Mih paidbah ka shnong Lelad bad nongïalam ECC ban pyrshah ïa ka coke North East Carbon

Khliehriat, Naitung 30 : Ki nongshongshnong jong ka shnong Lelad, East Jaiñtia Hills District, ha ryngkat bad ki nongïalam jong ka Environment Coordination Committee hynin ka sngi ki la ïa mih paidbah ha shnong Lelad ban pynshah ïa ka jingthang dewïong ka karkhana Coke ka North East Carbon’ da kaba kynnoh ba ka tdem kaba mih nangtei ka buh jingma ym tang ïa ki nongshong shnong hynrei wat ïa ki jingthung jingtep bad ka rep ka riang hapoh shnong.
U nongïalam ka ECC u bah Reading War u la ong, “Hadien ba ngi la ïoh ïa ka jingujor na ki nongshongshnong jong ka shnong Lelad, kiba la kyrpad ïa ngi ban peit lem halor ki jingeh jong ki nongshongshnong, ngi la leit sha shnong Lelad bad ynda ngi la poi ngi la kyndit ban ïohi ba ka la don shibun ka jingpynjot ïa ka mariang bad ka jingpynmih ïa ka tdem bad ka tdem na ka karkhana coke ka la beh sha ki shnong ki thaw. Ngi la kylli ruh ïa u manager ne u nongpeit uba peit ïa ka plant bad na ki nongtrei, ki la ïathuh ba u trai u dei u marwari uba na Rajasthan bad uwei pat u dei u Khasi na West Khasi Hills.”
La ïathuh ruh ba na ka ECC ryngkat ki nongshong shnong ki la pan ïa ki kot ki sla ban peit bad ban bishar bad ki la ïathuh ba ki la lap ba ka syrnot NOC na ka Jaiñtïa Hills Autonomous District Council ka la kut ka por naduh u bnai Lber, kumjuh ruh ki la ong ba ba katei ka karkhana coke ha Lelad kam don satia ïa ka syrnot kaba na ka ophis jong u Chief Boiler Inspector of Factories, katba ka tnat MSPCB pat ka la ai ïa ka CTE bad CTO. Kumta ki dkhot ka ECC ki la kynnoh ba ka tnat MSPCB ka khlem da bishar bniah ïa ki syrnot.
Na ka liang ka ECC ki la pynpaw ruh ïa ka jinglyngoh da kaba ong ba katkum ka Declaration ka paw ba kane ka karkhkana ka don ha Mynsngat, West Jaintia Hills hynrei la wan ban shna pat ha ka shnong Lelad, ha East Jaiñtia Hills District.
Haba kren halor ka jingïoh syrnot NOC katei ka karkhana, u bah Reading War lem bad ki dkhot ki la pynpaw ka jinglyngngoh ba ki paidbah nongshong shnong kim don jingtip eiei bad ong ba la shu ai sop sop. “Kumta nga sngew ban ong ba ka ophis JHADC ruh ka khlem da peit bniah halor kane,” u la ong.
Ki la ïathuh ruh ba katkum ka jinglap lyngba ka RTI, ka ECC ka tip ba ki don shibun bha ki karkhana coke kiba khlem bud katkum ki kyndon ba la bthah bad kane ka Northe East carbon Coke ka dei kawei kaba trei beaiñ. Kumta ki la ïathuh ba ha katei ka sngi hi ki la leit ban khang syndon ïa katei ka karkhana katba na ka liang ki bor pynïaid kim pat pynbiang ïa ki kot ki sla.
Ka ECC ka buh ruh ïa u kyrwoh sha ka Jaiñtia Hills Autonomous District Council ba kam dei ban pynthymmai ïa ka syrnot NOC lada kam don ka jingmynjur lang jong ki paidbah nongshongshnong jong ka shnong Lelad, lym kumta ki paidbah kin ïakhih hakhmat ka ophis JHADC.
Kawei na ki longkmie ka la pynpaw ka jingsngewkhia halor ka jingshah ktah ha ka tdem kaba mih na ka karkhana coke, ha kajuh ka por ka pynpaw ka jingsngew burom bad sngew nguh ïa ka ECC kaba la wan ban sngew lem halor ka jingeh ba ki paidbah ki ïakynduh. “Ngi ïeng pyrshah ban pynrem jur ïa kane ka jingthang coke hapoh shnong, namar ngi mynshwa ngim ju ïoh ïa ki jingpang ba pher, ka long kaba sepei ban pyrkhat ïa ka jing tyrwa ka sorkar ban ïada ïa ki paidbah na ka pang ka shitom ban long kiba koit ba khiah. Kane ka tdem coke ka ap jingma ïa ngi da ki jingpang bapher bapher na ka daw ba kane ka tdem na ka karkhana coke ka la rung sha ki iïng ki sem, ngim ju ïoh shong suk, ngim ju ïohthiah suk, namar ka tdem na coke ka rung lut, ngi la ring mynsiem da ka tdem coke, ngim ju ïoh shuh ïa ka lyer kaba khuid kumba long mynshwa,”ka la ong.
La kam ruh ba wat ki jingthung kum u kba u khaw, bad kiwei kiwei ki jhur ki la ïap lut baroh. Kumta, ka kyntu jur ïa ka sorkar ba ka dei ban pynduh pyndam noh shi syndon ïa baroh ïa kane ka tdem coke kaba don ha ka thaiñ Lelad.
U Secretary Shnong Lelad, u Ma C.Suja, u la ïathuh ba naduh ba buh ïa kane ka coke hapoh shnong ka la wanrah shibun ki jingeh ïa ki paidbah, namar ka jingsma iwtung ruh ka long shaba palat khamtam ha ka por ba ki pyllait ïa ka tdem kata naduh ka por 9 baje sha neng ha ka por mynmiet ki ju pyllait ïa ka tdem na karkhana, ka la wan beh tang da ka lyer jakhlia bad rung shapoh ki iïng ki sem. U ong ruh ba naduh ba wan ka coke wat ki jingthung ruh ki la shah ktah bad kam don shuh ka jingsei soh.
Haba kren halor ka jingïoh syrnot (NOC) katei ka karkhana coke, u bah C.Suja u la ïathuh ba ka dei tang ka kam sop sop jong ki katto katne namar ki nongshongshnong jong ka Lelad, kim don jingtip eiei ïa ka jingai syrnot. Kumta, u la kyrpad ïa ka ECC ba kan peit lem ïa ki jingeh ba ki paidbah ki ïakynduh na ka daw ka jingdon ka coke hapoh shnong