PM-KISAN: Ka nuksa jong ka India ïa ka pyrthei ka bynta pynkupbor ki nongrep, ka ioh ka kot ki nongkyndong

Dr. Pramod Meherda

Ha ka jingïaid lynti jong ka roi ka par kaba kynthup ïa baroh bad ka jingriewspah ha ki jaka nongkyndong, ka Pradhan Mantri Kisan Samman Nidhi (PM-KISAN) ka pawbha kum ka sienjam jong ka Sorkar India. La sdang da u Myntri Rangbah Duh ba donburom, u Narendra Modi, ha ka 24 tarik u Rymphang 2019, bad ka la ktah jur ïa ka jingim jong ki million ngut ki nongrep kiba rit bad kiba rit paid bad ka la pynskhem ïalade kum ka nuksa ïa ka pyrthei na ka bynta ka jingkyrshan ïa ka jingkamai kaba beit ba la pynpoi lyngba ka rukom treikam kaba pura, kaba seisoh bha, bad kaba shai.
Ka jingpynkupbor ïa ki nongrep lyngba ka jingai jingkyrshan
Ha ka tynrai jong ka, ka PM-KISAN ka ai T. 6,000 man u snem sha ki longïing nongrep kiba dei hok ban ïoh ïa kane, la ai ha ki lai tylli ki bynta kiba T. 2,000 beit beit sha ki bank account jong ki lyngba ka Direct Benefit Transfer (DBT). Kane ka rukom treikam kaba ryntih, kaba la pynïaid da ka teknoloji ka pynduhnoh ïa ki nong mushlia, ki jingpynslem, bad ki jingjah pisa, kaba pynthikna ba man la ka pisa ka poi sha u nongïoh jingmyntoi kumba la thmu.
Naduh ba la sdang ïa ka, palat T. 3.69 lak klur ka dei kaba la siew, kaba pynlong ïa ka PM-KISAN kawei na ki prokram pynpoi pisa ba heh tam ba la pyntreikam da ka lad digital ha ka pyrthei. Nalor ki jingkheiñ, ka ïohi ïa ka jingkylla ha ka rukom treikam, na ki jingai jingïarap sha ka jingai bor, kaba ailad ïa ki nongrep ba kin don ka bor nalade ban rai kumno ban pyndonkam bha ïa ka jingkyrshan, la ka long na ka bynta ki symbai, ki tiar, ka jingpule, ne ka koit ka khiah.
Ka jingkylla kaba khraw ïa ki nongrep ba rit jong ka India
Na ka bynta ki nongrep jong ka India kiba palat 85% kiba don jaka duna ïa ka ar hectare, ki jingmyntoi ki long kum ka jingpynbiang pisa kaba kongsan ha ka por bet ne por rep. Ki pyllait na ka jingeh ha ka jingmih pisa ha ka por ba lyngkot, ki pynduna ïa ka jingshaniah ha ka ram bym thikna, bad ki ai ka jingshngaiñ ha ki por ba don jingeh.
Kham palat ban ïa ka jingïarap pisa, ka PM-KISAN ka pyni ïa ka jingai bynta, ka burom, bad ka jingithuh ïa u nongrep kum u nongïatreilang ha kaba tei ïa ka ri.
Ka jingjop jong ka jingsynshar lyngba ki lad digital
Ka jingjop kaba bun jong ka PM-KISAN ka dei namar ka jingpynkhreh ïa ka digital kaba khlaiñ jong ka India. Ka JAM trinity, ki Jan Dhan bank account, ka jingithuh ba kyrpang jong u Aadhaar, bad ka jingpynïasoh da ki mobile ki la plie lad ban pynpoi kam khlem jingeh ha ka rukom kaba ïaiheh. Naduh ka jingpynrung kyrteng hi haduh ka jingpynshisha ïa ka jinglong trai jaka bad ki jingsiew ba la ai da ka DBT, ka kam jong ka skhim baroh kawei ka long lyngba ki lad digital.
Da ka jingkyrshan na ki Sorkar Jylla, ka PM-KISAN ka treikam kum ka rukom synshar kaba la pynïasoh lang da ka lad digital. Ka la lah ban pynïasoh lang ïa ki jingthoh jong ki jaka, ki jingtip jong ki nongïoh jingmyntoi, bad ki rukom siew ha kylleng ki jaka bapher bapher, da kaba thaw ïa ka jingdon jingem kaba pynshong nongrim ha ki nongrep kaba ym kum kiwei pat ha ka pyrthei.
Ka PM KISAN ka la ai mynsiem ruh ïa ki projek thymmai ha ka rep ka riang, kum ka Kisane Mitra kaba pyndonkam da ka chatbot bad ka Agri Stack. Ka Agri Stack ka long kaba la pynkhreh ban ai ïa ki jingshakri kiba la pynbeit kyrpang, kiba biang por, bad kiba shai, kaba plie lad ïa ka rep ka riang jong ka ri India ban long kaba la pynkhreh na ka bynta ka lawei.
