haba bishar ïa ka ïoh ka kot ka kot jong ka Jylla ka la nang hiar arsut shatrai.
Balei ka Sorkar MDA kam pynduh pyndam noh ïa ki post Co-Chairman, Vice Chairman, Deputy Chairman, Chairman kiba long tang ki kruiñ ha ki tnat treikam ka Sorkar Jylla bad kiba shu pynsyrwa ei ïa ka pisa jong u paidbah. Jin lada ka Sorkar ka la pynduh pyndam ïa kine ki post bam kruiñ khlempep ïa ka pisa kaba la shu pynsyrwa kai la dei ban pynlut ha kaba kyntiew ïa ka tulop jong ki nonghikai skul kiba trei minot ïa la kamram bad kiba pynnang pynstad ïa ki khun jong ngi bad kiba pynlut ïa ka bor met bad bor jabieng ban saiñdur ïa ka lawei ki khun ki kti jong ngi.
Ban rakhe kyrpang ïa ka sngi Burom ki nonghikai manla u snem ha ka shi sngi kam don jingmut namarba wat ka tulop kaba ki nonghikai ki dei ban ïoh manla u bnai hynrei la siew shisien lai bnai.
Kan long ruh ka jingjah burom ha ka histori jong ka jylla Meghalaya kaba la kynjoh ïa ka rta kaba la 50 snem kynthih ban ïohi ba ka Sorkar ka la pynlong nongkhrong ïa ki nonghikai ban thiah miet syndon ha surok. Ka Sorkar Meghalaya Democratic Alliance ba la ïalam da ka National Peoples Party (NPP) kaba ïatreilang bad ka UDP, ka PDF, ka HSPDP, BJP, NCP, ki MLA ba la phet na ka Congress, bad MLA khlem seng ka la pynhiar dor ïa ka kyrdan jong ki nonghikai skul ka bym pat ju jia koit mynno mynno ruh ha ka histori jong ka jylla.