Shillong Nailar 5: U Myntri Rangbah ka Jylla u Conrad K. Sangma hynne ka sngi Baar, ula pynbna ba ka sorkar kala mang 240 Klur tyngka na ka bynta ki 3 snem ban wan na ka bynta ban kyntiew ïa ka kam rep syntiew ne Floriculture Mission 1.0, da ka jingthmu ban pynkylla ïa ka jylla kum ka shlem kaban ïalam ha ka kam pynmih ïa ki syntiew ki skud ha ka thaiñ shatei lammihngi bad ha ka ri.
Haba ai jingkren ha ka jingleit jurip ïa ka shnong Mawkriah, East Khasi Hills, ha ryngkat ka jingsynran lang ka Myntri ka rep ka riang ka Dr. Ampareen Lyngdoh bad u MLA u Bah Ronnie V Lyngdoh, u Myntri Rangbah ula pynpaw, ba ka jingthmu jong ka mishon ban pynlong ïa ka Floriculture ne ka jingpynmih ïa ki syntiew ki skud kaba don ïa ka dor, kaba lah ban kyrda ïa ka jinglong ka suiñbneng bad ban pynneh ïa ka kamai kajih.
La sdang ïa ka ha u Lber 2024, ka mishon ka thmu ban ai jingmyntoi palat 3,000 ngut ki nongrep da kaba ai ïa ka subsidy kaba T7 lak tyngka kaban kynthup ïa ka jingthied ïa ki jingdonkam, ki jingtei bad ka jingai jinghikai. Haduh mynta kumba 500 ngut ki nongrep kila ïoh jingmyntoi na kane ka prokram.
“Kane ka dei ka jingbei tyngka kaba heh tam kaba kano kano ka sorkar kan leh ha kaba ïadei bad ka Floriculture ha Meghalaya,” ong u Myntri Rangbah. “Ngi khmih lynti ba kan ai ïa ka jingpynmih ïa ka khajna kaba 600 Klur tyngka lyngba kane ka mishon ha kine ki snem ban wan”.
Ka scheme kan phaikhmat ha kaban rep ïa ki syntiew kiba rem kum ki Orchids (Dendrobium, Cymbidium, Vanda bad Phalaenopsis) bad Oriental Lilium, kiba long kiba jur bha ka jingdawa hapoh ri India bad ha ki ïew kiba don ha kylleng ki ri. Ka jinglong kyrpang jong ka jylla ha kaba ïadei bad ka jinglong jingman ka suiñbneng ka long kaba ïahap bha ban thung ïa ki syntiew ki skud kiba bun jait.
Ban pynthikna ïa ka jingdon ïa ka kyrdan bad ka jingpynneh pynsah, ka sorkar kala shim ïa ka jingïatreilang bad ki artylli ki kynhun kiba ai jingshakri kiba kynthup ïaka Darjeeling Gardens bad North Bengal Floritech – kiban ai ka jingbatai kaba kyrpang, ki tiar ki tar ban rep ban riang, ka jingkyrshan ha kaba ïadei bad ki jingtei bad ban pynïoh ïa ka jingkhaïi pateng ha ki ïew ki hat lyngba ka jingïapynbeit ban thied haduh 3 snem.
“Ki syntiew kiba mih ha ka thaiñ kidei kiba la pynkhreh mynta ban sdang noh da ka buit jong ka jingrep da ka jingstad saian” ong u Myntri Rangbah bad ka bynrap “Ngi dang tei ïa ka jingkhlaiñ jong ka jylla ha ka jingdon jingem kaba kyrhai bad ban leh ïa kaei kaei kaba thymmai lyngba ka jingpynbha ïaka rukom treikam”.
Ka Floriculture Mission kadei shi bynta jongka jingïohi jngai ha kaba ïadei bad ka rep ka riang ha ka jylla, kaba kynthup ïa ka jingseisoh ki prokram kum ka Lakadong Turmeric Mission, ha kaba ka jingpynmih kala nang kiew na ka 1,000 MT sha palat ïa ka 20,000 MT.
Ban pyndap ïa ka jingdawa bad ïa ka jingkyrshan ban pynïar ïa ka jinglong jingman ha ka kam pynmih ïa ki syntiew ki skud, ka sorkar ka don ïa ka jingthmu ban buh ïa ka Storage kaba kyrpang bad ki lad ban kit ban bah ha kylleng ki jaka kiba khlaiñ ïa ka jingpynmih. Kine ki shlem kin pynthikna ba kan don ka jingpynkit ha ka por kaba biang, ban pynneh pynsah ïa ka jinglong ki syntiew bad ban don ïa ka ïew ka hat kaba biang na ka bynta ki nongrep.
U Myntri Rangbah ula ong ruh, ba ki sienjam kum ka CM’s Farm Plus, CM-Assure bad kiwei, kidei kiba la kyntiew shaphrang na ka bynta ban ai jingkyrshan ïa ki nongrep ha kylleng jong ka jylla Meghalaya.