Ka nuksa ïa ka pyrthei: Ha kylleng ka pyrthei, ki prokram ai jingmyntoi ki nang ïoh ithuh kum ki atiar kiba treikam bha ban pynduna ïa ka jingduk. Hynrei ka PM-KISAN ka ai kaei kaei kaba kyrpang-ka jingïar jong ka kam, ka jingsted, bad ka jinglong ba janai jong ka ha ka lad digital ka pynlong ïa ka kum ka nuksa kaba lah ban pynbud na ka bynta ki ri kiba ïaleh ban pynkylla ïa ki rukom kyrshan ïa ka kam rep.
Ki jaka treikam jong ka pyrthei kum ka IFPRI, FAO, ICAR, bad ICRISAT1 ki la pynpaw ïa ka bynta jong ka PM KISAN ha kaba kyntiew ïa ka ïoh ka kot jong ki nongrep ba rit, ban kyntiew ïa ka jingïoh ram, ban pynduna ïa ka jingbym ïaryngkat, bad ban pynshlur ban pdiang ïa ki rukom treikam ba mynta. Ka rukom treikam jong ka kaba pynshong nongrim ha ka jingshaniah, kaba khlem jingteh, ym kum ki jingpynkylla ba don jingteh kumba ïohi ha kiba bun ki ri, ka pyni ïa ka jingkiew shaphrang ha ka jingai jingïarap kaba don ka jingïashim bynta bad kaba donburom.
Ka jingwanrah ïa ka roi ka par ha ki jaka nongkyndong
Ka jingktah kaba bha jong ka PM-KISAN kam sahkut ha tang ki nongïoh jingmyntoi shimet. Ka jingpynbiang ïa ka pisa kaba lah tip lypa ban ïoh ka la pynim biang ïa ki ïew ha ki jaka nongkyndong, ka la kyntiew ïa ka jingdawa ïa ki mar rep, bad ka la pynkhlaiñ ïa ka rukom pyndonkam mar jong ki ïing. Ka la don ka bynta kaba kongsan ha kaba pynkupbor ïa ki kynthei, khamtam haba la long trai lang ïa ki bank account.
Nalor kata, ka kyrshan ïa kiwei pat ki skhim ba kyrpang, kum ki Soil Health Card, ki Kisan Credit Card, ka PM Fasal Bima Yojana, bad ka e-NAM, da kaba thaw ïa ka rukom kyntiew ïa ki jaka nongkyndong kaba pura bad kaba ïadei ïadon bynta lang. Ka jingpynïasoh jong ka bad ka PM-Kisan Maandhan Yojana, ka skhim bai bam tymmen na ka bynta ki nongrep, ka long ka sienjam ha kaba tei ïa ki lad jingïada ha ka imlang sahlang na ka bynta ki nongrep jong ka ri India.
Ka jingphai sha ka lawei: Ka jingïaineh, ka jingïahap kyrdan bad ka jinglah ban kyrda
Ka PM-KISAN kam dei tang ka lad jingkyrshan pisa. Ka dei ka jingthmu jong ka Sorkar India ban pynkylla ïa ka roi ka par ba la ïalam da ki nongrep. Da kaba pynkylla na ka jingïoh ei sha ka jingai bor, na ka jingïarap sha ka jingsynshar hi, ka pynkylla ïa ka jingïateh hapdeng ka ri bad u nongrep.
Katba ka India ka angnud ban don ka ïoh ka kot kaba $5 trillion, ki jingthmu kum ka PM-KISAN ki long kum ka nongrim jong ka jingkiew kaba kynthup lang ïa baroh. Da kaba bteng ban pynïasohlang ïa ki buit thymmai bad ka jingpeit bniah ïa ka jingkylla ka suiñbneng, ka jingpynneh pynsah, bad ka kam rep kaba thikna, ka skhim ka la kan nang kiew sha ka bor kaba kham khlaiñ shuh shuh na ka bynta ka jingkylla.
Ka PM-KISAN ka dei ka khana jong ka jingshaniah, ka teknoloji, bad ka jingkylla. Ka dei ka jingnoh synniang jong ka India sha ka pyrthei, ka nuksa jong ka polisi kaba shemphang, ryngkat bad ka jingsaiñdur ha ki kam digital bad ka mon saiñ pyrthei, ka lah ban pynkupbor ïa ki million ngut ki briew bad ban pynkylla ïa ka jingmut jong ka jingsynshar na ka bynta ka spah snem kaba 21.

(U nongthoh dei u Dr. Pramod Meherda, Additional Secretary &Arindam Modak, Nongai Jingmut, ka tnad Agriculture & Farmers Welfare, jong ka Sorkar India).